Να εκκινήσει η ανάκτηση εσόδου για τη διασύνδεση Κρήτης - Κύπρου ζητά ο ΑΔΜΗΕ, καθώς είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση ενός από τα μεγαλύτερα καλώδια στον κόσμο.
Το έργο αφορά τη διασύνδεση Κύπρου και Ισραήλ με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η πρόοδός του έχει επηρεαστεί από συνεχιζόμενες διαφωνίες με την Τουρκία για τα θαλάσσια σύνορα στην ανατολική Μεσόγειο. Οι διαφωνίες αυτές έχουν οδηγήσει σε καθυστερήσεις στις έρευνες. Τον περασμένο Ιούλιο, τουρκικά πολεμικά πλοία περικύκλωσαν σκάφος που πραγματοποιούσε σχετικές έρευνες μεταξύ Καρπάθου και Κάσου.
Το καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με την ονομασία «Great Sea Interconnector», προϋπολογισμού 1,9 δισ. ευρώ θα επιτρέψει την ένταξη της Κύπρου στο σύστημα μεταφοράς της ηπειρωτικής Ευρώπης μέσω Ελλάδας. Έτσι, για πρώτη φορά, όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα είναι ενεργειακά συνδεδεμένα μεταξύ τους.
- Δείτε επίσης: Υδρογονάνθρακες: Επίσημη έναρξη του διαγωνισμού της Chevron – «Παράθυρο» 90 ημερών για τις προσφορές
Ο ΑΔΜΗΕ έχει επενδύσει μέχρι στιγμής 250 εκατ. ευρώ και έχει ολοκληρώσει περίπου το 60% των υποθαλάσσιων ερευνών. Ωστόσο, η συνέχιση των ερευνών εξαρτάται από την έκδοση αδειών, που όπως του έχει ειπωθεί, «θα δοθούν στον κατάλληλο χρόνο», όπως ανέφερε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, σε συνέντευξή του στο Bloomberg.
«Είμαστε έτοιμοι, αλλά για να προχωρήσει το έργο και να μη χαθεί, οι ρυθμιστικές αρχές Ελλάδας και Κύπρου πρέπει να αρχίσουν να αποζημιώνουν τον ΑΔΜΗΕ για τα έτη 2024 και 2025», τόνισε. Δεν διευκρίνισε το ακριβές ποσό της αποζημίωσης που διεκδικεί η εταιρεία.
Όπως εξήγησε, κάθε φορά που ο ΑΔΜΗΕ προσεγγίζει τράπεζες για να εξασφαλίσει δάνεια, του ζητούνται έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι θα καταβληθούν αποζημιώσεις. Αφού τέτοια έγγραφα δεν υπάρχουν, «δεν μπορούμε να πάρουμε δάνειο και το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει», είπε ο κ. Μανουσάκης.
Το έργο περιλαμβάνεται στον κατάλογο της ΕΕ με τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI), και ήδη έχει εγκριθεί επιχορήγηση 657 εκατ. ευρώ για το τμήμα Κύπρου-Κρήτης. Κατά τον Ιούνιο, θα ολοκληρωθεί ανάλυση κόστους-οφέλους για το τμήμα Κύπρου-Ισραήλ, η οποία θα παρουσιαστεί στις αρμόδιες αρχές Κύπρου και Ισραήλ στο τέλος του μήνα, σύμφωνα με τον ίδιο.
Περισσότερα από 1.200 χιλιόμετρα καλωδίων υψηλής τάσης θα τοποθετηθούν σε βάθη έως και 3 χιλιομέτρων.
Διασύνδεση με Κρήτη
Ο κ. Μανουσάκης τόνισε πως βασική προϋπόθεση για το Great Sea Interconnector ήταν η ολοκλήρωση, τον Μάιο, της διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Η πλήρης ένταξη της Κρήτης στο εθνικό σύστημα ηλεκτροδότησης εξαλείφει την ανάγκη χρήσης ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ρεύματος στο νησί, εξοικονομώντας ετησίως περίπου 550 εκατ. ευρώ. Παράλληλα διασφαλίζεται σταθερή ηλεκτροδότηση -κρίσιμη για τον τουρισμό- και το έργο θα αποσβεστεί σε περίπου τρία χρόνια.
«Πριν από το έργο της Κρήτης, η Ελλάδα δεν διέθετε την τεχνογνωσία για απευθείας διασυνδέσεις συνεχούς ρεύματος», δήλωσε, προσθέτοντας ότι πλέον ο ΑΔΜΗΕ είναι πιο σίγουρος για άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες.
Τον Μάιο, ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε συμφωνία με την ιταλική Terna SpA για έργο σχεδόν €2 δισ. που θα τριπλασιάσει τη δυναμικότητα της υποθαλάσσιας διασύνδεσης Ελλάδας-Ιταλίας. Το έργο θα είναι κοινοπραξία των δύο διαχειριστών και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2031.
Διασύνδεση με Σαουδική Αραβία
Πέρα από τη Μεσόγειο, βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη βιωσιμότητας για την σχεδιαζόμενη διασύνδεση Σαουδικής Αραβίας - Ελλάδας, η οποία θα ολοκληρωθεί σε μερικούς μήνες. Ο Μανουσάκης ανέφερε επίσης ότι ο ΑΔΜΗΕ επιθυμεί συνάντηση με τη νέα ηγεσία του Υπουργείου Ενέργειας της Γερμανίας για να εξασφαλιστεί στήριξη για ένα σχέδιο εξαγωγής πράσινης ενέργειας από την Ελλάδα προς τη Γερμανία και την Αυστρία.
Η ιδέα αυτής της διασύνδεσης προτάθηκε για πρώτη φορά το 2022, και ήδη Αυστρία, Κροατία και Σλοβενία έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την προμήθεια ενέργειας μέσω αυτής, σημείωσε ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ.
Τέλος, προειδοποίησε κατά της «δαιμονοποίησης» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όταν παρουσιάζονται προβλήματα στα δίκτυα λόγω υπερπαραγωγής από ήλιο και άνεμο. Αντί γι’ αυτό, υποστήριξε την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις στα ηλεκτρικά δίκτυα, ώστε να διαχειρίζονται καλύτερα την παραγωγή και να σταθεροποιούνται τα συστήματα.
«Με τα κλιματικά φαινόμενα που βιώνουμε, δεν υπάρχει επιστροφή από τις ανανεώσιμες πηγές», κατέληξε ο Μανουσάκης.
