Ροή
Ανοδικά κινήθηκαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 τόσο τα Αιτήματα Ζήτησης όσο και οι Επιτόπιες Υποδείξεις ακινήτων με το σχετικό δείκτη όμως να διαμορφώνεται οριακά χαμηλότερα στο 12,2% έναντι 13% στο πρώτο εξάμηνο της περσινής χρήσης, σύμφωνα με το 2o Market Report από την Greece Sotheby’s International Realty. Βάσει του οποίου προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι η Αθηναϊκή Ριβιέρα ξεπερνά για πρώτη φορά τη Μύκονο στη ζήτηση μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023, ενώ η δυναμική των συναλλαγών παραμένει αλλά με ιδιαίτερα επιλεκτικούς πλέον του αγοραστές.
Ως προς το γιατί η ζήτηση παραμένει υψηλή στο πρώτο εξάμηνο, το συγκεκριμένο γεγονός αποδίδεται κατά κύριο λόγο στους απαιτητικούς αγοραστές οι οποίοι μετά τις πιο ελαστικές αποφάσεις της περιόδου της πανδημίας εμφανίζονται πιο αυστηροί στα κριτήριά τους και στην υποχώρηση του αποθέματος σπιτιών «πρώτης γραμμής», ειδικά στην κατηγορία των παραθαλάσσιων (beachfront) πολυτελών κατοικιών μετά από 3 χρόνια πολύ αυξημένων όγκων συναλλαγών. Το ποσοστό «κλεισίματος» βελτιώθηκε ελαφρά στο πρώτο εξάμηνο του 2023 με το 8,6% των υποδείξεων να καταλήγουν σε συμβόλαιο έναντι ποσοστού 7,2% στην αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Βέβαια τα ανωτέρω μεγέθη απέχουν αρκετά από τις επιδόσεις του πρώτου εξαμήνου 2021 όπου ο σχετικός δείκτης άγγιζε τα επίπεδα του 14,1%.
Οι περιοχές με τη μεγαλύτερη ζήτηση
Σε επίπεδο ζήτησης η Κέρκυρα παραμένει για μια ακόμη φορά στην κορυφή των προτιμήσεων (με αύξηση στα αιτήματα ζήτησης κατά 27,7% σε σχέση με το α’ 6μηνο 2022), ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά η Αθηναϊκή Ριβιέρα ξεπέρασε σε ζήτηση τη Μύκονο (-17,9%) σημειώνοντας αύξηση στα Αιτήματα Ζήτησης κατά 25,8% σε σχέση με το πρώτο 6μηνο 2022. Την 1η πεντάδα συμπληρώνουν το κέντρο της Αθήνας (+70,7%) και η Πάρος (-5,9%), ενώ ακολουθούν Λευκάδα (166.7%), Κρήτη (28.6%), Κέα (27.8%), Τήνος (2.4%) και Ρόδος (-48.6%). Γενικότερα, η Κέρκυρα είναι top προορισμός με ποσοστό 18,1% (% of total Leads), έπεται η Αθηναϊκή Ριβιέρα με 9%, η Μύκονος με 7,4%, το κέντρο της Αθήνας με 5,6%, η Πάρος με 5,1%, η Λευκάδα με 4,5%, η Κρήτη με 4,3%, η Κέα με 3,7%, η Τήνος με 3,4% και η Ρόδος με 3%.
Όπως αναφέρεται, η διαθεσιμότητα μοναδικών κατοικιών, ιδιαίτερα όσον αφορά σε παραθαλάσσια ακίνητα, συνεχίζει να υπολείπεται της ζήτησης, μια τάση σαφώς ορατή μεταξύ των high-net-worth individuals. Παρά τις επερχόμενες αναπτύξεις που υπόσχονται κάποια αλλαγή, είναι απίθανο το συνολικό απόθεμα να είναι ικανοποιήσει τη ζήτηση στο εγγύς μέλλον.
Επίσης, η άνοδος των επιτοκίων έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο της αγοράς. Οι έννοιες της χρηματοδότησης και της μόχλευσης πλούτου έχουν αναδιαμορφωθεί σε αυτό το νέο οικονομικό περιβάλλον.
Επιπρόσθετα, οι πωλητές, ιδιαίτερα εκείνοι που δεν είναι σε τοποθεσίες όπως η Κέρκυρα, η Αθηναϊκή Ριβιέρα και η Μύκονος, ακόμα δεν έχουν προσαρμόσει τις προσδοκίες τους και τις τιμές.
Οι επιλεκτικοί αγοραστές και τα μοτίβα συμπεριφοράς των High Net Worth Individuals
Στο πλαίσιο της δημοσίευσης της έρευνας και του 2ου Market Report, ο Σάββας Σαββαΐδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος των Greece Sotheby’s International Realty σημείωσε: «Σε ότι αφορά την ελληνική αγορά τα στοιχεία τεκμηριώνουν με τον πιο έμπρακτο τρόπο ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο “επιλεκτικών αγοραστών”. Βλέποντας ψύχραιμα και μακροσκοπικά την αγορά του 2020 - 2022 είναι πλέον επιβεβαιωμένο ότι πολλές αποφάσεις αγορών επιταχύνθηκαν και ήρθαν αρκετά πιο μπροστά σε χρονικό ορίζοντα. Αγοραστές που σκόπευαν να τοποθετηθούν στο 2023-2025 έκαναν πιο άμεσες κινήσεις με δεδομένο το ευρύτερο μακροοικονομικό πλαίσιο.
Έχοντας ξεκάθαρη εικόνα του πρώτου εξαμήνου της χρήσης μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι το ενδιαφέρον υπάρχει και είναι έντονο, ωστόσο οι πωλήσεις κλείνουν για εκείνα τα ακίνητα που πληρούν όλα τα κριτήρια στο μυαλό ενός απαιτητικού αγοραστή. Ακίνητα μπροστά στη θάλασσα, ακίνητα στον - αυτόνομο πλέον - Αθηναϊκό προορισμό, ακίνητα σε πραγματικά μοναδικές τοποθεσίες στη νησιωτική ή ηπειρωτική Ελλάδα. Τα ανωτέρω συμπεράσματα επιβεβαιώνονται και από τις σχετικές ποιοτικές αναλύσεις που πραγματοποίησε το γραφείο μας σε άλλα 8 περιφερειακά γραφεία του δικτύου Sotheby’s International Realty στη Μεσόγειο υλοποιώντας για πρώτη φορά μια τεχνοκρατική προσέγγιση τέτοιου μεγέθους για τα μοτίβα συμπεριφοράς των Ατόμων Υψηλής Καθαρής Θέσης (High Net Worth Individuals - HNWI)».
Αξίζει να αναφέρουμε ότι για πρώτη φορά ο οίκος Greece Sotheby’s International Realty συγκεντρώνει και δημοσιεύει ποιοτικά στοιχεία για τη συμπεριφορά των HNWI από 9 γραφεία Sotheby’s στη Μεσόγειο. Πιο συγκεκριμένα, το τμήμα ανάλυσης του γραφείου της Αθήνας συνεργάστηκε με τα γραφεία Sotheby’s International Realty της Κυανής Ακτής στη Γαλλία, της Κροατίας, της Κύπρου, της Ιταλίας, της Ισπανίας, του Μαυροβουνίου, της Πορτογαλίας και της Αιγύπτου με στόχο να εμβαθύνουν σε περιφερειακό επίπεδο στα μοτίβα συμπεριφοράς των Ατόμων Υψηλής Καθαρής Θέσης (High Net Worth Individuals - HNWI).
Η εικόνα σε αγορές της Μεσογείου
Στις περισσότερες αγορές της λεκάνης της Μεσογείου, το ενδιαφέρον των Ατόμων Υψηλής Καθαρής Θέσης (High Net Worth Individuals - HNWI) για πολυτελείς κατοικίες παραμένει σταθερό. Πιο συγκεκριμένα, τα γραφεία σε Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο και Κροατία δεν αναφέρουν κάποια μεταβολή στο μοτίβο ζήτησης από το 2022 στο 2023. Το Μαυροβούνιο είναι η μόνη αγορά που παρατηρείται αύξηση, ενώ τα γραφεία Sotheby’s International Realty στην Πορτογαλία, στην Ισπανία και στην Κυανή Ακτή αναφέρουν μείωση.
Σε σχετικό ερώτημα για τη μελλοντική ζήτηση κατοικιών πολυτελείας από HNWI η πλειοψηφία των γραφείων υπήρξε αισιόδοξη με αυτά της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, του Μαυροβουνίου, της Ιταλίας, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κροατίας να περιμένουν αύξηση στο ενδιαφέρον των αγοραστών. Τα γραφεία της Κύπρου και της Κυανής Ακτής αναμένουν ότι το μοτίβο ενδιαφέροντος θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα με το 2023.
Υπάρχει ένα εμφανές ενδιαφέρον για πολυτελείς ακίνητα από ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο εμφανίζονται ως πηγές αιτημάτων (leads) σε πολλές αγορές, συμπεριλαμβανομένων της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ελλάδας, και της Κύπρου. Η Γαλλία δείχνει ενδιαφέρον για την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ενδιαφέρον για πολυτελείς κατοικίες σε Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα. Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης, συμμετέχουν στη ζήτηση σε Ισπανία, Ιταλία και Κύπρο. Ταυτόχρονα, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, ειδικότερα η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακία, εμφανίζουν ενδιαφέρον για τις αγορές της Αδριατικής: Κροατία και Μαυροβούνιο.
