Ροή
Στη φάση που σήμερα βρισκόμαστε, η κυβέρνηση έχει επιδείξει μία εξαιρετικά παραγωγική συμπεριφορά όσον αφορά στην προσέλκυση διεθνούς ενδιαφέροντος για την Ελλάδα. Είτε αυτό αφορά σε επενδυτικά κεφάλαια για τη διενέργεια παραγωγικών επενδύσεων ή εξαγορές ελληνικών ομίλων, είτε αφορά στον τουρισμό, είτε αφορά στη γεωπολιτική θέση και το status της χώρας. Με άλλα λόγια σε ότι αφορά το “έξω” και το πώς αντιμετωπίζουν την Ελλάδα στο εξωτερικό. Η Ελλάδα λοιπόν πάει σίγουρα καλά και αυτό πιστοποιείται από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν πλέον τη χώρα όλοι οι διεθνείς οργανισμοί: από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Δεν είναι όμως εντελώς βέβαιο ότι η επιτυχία που παρουσιάζει στο παραπάνω μέτωπο «ισοφαρίζεται« στα εσωτερικά. Τι εννοούμε με αυτό; Πως στο θέμα της καθημερινότητας η απόδοση ή έστω η αίσθηση που δημιουργείται, δεν είναι εξίσου καλή. Βεβαίως, ένα μεγάλο ποσοστό από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα και οι πολίτες της στην καθημερινότητά τους δεν συνδέονται με τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Αντιθέτως είναι αποτέλεσμα μιας εξωγενούς κατάστασης στην οποία προφανώς δεν φέρει την κύρια ευθύνη ο εκάστοτε εγχώριος κυβερνήτης και συγκεκριμένα, στη δική μας περίπτωση, ο Πρωθυπουργός.
Παρόλα αυτά, η κατάσταση παραμένει τεταμένη και θα είναι έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο πληθωρισμός ψαλιδίζει τα εισοδήματα και αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα. Όσες προσθήκες μέτρων στήριξης και αν μπορέσει να κάνει η κυβέρνηση είτε με την άνοδο του κατώτατου μισθού ή με κάποιο επίδομα.
Η κοινωνία τα τελευταία δύο χρόνια εισέρχεται από τη μία κρίση στην άλλη. Από την κόπωση που φέρνει η πανδημία και οι συνέπειες της (σε όλα τα επίπεδα), μέχρι την αβεβαιότητα που προκαλεί η ενεργειακή κρίση και η έξαρση της ακρίβειας. Και καθώς τα νέα από το νέο μέτωπο της Ουκρανίας δεν είναι καθόλου θετικά, γίνεται αντιληπτό πως στο... ενεργειακό μέτωπο δεν υπάρχει στον ορίζοντα ανοιχτός ουρανός. Αντίθετα ο ουρανός είναι συννεφιασμένος.
Ο Πρωθυπουργός στις δημόσιες εμφανίσεις του αυτές τις μέρες έχει δώσει το στίγμα της προστασίας των αδυνατών της κοινωνίας και των εισοδημάτων. Δίνει επίσης δημόσια απάντηση σε ότι αφορά στον πολιτικό ορίζοντα, κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα βεβαίως επιχειρηματίες και επενδυτές. Αποτελεί ωστόσο ερώτημα το κατά πόσο αυτό είναι επαρκές για να καθησυχάσει τις οποίες ανασφάλειες και προβληματισμούς υπάρχουν και εντείνονται σε διάφορα επίπεδα: και στο θέμα της καθημερινότητας και της διαχείρισης μιας δύσκολης κατάστασης, αλλά και στο θέμα του επιχειρηματικού ορίζοντα. Καθώς αν δεν διασφαλισθεί η σταθερότητα, αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις και στο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Η ουσία είναι ότι βρισκόμαστε - σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό - σε μία - μικρότερη η μεγαλύτερη - προεκλογική περίοδο. Έστω και 1 έτους. Σε αυτήν την προεκλογική περίοδο θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά ζητήματα για τα οποία δεν έχει η κυβέρνηση τον απόλυτο έλεγχο των κινήσεων. Για παράδειγμα μία πιθανή αυστηροποίηση της στάσης των Ευρωπαίων ως προς τα δημοσιονομικά, η οποία – σαφέστατα - δεν είναι επιθυμητή σε ένα διάστημα πολύ κοντά στις εκλογές. Και τούτο γιατί θα πρέπει να γίνουν προσαρμογές και άρση, ενδεχομένως, μέτρων στήριξης και ανακούφισης σε μία ευαίσθητη για τα εισοδήματα περίοδο. Επίσης, προφανώς δεν είναι «καλό νέο» για την κοινωνία. Το ζήτημα είναι ποιο θα μπορούσε να είναι το «αντίδοτο».
Αντίδοτο ίσως είναι η επιτάχυνση όλων των δράσεων που βρίσκονται στην επενδυτική φαρέτρα. Πρέπει να γίνει ότι είναι δυνατό για να επιτευχθούν οι επενδυτικοί στόχοι το ταχύτερο δυνατό και να φτάσει το αποτέλεσμα στην κοινωνία. Και τούτο με δεδομένο ότι υπάρχει χρονική υστέρηση μεταξύ μίας επένδυσης και του οφέλους που αυτή μπορεί να επιφέρει στο ευρύτερο κοινό.
Η κυβέρνηση έχει ουσιαστικά μία επιλογή: να κρατήσει άμυνα όσο μπορεί στο δημοσιονομικό πεδίο, ώστε να διασφαλίσει - κατά το δυνατόν - περισσότερα μέτρα, αλλά και να επιταχύνει τις επενδυτικές και τις αναπτυξιακές δράσεις. Αυτό το μείγμα ίσως και να αποτελέσει και το κλειδί όχι μόνο για την πορεία της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά και για τις εκλογικές αλλά και τις μετεκλογικές εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση εκείνο που φαίνεται να ισχύει είναι ότι οι «άνετες» πολιτικά μέρες έχουν παρέλθει. Και ότι από δω και πέρα κάθε δράση, κάθε ενέργεια, κάθε εξέλιξη - εξωγενής ή μη - θα παρακολουθείται με διαφορετικό ενδιαφέρον...
