Η υλοποίηση δράσεων και μέτρων για την αποσυμφόρηση βασικών οδικών αξόνων στο Λεκανοπέδιο, όπως (και) της ίδιας της Αττικής Οδού, αλλά και νέων έργων για να αποσυμφορηθεί η πρωτεύουσα από το μποτιλιάρισμα στους δρόμους, φαίνεται να αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η παρέμβαση στον κόμβο Μεταμόρφωσης που σήμερα λειτουργεί στα όρια της κυκλοφοριακής συμφόρησης για ώρες (Αττική Οδός), μέτωπο στο οποίο ήδη υπάρχουν προχωρημένες επαφές ανάμεσα σε παραχωρησιούχο (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) και δημόσιο, η επανεξέταση του θέματος της επέκτασης της Λ. Κύμης που «πάγωσε» ελλείψει χρηματοδότησης, η προώθηση του τριπλού κόμβου Σκαραμαγκά ή και του αυτοκινητόδρομου Ελευσίνα – Οινόφυτα, αποτελούν σχεδιαζόμενες δράσεις και έργα με τα οποία η κυβέρνηση ευελπιστεί να δοθούν «αλλάξει η εικόνα» στο Λεκανοπέδιο. Προφανώς, κάποιες παρεμβάσεις χρειάζονται την εξασφάλιση χρηματοδότησης που εξακολουθεί να αποτελεί «γρίφο», αν και στο υπουργείο αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται λύσεις.
Παράλληλα, στο «τραπέζι» πέφτει και το θέμα της επέκτασης του Μετρό προς Γλυφάδα αλλά περνώντας μέσα από το οικόπεδο του Ελληνικού (με μελέτες της Lamda) ή της προώθηση της επίσης «παγωμένης» επέκτασης προς Ίλιον, υπό την προϋπόθεση εξασφάλισης χρηματοδότησης (από το επόμενο ΕΣΠΑ). Αντίθετα, λύσεις όπως η σήραγγα Ηλιουπόλεως (μια από τις προτεινόμενες επεκτάσεις Αττικής Οδού) φαίνεται να μην αποτελεί βασικό σχέδιο για το υπουργείο καθώς θα απαιτήσει μεγάλη χρηματοδότηση. Επίσης, «μονόδρομος» θεωρείται και η αντικατάσταση της γηρασμένης και επικίνδυνης για την ασφάλεια Γέφυρας Βαρυμπόμπης (παρά τις τοπικές αντιδράσεις), θέμα για το οποίο επίσης είναι σε επαφές με τον παραχωρησιούχο (Νέα Οδός).
Αττική Οδός: Ο κόμβος Μεταμόρφωσης
Τις παραπάνω προτεραιότητες έθεσε ο υφυπουργός Υποδομών, Ν. Ταχιάος, στο πλαίσιο και το περιθώριο συνεδρίου για τις υποδομές (ΣΔΙΤ, Παραχωρήσεις). Κατά τον υφυπουργό, βέβαια, και όπως και πρόσφατα είχαμε αναφέρει, η πρώτη προτεραιότητα του Υπουργείου αποτελεί η κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση στον κόμβο της Μεταμόρφωσης, ο οποίος «χτυπάει κόκκινο» κυκλοφοριακά στις ώρες αιχμής, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού φορτηγών που τον διασχίζουν, μέσω κατασκευής δύο διαφορετικών εξόδων σε απόσταση περίπου 150 μέτρων.
Στόχος είναι ο διαχωρισμός της κυκλοφορίας ανάλογα με την κατεύθυνση των οχημάτων προς την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας (ΠΑΘΕ), έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί η χρόνια συμφόρηση στο σημείο. Οι οδηγοί που έρχονται από Ελευσίνα και επιθυμούν να κατευθυνθούν βόρεια μέσω της ΠΑΘΕ, αλλά και όσοι έρχονται από το αεροδρόμιο με προορισμό τη Λαμία, χρησιμοποιούν την ίδια έξοδο, με αποτέλεσμα να προκαλείται κυκλοφοριακό χάος και σημαντικές καθυστερήσεις. Οι τελικές μελέτες αναμένονται άμεσα, με στόχο το έργο να ξεκινήσει μέσα στο έτος, εφόσον οριστικοποιηθούν τα σχέδια.
Η διάρκεια κατασκευής εκτιμάται σε περίπου 4-5 μήνες, ενώ κατά την υλοποίησή της θα απαιτηθούν προσωρινές διακοπές κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση της Ελευσίνας. Την κατασκευή θα αναλάβει ο νέος παραχωρησιούχος, στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης του οδικού άξονα. Προφανώς, τα χρονοδιαγράμματα μπορεί να αλλάξουν, πάντως, στόχος του υπουργείου είναι να έχουμε φέτος λύση.
Η «παγωμένη» επέκταση της Λ. Κύμης
Όσον αφορά στην επέκταση της Λεωφόρου Κύμης, έργο (δημόσιο) για το οποίο έχει ήδη αναδειχθεί προσωρινός μειοδότης η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – AKTOR, φαίνεται ότι επανεξετάζεται και… παρακολουθείται στενά από το υπουργείο (υπάρχει και προσφυγή που έχει καταθέσει ο Δήμος Ηρακλείου στο Συμβούλιο της Επικρατείας). Όπως σημείωσε ο κ. Ταχιάος το έργο παραμένει στο ενδιαφέρον του υπουργείου, αλλά το μεγαλύτερο εμπόδιό του είναι ότι σε αυτήν τη φάση οι διαθέσιμοι πόροι δεν επαρκούν.
Ο κόμβος Σκαραμαγκά
Όπως αναφέραμε, αναμένεται, όμως, η δημοπράτηση του τριπλού κόμβου στον Σκαραμαγκά, καθώς το υπουργείο έχει εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους. Ο χρονικός ορίζοντας της σύμβασης κατασκευής, χωρίς να υπολογίζονται τυχόν καθυστερήσεις είναι 36 μήνες. Το κόστος του έργου σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις αγγίζει τα 65 εκατ. ευρώ. Με την λειτουργία του θα αποσυμφορηθεί ο κόμβος Λεωφόρου Αθηνών και Λεωφόρου Σχιστού που σήμερα λειτουργεί κατά το ήμισυ. ενώ θα υπάρχει επιλογή και προς την Περιφερειακή Αιγάλεω η οποία σήμερα είναι προσβάσιμη μέσω ενός δύσκολου οδικού δικτύου μέσα από τον Ασπρόπυργο.
«Βγαίνει στον αφρό» ο αυτοκινητόδρομος Ελευσίνα – Οινόφυτα;
Μία από τις Πρότυπες Προτάσεις που έχουν καταθέσει οι κατασκευαστές είναι και αυτή για την υλοποίηση του νέου αυτοκινητόδρομου Ελευσίνα – Οινόφυτα (από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, εκτιμώμενου κόστους 500 εκατ.) για την αποσυμφόρηση του Κηφισού. Ωστόσο, αν και η λεγόμενη και ως «παράκαμψη Αττικής» που μπορεί να βγάλει χιλιάδες φορτηγά εκτός κυκλοφορίας από την πόλη, και μοιάζει να εξετάζεται από το υπουργείο, δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο. Η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη προχωρήσει στις αλλαγές που έχει προαναγγείλει για τις «Πρότυπες Προτάσεις», αν και η ίδια νομοθέτησε την υιοθέτηση αυτού του μοντέλου υλοποίησης έργων. Η οδική σύνδεση Ελευσίνας – Οινοφύτων θεωρείται κρίσιμη, θα ξεκινά από την περιοχή της Ελευσίνας, σε κόμβο με την Αττική Οδό, και θα καταλήγει στα Οινόφυτα, επιτρέποντας τη διοχέτευση της βαριάς κυκλοφορίας και των εμπορικών μεταφορών.
Η «δύσκολη» σήραγγα Ηλιούπολης και το Μετρό στο… Ελληνικό
Θεωρητικά και πρακτικά, εξακολουθεί να υπάρχει ως σχέδιο (Πρότυπη Πρόταση, μία από τις επεκτάσεις Αττικής Οδού, που έχει υποβληθεί από ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ), η «Σήραγγα Ηλιούπολης», έργο το οποίο περιλαμβάνεται ήδη σε μελέτη που έχει εκπονήσει η Lamda Development εδώ και περίπου δύο χρόνια. Ωστόσο, όπως έχει προκύψει, το Υπουργείο δεν έχει εξετάσει ακόμη επισήμως την πρόταση, λόγω του πολύ υψηλού κόστους κατασκευής και χρηματοδότησης.
Πρόσφατα μόλις, στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης της Lamda, ο CEO της εισηγμένης, Οδυσσέας Αθανασίου, είχε αναφερθεί και στο θέμα αυτό, Είχε αναφέρει ότι η εταιρία είναι πρόθυμη να συμβάλει στις λύσεις που θα αποφασιστούν με την εκπόνηση μελετών, όπως το έχει πράξει ήδη για την υπό σχεδιασμό σήραγγα του Υμηττού και άλλα έργα στη Βουλιαγμένης και πρόσθεσε πως βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση με την Ελληνικό Μετρό ώστε να κατασκευαστεί στάση του Μετρό εντός της έκτασης του πρώην αεροδρομίου.
Πάντως, κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση της περιοχής του Ελληνικού είναι ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης, με τον υφυπουργό Υποδομών Χρήστο Ταχιάο να τονίζει ότι είναι αναγκαία η συνεργασία με τη Lamda Development, ώστε να αναζητηθούν άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις. Μένει να φανεί αν προχωρήσουν προτάσεις για σήραγγες, για ανισοπεδοποίηση της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, στο τμήμα από τον Άλιμο έως το Ελληνικό κ.α. με στόχο την αναβάθμιση των οδικών υποδομών στο μέτωπο του Ελληνικού. Θυμίζουμε ότι προχωρά και η υπογειοποίηση της Λ. Ποσειδώνος (ανάδοχος ΑΒΑΞ), έργο όμως που μάλλον θα δοθεί στους οδηγούς από το 2028.
Ωστόσο, και δεδομένου ότι το ΤΡΑΜ… δεν αρκεί, έχει αναδειχθεί το θέμα της επέκτασης του Μετρό προς τα νότια (Γλυφάδα) και μέσω του οικοπέδου. Υπάρχουν επαφές με Lamda για το θέμα αυτό, κατά βάση για τις μελέτες, ενώ προφανώς ζητούμενο είναι, εφόσον αλλάξει η χάραξη και περάσει το Μετρό «μέσα» από το Ελληνικό, η εξασφάλιση της σχετικής χρηματοδότησης αλλά και το ποιος θα «πληρώσει». Πάντως, ο κ. Αθανασίου, γνωρίζοντας ότι σε λίγα χρόνια θα υπάρξει επιβάρυνση από τη λειτουργία της νέας πόλης (και με εμπορικά, ξενοδοχεία, IRC – καζίνο κ.α.), τονίζει την ανάγκη για δημιουργία ενδιάμεσου σταθμού εντός της έκτασης, πέραν των οδικών παρεμβάσεων.
Η επέκταση προς Ίλιον και το ΕΣΠΑ
Τέλος, να αναφέρουμε ότι η προώθηση της Γραμμής 2 έως το Ίλιον, που παραμένει «παγωμένη» κυρίως λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, παραμένει στον σχεδιασμό του υπουργείου. Όπως σημειώθηκε, για το μετρό υπάρχει ήδη μια πρόβλεψη για το επόμενο ΕΣΠΑ (είναι βέβαια μικρό το ποσό), όμως πρέπει να φανεί αν είναι δυνατόν να ενταχθεί σε μία προγραμματική περίοδος τόσο η Γραμμή 4 της Αθήνας («γέφυρα» στο νέο ΕΣΠΑ), όσο και το Ίλιον αλλά και η περαιτέρω επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης (π.χ. στα βορειοδυτικά). Από το υπουργείο ελέγχουν να αν μπορούνε να τα βάλουμε όλα αυτά μαζί στο ίδιο πλαίσιο.