Στην ανάδοχο κοινοπραξία ΑΒΑΞ - Ghela - Alstom, που προωθεί την η κατασκευή της νέας Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας, περνάει, με μεγάλες καθυστερήσεις, ο χώρος του σταθμού Εξαρχείων, μειωμένος κατά 20% βάσει των δικαστικών αποφάσεων μετά από προσφυγές κατοίκων. Πρόκειται για τον δωδέκατο από τους συνολικά 15 σταθμούς της υπό κατασκευή Γραμμής 4, που θα μειώσει μεν τις εκκρεμότητες του έργου, όχι όμως και τις καθυστερήσεις σε παραδόσεις χώρων στην κοινοπραξία. Έπεται δε η αλλαγή της μελέτης κατασκευής του σταθμού – με βάση τις κατευθύνσεις της παραπάνω δικαστικής απόφασης - από την αναθέτουσα αρχή, την Ελληνικό Μετρό.
Να αναφέρουμε ότι ο χώρος του σταθμού «Ζωγράφου» παραδόθηκε από την Ελληνικό Μετρό μόλις πριν ένα μήνα, δηλαδή με καθυστέρηση 29 μηνών. Ενώ προχθές εστάλη στην κοινοπραξία το πρωτόκολλο παράδοσης για τον σταθμό Εξαρχείων, που δεσμεύει ουσιαστικά το 80% της αρχικής έκτασης για το εργοτάξιο.
Χτες το insider.gr αναφέρθηκε στην πορεία των εργασιών στο μέτωπο της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας με τα 12,8 χλμ. και τους 15 σταθμούς.
Η αναμονή για Πανεπιστημιούπολη, Γουδή και Ευαγγελισμό
Περίπου τέσσερα χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης, και με τρεις σταθμούς ακόμα σε αναμονή, οι καθυστερήσεις στο μέτωπο αυτό υπολογίζεται ότι φτάνουν στους 20 με 30 μήνες. Πλέον, η κοινοπραξία αναμένει την ολοκλήρωση των πρόδρομων εργασιών για τους εναπομείναντες τρεις σταθμούς της Γραμμής 4, ήτοι σε Πανεπιστημιούπολη, Γουδή και Ευαγγελισμό. Από τις εκκρεμότητες εκείνη που ακόμα δεν έχει διευθετηθεί αφορά στον σταθμό του Ευαγγελισμού, εξαιτίας της διαμάχης με τον εφοπλιστή Νίκο Πατέρα που είχε προσφύγει για το πάρκο Ριζάρη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα ΤΕΠΕΜ έχει υποβληθεί από την Ελληνικό Μετρό στην υπηρεσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος προς έγκριση.
Όπως σχολιάζουν πηγές του αναδόχου, αναμένονται οι οδηγίες της Ελληνικό Μετρό, βάσει των οποίων και θα προχωρήσει στην κατασκευή του σταθμού. Με δεδομένο ότι η χάραξη της σήραγγας δεν είναι δυνατόν να αλλάξει, από εκεί και πέρα όποια ενδεχόμενη αλλαγή στη χωροθέτηση σταθμού ζητηθεί θα μελετηθεί και τότε θα προσδιοριστούν ο χρόνος και το κόστος κατασκευής.
Η καθυστέρηση παράδοσης του σταθμού Πανεπιστημιούπολης αποδίδεται σε εν εξελίξει αρχαιολογικές εργασίες, καθώς το ΚΑΣ αποφάσισε να αποσπάσει το εύρημα (τμήμα αρχαίας οδού) προτού παραδοθεί ο χώρος στον ανάδοχο. Στο σταθμό Γουδή η εκσκαφή από την ΕΡΕΤΒΟ, που ήταν ανάδοχος των πρόδρομων εργασιών, αποκάλυψε αγωγό της ΕΥΔΑΠ, που δεν ήταν αναγνωρισμένος από την αρχική μελέτη, με αποτέλεσμα σήμερα να εξετάζεται νέα χωροθέτηση του συγκεκριμένου σταθμού, καθώς ο αγωγός δεν μπορεί να μετατοπιστεί.
Το σημείο συνάντησης για τους Μετροπόντικες που προχωρούν κανονικά
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για προβλήματα, εκκρεμότητες και «αγκάθια» που είναι πέραν του ελέγχου της κοινοπραξίας, η οποία προωθεί σταθερά τη διάνοιξη και κατασκευή της σήραγγας της Γραμμής 4 εντός του νέου χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης της στο τέλος του 2026, όπου οι δύο μετροπόντικές - Αθηνά και Νίκη - θα συναντηθούν στο φρέαρ του Ευαγγελισμού. Οι δύο μετροπόντικες της ΑΒΑΞ δουλεύουν κινούμενοι από αντίθετες κατευθύνσεις, σκάβοντας 10 με 15 μέτρα ημερησίως, για να ολοκληρώσουν τη σήραγγα των 12,8 χιλιομέτρων στο τέλος του 2026.
Ήδη το πρώτο μηχάνημα TBM, που ονομάζεται «Αθηνά», έχει διανύσει 3,1 χλμ. - περί το 60% της διαδρομής του - αφήνοντας πίσω τους σταθμούς «Γουδή», «Ζωγράφου» και «Ιλίσια» και ακολουθούν «Πανεπιστημιούπολη» και «Καισαριανή». Μάλιστα, απομένουν 90 μέτρα για να φτάσει στην Πανεπιστημιούπολη κι εν συνεχεία να πάει προς Καισαριανή.
Η «Νίκη», ο δεύτερος μετροπόντικας που ξεκίνησε το υπόγειο ταξίδι του ένα χρόνο αργότερα, πέρασε το Γαλάτσι και σε δύο μήνες περίπου θα φτάσει στον σταθμό «Ελικώνος», έχοντας ήδη διανύσει 1,4 χλμ. από την εκκίνηση που ήταν στο φρέαρ του Άλσους Βεΐκου. Στο εργοτάξιο η κατασκευάστρια κοινοπραξία ΑΒΑΞ - Ghella - Alstom απασχολεί 120 εργαζόμενους σε τρεις βάρδιες, καταγράφοντας μηδενικά σοβαρά ατυχήματα. Στόχος των δίδυμων μηχανημάτων είναι η συνάντηση στο τέλος του 2026 (πρώτα θα φθάσει η Αθηνά) στο φρέαρ Ευαγγελισμού, το οποίο δεν επηρεάζεται από τις όποιες αποφάσεις για τη χωροθέτηση του σταθμού.
Αβέβαιο το χρονοδιάγραμμα - Αύξηση στο κόστος;
Προφανώς, με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι η ολοκλήρωση του κύριου έργου βρίσκεται αντιμέτωπη με καθυστέρηση, άγνωστης διάρκειας. Υπενθυμίζεται ότι η συμβατική υποχρέωση παράδοσης σταθμών στον κύριο ανάδοχο ήταν εντός 18 μηνών από την έναρξη των δύο εργολαβιών (το 2021), ενώ ήδη έχει διανυθεί διάστημα τεσσάρων ετών χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η παράδοση όλων των σταθμών. Να θυμίσουμε, επίσης, ότι η αρχική προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου ήταν το τέλος του 2028 ωστόσο ο κύριος ανάδοχος αιτήθηκε 14μηνη παράταση (λόγω καθυστέρησης παράδοσης του φρέατος Βεϊκου), η οποία εγκρίθηκε από το ΥΠΟΜΕ επεκτείνοντας την προθεσμία έως το τέλος του 2029.
Σημειώνεται πως η αρχική πρόβλεψη κατασκευής του κύριου έργου προέβλεπε breakthrough (ανάδυση στην επιφάνεια) κάθε μετροπόντικα για 13 από τους 15 σταθμούς, ενώ με βάση τις σημερινές συνθήκες ο μετροπόντικας Νίκη θα πραγματοποιήσει μόνον τρεις εξόδους στους σταθμούς Δικαστήρια, Ακαδημίας και Κολωνάκι (ο τελευταίος είναι ο πλέον προχωρημένος, έχει ολοκληρωθεί η αντιστήριξη και προχωρά η μόνωση) , ενώ ο μετροπόντικας Αθηνά θα πραγματοποιήσει τελική έξοδο στο φρέαρ Ευαγγελισμού χωρίς να έχει επιχειρήσει σε σταθμούς της διαδρομής του.
Έτσι, τα πρώτα breakthrough της Γραμμής 4, δηλαδή η στιγμή που ο μετροπόντικας τρυπά τη σήραγγα και συναντά σταθμό, θα τα δούμε περί το τέλος του έτους, όταν η «Νίκη» θα φτάσει στον σταθμό «Δικαστήρια» και από την άλλη μεριά η «Αθηνά» θα ολοκληρώσει το έργο της στον «Ευαγγελισμό».
Θεωρείται βέβαιο ότι θα επιχειρηθεί η κάλυψη της χρονικής υστέρησης είτε μέσω αλλαγής της μεθοδολογίας κατασκευής του έργου (πέραν των ανελαστικών εργασιών) ή η επιτάχυνσης του (με επιπλέον βάρδιες εργασίας και αύξηση προσωπικού), η οποία ωστόσο θα επιφέρει και αύξηση κόστους για το δημόσιο, σε ένα έργο αξίας 1,8 δισ. ευρώ.