Η χώρα εισήλθε σε ακόμη ένα δύσκολο 24ωρο, καθώς η κακοκαιρία “Byron” πλήττει ήδη μεγάλες περιοχές με ισχυρές βροχοπτώσεις, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στην Αττική.
Χθες το βράδυ πλημμύρισαν κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας, όπως η Ομόνοια και η Χαμοστέρνας, με το νερό να συσσωρεύεται σε δρόμους που μετατράπηκαν σε χειμάρρους μέσα σε λίγα λεπτά. Η κατάσταση οδήγησε τις αρχές στο να αποφασίσουν ότι σήμερα, Παρασκευή, τα σχολεία της Αττικής θα παραμείνουν κλειστά για προληπτικούς λόγους, καθώς το κύμα κακοκαιρίας αναμένεται να συνεχιστεί με αμείωτη ένταση.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό πίεσης και προκειμένου να ενισχυθεί η επιχειρησιακή ετοιμότητα, η κυβέρνηση ενεργοποίησε χθες ένα ευρύ δίκτυο συντονισμού ενώ πραγματοποιήθηκε διυπουργική σύσκεψη υπό τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη με συμμετοχή εκπροσώπων των ΟΤΑ και όλων των συναρμόδιων φορέων της Πολιτικής Προστασίας.
Την ίδια στιγμή, οι υπηρεσίες Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας συνεχίζουν την απαιτητική διαδικασία καταγραφής ζημιών και ενεργοποίησης αποζημιώσεων για όσους επλήγησαν από τις πλημμύρες του Νοεμβρίου 2025. Η διαδικασία προϋποθέτει στενή συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση· για τον λόγο αυτό, η Γενική Γραμματεία Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής πραγματοποίησε χθες νέες τηλεδιασκέψεις με δημάρχους και περιφερειακούς εκπροσώπους.
Σε αντίστοιχη σύσκεψη με αντιπεριφερειάρχες, δόθηκε έμφαση στον ρόλο των Περιφερειακών Συντονιστών Κρατικής Αρωγής και στη συγκρότηση τριμελών επιτροπών για την καταγραφή ζημιών σε επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών, ώστε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να λάβουν γρήγορα την απαραίτητη στήριξη.
Παράλληλα, ο Γιάννης Κεφαλογιάννης υπογράμμισε ότι η κακοκαιρία “BYRON” φέρνει ένα διήμερο ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας, με την Αττική να βρίσκεται ήδη σε οριακή κατάσταση λόγω των επιβαρυμένων λεκανών απορροής και του κορεσμού των ρεμάτων. Οι υπηρεσίες της ΓΔΑΕΦΚ παραμένουν σε αυξημένη ετοιμότητα, ενώ τα συνεργεία των δήμων συνεχίζουν τις αυτοψίες σε πληγείσες κατοικίες και επιχειρήσεις.
Αττική: Μια μητρόπολη που απειλείται ολοένα και περισσότερο από τις πλημμύρες
Η Αττική βρίσκεται πλέον σε ένα σταθερά αυξανόμενο επίπεδο κινδύνου απέναντι στα πλημμυρικά φαινόμενα, όπως αποδεικνύεται τόσο από τους Χάρτες Επικινδυνότητας και Κινδύνων Πλημμύρας του ΥΠΕΝ όσο και από τα δραματικά περιστατικά των τελευταίων ετών. Η μορφολογία της μητρόπολης, η κλιματική κρίση, η άναρχη δόμηση και η υποβάθμιση των ρεμάτων δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που καθιστά την περιοχή μία από τις πιο ευάλωτες στην Ελλάδα. Τα επεισόδια των τελευταίων χρόνων επιβεβαιώνουν με οδυνηρό τρόπο ότι ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και ενισχύεται.
Η πιο χαρακτηριστική τραγωδία ήταν η πλημμύρα στη Μάνδρα τον Νοέμβριο του 2017, όπου 24 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μέσα σε λίγα λεπτά. Ένα ακραίο επεισόδιο βροχής σε συνδυασμό με μπαζωμένα ρέματα, έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων και ανεπαρκή διαχείριση όμβριων σε κρίσιμους χειμάρρους, οδήγησαν στη χειρότερη αστική πλημμύρα των τελευταίων δεκαετιών. Το νερό κατέβηκε με ταχύτητα ποταμού, εγκλωβίζοντας οδηγούς, καταστρέφοντας βιοτεχνίες και πλημμυρίζοντας ολόκληρες συνοικίες.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2019, η Νέα Πέραμος και το Θριάσιο επλήγησαν από έντονες πλημμύρες από ξαφνική καταιγίδα, ενώ το 2023 και 2024 πολλά σημεία της Αττικής –από τον Κηφισό έως το Μαρούσι, την Καλλιθέα και τα νότια προάστια– επανειλημμένα βρέθηκαν αντιμέτωπα με φαινόμενα που παρέλυαν οδικούς άξονες, έκλειναν σταθμούς του Μετρό και αποκάλυπταν διαχρονικά κενά στον σχεδιασμό. Η κακοκαιρία Daniel το 2023, παρότι έπληξε κυρίως τη Θεσσαλία, έστειλε προειδοποιητικό μήνυμα και για την Αττική, όπου σημεία όπως η λεωφόρος Κηφισίας, η Αττική Οδός, ο Φαληρικός Όρμος και οι λεκάνες απορροής του Ιλισού παρουσίασαν ραγδαία υπερχείλιση.
Οι αιτίες είναι πλέον καλά αναγνωρισμένες. Πέρα από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλεί η κλιματική κρίση, η Αττική έχει υποστεί βαθύ μετασχηματισμό στα φυσικά της υδάτινα συστήματα: δεκάδες ρέματα έχουν καλυφθεί, συρρικνωθεί ή μετατραπεί σε τμήματα οδών και παλιές κοίτες έχουν χτιστεί, μειώνοντας δραματικά τη φυσική δυνατότητα απορροής. Η αστικοποίηση έχει αυξήσει τις αδιαπέραστες επιφάνειες, από μπετόν και άσφαλτο, με αποτέλεσμα το νερό να μην απορροφάται αλλά να κατευθύνεται γρήγορα σε σημεία συμφόρησης. Παράλληλα, η έλλειψη ολοκληρωμένων αντιπλημμυρικών υποδομών, η καθυστέρηση έργων σε κρίσιμες ζώνες –όπως ο Κηφισός, η Πικροδάφνη, τα ρέματα της Ανατολικής Αττικής και ο Φαληρικός Όρμος– και ο αποσπασματικός πολεοδομικός σχεδιασμός ενισχύουν την έκθεση του λεκανοπεδίου σε κινδύνους.
Με βάση τα δεδομένα των χαρτών πλημμυρικής επικινδυνότητας, η εικόνα για την Αττική παραμένει σταθερά ανησυχητική: οι ίδιες ζώνες κινδύνου ενεργοποιούνται σε όλα τα σενάρια, από τα συχνότερα έως τα ακραία, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι αδυναμίες του λεκανοπεδίου δεν περιορίζονται σε σποραδικά φαινόμενα αλλά αποτελούν μόνιμο δομικό πρόβλημα. Το σενάριο των 50 ετών καταγράφει πλημμύρες που μπορούν να προκύψουν ακόμη και από μια συνηθισμένη ισχυρή καταιγίδα, με άμεση πίεση σε πεδινές ζώνες, παλιές κοίτες ρεμάτων και περιοχές με αδιαπέραστη κάλυψη. Το σενάριο των 100 ετών αποτυπώνει μια πιο έντονη κατάσταση, όπου μεγαλύτερα τμήματα των λεκανών του Κηφισού και του Ιλισού απειλούνται με ταχύτερες ροές και βαθύτερα ύδατα, ενώ οι στενώσεις και τα καλυμμένα τμήματα των ρεμάτων ενισχύουν τον κίνδυνο υπερχείλισης. Στο ακραίο σενάριο των 1000 ετών, ο χάρτης δείχνει ότι εκτεταμένες αστικές και φυσικές περιοχές μπορούν να βρεθούν κάτω από σημαντικού ύψους νερά, με κατακλύσεις που φτάνουν σε υπόγειους χώρους, ισόγεια κτίρια και κρίσιμες υποδομές. Συνολικά, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι η Αττική δεν απειλείται μόνο από ένα μεμονωμένο καιρικό φαινόμενο, αλλά από μια σταθερή και προβλέψιμη δυναμική που ενεργοποιείται κάθε φορά που ο όγκος της βροχής ξεπερνά τα όρια αντοχής του λεκανοπεδίου.
