Αξιοσημείωτη συνεισφορά στις τουριστικές επιδόσεις της περασμένης χρονιάς είχε η κρουαζιέρα, διευρύνοντας αισθητά το αποτύπωμά της στη χώρα μας. Με ούριο άνεμο αναμένεται να πλεύσει και φέτος, παρά τις όποιες παροδικές αναταράξεις προκάλεσε η σεισμική δραστηριότητα.
Το αποτύπωμα της κρουαζιέρας το 2024
Ειδικότερα πέρυσι, η χώρα υποδέχτηκε περισσότερους από 4,7 εκατ. τουρίστες κρουαζιέρας έναντι 3,35 εκατ. του 2023, σύμφωνα με την Έρευνα Κρουαζιέρας της ΤτΕ, τα στοιχεία της οποίας φιλοξενεί και η έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ «H συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, 2024». Πέρα από τους επισκέπτες, όπου η αύξηση έφτασε στο 42%, ενισχυμένες ήταν τόσο οι εισπράξεις όσο και οι διανυκτερεύσεις. Συγκεκριμένα οι επιβάτες κρουαζιέρας κατέγραψαν 9,8 εκατ. διανυκτερεύσεις από 8,3 εκατ. το 2023 αυξημένες κατά +17% ενώ δαπάνησαν περί το 1,0 δισ., 18% περισσότερα έναντι των 847,4 εκατ. του 2023.
Η άνοδος στα μεγέθη της κρουαζιέρας επήλθε παρά την μείωση κατά 16,6% της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης των επιβατών η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση της Μέσης Διάρκειας Παραμονής κατά -17,2%. Συγκεκριμένα η Μέση Κατά Κεφαλήν Δαπάνη της κρουαζιέρας το 2024 ανήλθε σε € 211 από 253 ευρώ το 2023 ενώ η Μέση Διάρκεια Παραμονής μειώθηκε από 2,5 διανυκτερεύσεις το 2023 σε 2,1 διανυκτερεύσεις το 2024. Υπό αυτό το πρίσμα η η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση εμφάνισε οριακή αύξηση κατά +0,6% και διαμορφώθηκε από € 101,7 το 2023 σε € 102,3 το 2024.
Μεγάλη παρέμεινε και η εποχικότητα των επιβατών κρουαζιέρας με την θερινή περίοδο, ήτοι το 3ο τρίμηνο του έτους, να φιλοξενεί το 53,0% των αφίξεων και το 49,7% των εισπράξεων. Το 2ο και 4ο τρίμηνο εισέφεραν το 26,2% και το 19,0% των αφίξεων καθώς και το 30,2% και 17,8% των εισπράξεων. Εν αντιθέσει, κατά το 1ο τρίμηνο του 2024 η κίνηση κρουαζιερόπλοιων ήταν πολύ μικρή, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 1,8% των αφίξεων και το 2,4% των εισπράξεων.
Να θυμίσουμε ότι πανομοιότυπη ήταν η εικόνα και την αμέσως προηγούμενη χρονιά όπου στο 1 ο τρίμηνο αντιστοιχούσαν το 1,5% των αφίξεων και το 2,2% των συνολικών δαπανών της κρουαζιέρας, στο 2ο τρίμηνο το 30,5% και το 26,6% αντίστοιχα ενώ στο 4ο τρίμηνο το 22,4% των αφίξεων και το 29,9% των δαπανών. Όσο για το 3ο τρίμηνο ήταν υπεύθυνο για το 45,6% των αφίξεων και το 41,3% των δαπανών.
Δεν είναι όμως μόνο οι προαναφερθείσες εισπράξεις, καθώς για τον υπολογισμό των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρα, θα πρέπει να προσμετρηθούν και οι δαπάνες των ίδιων των εταιρειών κρουαζιέρας. Βάσει στοιχείων της Cruise Lines International Association (CLIA) για το 2022 και κατάλληλων προσαρμογών για το 2023 και το 2024, η δαπάνη των εταιρειών κρουαζιέρας για το 2023 και το 2024 εκτιμήθηκε σε € 676 εκατ. και € 799 εκατ. αντίστοιχα.
Για μια τάξη μεγέθους να αναφέρουμε ότι από την αεροπορική δραστηριότητα, η οποία είναι και η πιο διαδεδομένος τρόπος επίσκεψης των τουριστών στη χώρα μας, οι εισπράξεις έφτασαν τα € 2.967 εκατ. το περασμένο έτος αυξανόμενες κατά +11,1%. Η συνεισφορά της κρουαζιέρας δηλαδή έφτασε να αντιστοιχεί σχεδόν στο 1/3 των τουριστικών εισπράξεων που πραγματοποιούνται από επισκέπτες που φτάνουν στη χώρα μας δια αέρος.
Καθοριστικός παράγοντας για τα προαναφερθέντα μεγέθη αποτέλεσε και η ενίσχυση του homeporting. Μόνο στην περίπτωση του Πειραιά καταγράφηκαν 635 αφίξεις και 1.110.000 επιβάτες μόνο από homeporting, ενώ ακολούθησαν η Κέρκυρα με 54 αφίξεις και 196.057 επιβάτες, το Ηράκλειο, το Λαύριο και η Θεσσαλονίκη.
Οι εκτιμήσεις για το 2025
Για την τρέχουσα χρονιά οι εκτιμήσεις είναι εξίσου αισιόδοξες. Στην περίπτωση του Πειραιά η κρουαζιέρα εγκαινιάστηκε ήδη από τον Ιανουάριο με το κρουαζιερόπλοιο MSC Sinfonia, το οποίο έχει προγραμματίσει 52 αφίξεις στο λιμάνι έως το τέλος του έτους. Η MSC Cruises δε, με τα MSC Fantasia, MSC Armonia και το πολυτελές Explora I, αναμένεται να προσεγγίσει το λιμάνι 110 φορές το 2025. Στις αρχές Ιανουαρίου επισκέφτηκε το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και το Viking Saturn της εταιρείας Viking, η οποία αναμένεται να αφιχθεί στον λιμένα 41 φορές με 10 πλοία της, έναντι 28 αφίξεων το 2024 με 7 πλοία. Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου δε, για την εφετινή χρονιά, οι προκρατήσεις σημειώνουν μεγάλη αύξηση και πλέον ανέρχονται σε περίπου 940 αφίξεις πλοίων.
Αντίστοιχα θετικές είναι οι προοπτικές και για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αλλά και για τις προσεγγίσεις σε δημοφιλή νησιά. Να θυμίσουμε ότι στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης η κρουαζιέρα έχει κάνει πρεμιέρα ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου με το κρουαζιερόπλοιο Celebrity Infinity της εταιρείας Celebrity Cruises, θυγατρικής του ομίλου της Royal Caribbean, το οποίο κατέπλευσε με υψηλή πληρότητα στον ΟΛΘ. Για την τρέχουσα χρονιά 20 διαφορετικά κρουαζιερόπλοια από 14 κορυφαίες εταιρείες αναμένεται να πιάσουν λιμάνι στη Θεσσαλονίκη, με τα 10 εξ αυτών να προσεγγίζουν τον ΟΛΘ για πρώτη φορά.
Υψηλές προοπτικές παρατηρούνται και στην περίπτωση της Μυκόνου. Στο νησί των Ανέμων αναμένονται φέτος εννιακόσιες περίπου αφίξεις κρουαζιερόπλοιων με περισσότερους από ενάμιση εκατομμύριο επιβάτες, έναντι 768 προσεγγίσεων με 1.290.000 επιβάτες του 2024, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Μυκόνου κ. Αθανάσιος Κουσαθανάς – Μέγας από το βήμα του 2ου Orancon Travel Forum 2025 που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα.
Υπερπολυτελείς εταιρείες πιάνουν λιμάνι στην Ελλάδα
Το ότι η Ελλάδα μετατρέπεται σε hot spot για τις εταιρείες κρουαζιέρας και τους επιβάτες τους αποδεικνύεται άλλωστε και από την άφιξη για πρώτη φορά σε ελληνικά λιμάνια της υπερπολυτελούς εταιρείας κρουαζιέρας the Ritz-Carlton Yacht Collection. Με τα υπερπολυτελή syperyachts που διαθέτει - το Evrima, το ILMA και το LUMINARA - η εταιρεία θα πιάσει ελληνικά λιμάνια τόσο φέτος όσο και του χρόνου. Μάλιστα εκτός από τους δημοφιλείς προορισμούς Μύκονο και Σαντορίνη, Ρόδο, Χανιά, οι επισκέπτες της θα «ανακαλύψουν» και νέους όπως η Πάτμος, η Μήλος, η Αμοργός αλλά και η Πάργα και η Πύλος.