Η διαφωνία πριν τη συμφωνία των 27 και μια πολλά υποσχόμενη ελληνική συμμαχία

Μπορεί στο δείπνο της Δευτέρας στις Βρυξέλλες οι 21 ηγέτες να... δειπνούσαν και πρακτικά οι 6 εκπρόσωποι των συνεργαζόμενων ευρωομάδων να έκαναν τις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις (Μητσοτάκης και Τουσκ από το ΕΛΚ, Σολτς και Σάντσεθ από τους Σοσιαλδημοκράτες, Ντε Κροο και Κάλλας από τους Φιλελεύθερους), ωστόσο αυτό ούτε πρωτόγνωρο ούτε εξεζητημένο ήταν. Με δεδομένο μάλιστα ότι τα ονόματα που συμφωνήθηκαν ως επόμενοι επικεφαλής των θεσμών (Φον Ντερ Λέιεν, Κόστα, Μέτσολα, Κάλλας) ήταν και τα μοναδικά που ακούστηκαν στο τραπέζι, πολύ δύσκολα θα προκύψουν κάποια άλλα στην επίσημη Σύνοδο Κορυφής της 27ης και 28ης Ιουλίου.

Η Τζόρτζια Μελόνι η οποία φέρεται δυσαρεστημένη από τον παραγκωνισμό της στη διαπραγμάτευση προφανώς και όφειλε να εμφανιστεί έτσι. Πρώτον γιατί πράγματι εκπροσωπεί μία από τις τέσσερις μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ. Και δεύτερον γιατί εκπροσωπεί και την ευρωομάδα της (ECR) η οποία αύξησε τη δύναμή της στις πρόσφατες εκλογές. Πρακτικά, ωστόσο, η δική της ουσιαστική διαπραγμάτευση θα γίνει με την ίδια την Φον Ντερ Λέιεν και θα αφορά το χαρτοφυλάκιο και τις πολιτικές που επηρεάζουν τη χώρα της. Κι αυτό το γνωρίζει καλά η Ιταλίδα πρωθυπουργός.

Θεωρητικώς, λοιπόν, η όποια αμφισβήτηση του δεύτερου μισού της θητείας Κόστα στο Συμβούλιο και οι (τελευταίοι) άσκοποι τακτικισμοί του Σαρλ Μισέλ πολύ δύσκολα θα αλλάξουν τις υπό αποκατάσταση ισορροπίες.

Αναφορικά με την εκπροσώπηση της Ελλάδας, αρχικώς οφείλουμε να σημειώσουμε ότι ποτέ στο παρελθόν ένας Έλληνας πρωθυπουργός δεν κλήθηκε να διαπραγματευτεί για την ηγεσία των θεσμών. Αυτό αποτελεί σημαντική επιτυχία, αν μάλιστα αναλογιστεί κανείς το μέγεθος αλλά και τη θέση της χώρας πριν από μερικά χρόνια.

Σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο που θα αναλάβει ο Έλληνας Επίτροπος, θα ήταν θετική έκπληξη πρώτου μεγέθους αν αυτό περιλάμβανε τη διαχείριση σημαντικών ευρωπαϊκών κονδυλίων. Πρόκειται για φάκελο που πολύ δύσκολα αφήνουν τα ισχυρά κράτη μέλη, ειδικά όσα συνεισφέρουν στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Επιτυχία, ωστόσο, θα ήταν να διαχειριστεί Έλληνας Επίτροπος τα θέματα διεύρυνσης της ΕΕ. Είναι δεδομένο ότι εμφανίζουν εθνικό ενδιαφέρον για τη χώρα. Όπως δεδομένο είναι ότι ο κάθε Επίτροπος δεν εκπροσωπεί επί της αρχής τη χώρα του αλλά την πολιτική της ΕΕ. Απαιτείται σε κάθε περίπτωση… ισορροπία.

Το μεγαλύτερο ίσως κέρδος που αποκομίζει η Ελλάδα από τη διαδικασία διαπραγμάτευσης είναι μία διαφαινόμενη σύμπνοια με την Πολωνία του Ντόναλντ Τουσκ. Αυτή η συμπόρευση έχει δύο διαστάσεις. Η πρώτη είναι εμφανής. Ελλάδα και Πολωνία -μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες δυνάμεις εντός της ΕΕ- εύλογα συνεργάζονται καθώς αντιμετωπίζουν επιπλέον κοινές προκλήσεις, όπως π.χ. η προστασία των εξωτερικών τους συνόρων. Η δεύτερη είναι επίσης σημαντική. Ελλάδα και Πολωνία έχουν την ευκαιρία να χτίσουν συνεργασίες και σε επίπεδο στελεχών εντός των Ευρωπαϊκών θεσμών. Και φαίνεται πως το πράττουν. Όλες συμφωνίες σε επίπεδο κορυφής εντός της Ένωσης υποστηρίζονται ή και θεμελιώνονται από στελέχη και αξιωματούχους. Συνεπώς, μία οργανωμένη στρατηγική που θα ενισχύει την εκπροσώπηση της Ελλάδας σε επίπεδο ανθρωπογεωγραφίας των Βρυξελλών δεν είναι απλώς ευπρόσδεκτη αλλά εθνικά επιβεβλημένη.

Κατά τα λοιπά, και με τα σημερινά δεδομένα, μόνο θρίλερ δε θα αποδειχθεί η σύνοδος κορυφής στο τέλος του μήνα. Σε αντίθεση με το θρίλερ των βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας που ακολουθούν αμέσως μετά. Εκλογές που θα επηρεάσουν σημαντικά όχι μόνο τις πολιτικές των Βρυξελλών αλλά ενδεχομένως το είδος και την υπόσταση της ίδιας της ΕΕ όπως τη (συν)δημιουργήσαμε και τη γνωρίζουμε έως σήμερα.