Ροή
Όλο το βάρος στις ρυθμίσεις δανείων θα δώσουν οι τράπεζες το προσεχές διάστημα, προκειμένου να αποσοβήσουν τον κίνδυνο νέων επισφαλειών.
Τα νέα κόκκινα δάνεια θεωρούνται δεδομένα ως απόρροια της νέας ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης, καθώς και της αναμενόμενης οικονομικής επιβράδυνσης. Ωστόσο, τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για την απορρόφηση έως ένα βαθμό του αυξημένου ενεργειακού κόστους, καθώς και η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης NextGenerationEU, μπορούν να λειτουργήσουν ως μαξιλάρι για την αποφυγή μεγάλων κραδασμών στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Το παραπάνω δεν αποτελεί βεβαίως άλλοθι για εφησυχασμό των ελληνικών τραπεζών, καθώς αυτές όχι μόνο πρέπει να δράσουν προληπτικά για την αποτροπή νέων επισφαλειών, αλλά ταυτόχρονα να συνεχίσουν την πορεία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους που πέτυχαν με όχημα τον «Ηρακλή», στοχεύοντας σε σύγκλιση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο ΜΕΔ το 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, κύριο εργαλείο των τραπεζών θα είναι οι ρυθμίσεις, αφού όπως είχε γράψει το insider.gr, o SSM ζήτησε από τις ελληνικές τράπεζες να ενισχύσουν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης επισφαλειών για να προλάβουν νέες επισφάλειες σε «εμβρυακό» στάδιο. Η έμφαση του SSM δίνεται όχι απλά στα δάνεια που προσεγγίζουν τις 30 ημέρες καθυστέρησης ώστε να κινδυνεύουν να ταξινομηθούν στην κατηγορία των NPEs, αλλά στα πολύ πρώιμα δείγματα πιθανής μελλοντικής επισφάλειας. Πράγμα που σημαίνει ότι οι έγκαιρες και μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις δανείων γίνονται πλέον ζωτικής σημασίας για την ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών.
Αυτή τη στιγμή, το σύνολο των δανείων στα οποία οι τράπεζες έχουν εφαρμόσει ρυθμίσεις (συμπεριλαμβανομένων και των δανείων που εξυπηρετούνται κανονικά) ανέρχονται σε 12,5 δισ. ευρώ, όπως προκύπτει από στοιχεία που παρατίθενται στην Ενδιάμεση Έκθεση 2022 της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική.
Τον Σεπτέμβριο του 2022 ο λόγος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) προς το σύνολο των δανείων για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες υποχώρησε στο 7,4% και όλες εξ αυτών μεμονωμένα έχουν ήδη επιτύχει τον επιχειρησιακό στόχο τους για μονοψήφιο ποσοστό ΜΕΔ.
Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων βελτιώθηκε σε ατομική βάση, καθώς τα ΜΕΔ ανήλθαν σε 14,6 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 3,8 δισ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου 2021 και κατά περίπου 94,1 δισ. ευρώ έναντι του Μαρτίου του 2016, οπότε είχε καταγραφεί και το υψηλότερο επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Για το σύνολο του τραπεζικού τομέα ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων αποκλιμακώθηκε επίσης περαιτέρω (Σεπτέμβριος 2022: 9,7%, Δεκέμβριος 2021: 12,8%).
Σχετικά με τη διάρθρωση των ΜΕΔ, τα στοιχεία της ΤτΕ αναφέρουν ότι περίπου το 68% αφορά επιχειρηματικά δάνεια, το 22% περίπου στεγαστικά και το υπόλοιπο καταναλωτικά. Επίσης, περίπου ισόποση είναι η κατανομή μεταξύ δανειακών συμβάσεων που έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, δανείων αβέβαιης είσπραξης (“unlikely to pay”) και δανείων σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών τα οποία δεν έχουν ακόμη καταγγελθεί.
Μείωση του δείκτη ΜΕΔ παρατηρήθηκε σε όλες τις κατηγορίες χαρτοφυλακίων, με τη μεγαλύτερη μείωση να καταγράφεται στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2022 περίπου το 38% του συνόλου των ΜΕΔ συνδεόταν με ρυθμίσεις, αν και όπως επισημαίνει η ΤτΕ, υψηλό ποσοστό των δανείων που τίθενται σε καθεστώς ρύθμισης εμφανίζει πάλι καθυστέρηση σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης. Επίσης, σημαντική μείωση εμφανίζει το ποσοστό των δανείων που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας το Σεπτέμβριο 2022 σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2021.
