Πραγματοποιήθηκε σήμερα, Πέμπτη, η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, με το κυριότερο θέμα που «τέθηκε στο τραπέζι» να είναι η ανάγκη της Ευρώπης για πιο αποτελεσματικό αμυντικό εξοπλισμό ώστε να ενεργεί και «να αντιμετωπίζει αυτόνομα, με συντονισμένο τρόπο και με μια "προσέγγιση 360°", τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές», όπως αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πρόταση αυτή, η οποία προβλέπει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την απομάκρυνση της Τουρκίας από τα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, είχε υποστηριχθεί και από την πλευρά της Ελλάδας.
Τα κράτη μέλη, θα πρέπει «να αναλάβουν την πρωτοβουλία για την υλοποίηση όλων των τομέων προτεραιότητας που έχουν προσδιοριστεί σε επίπεδο ΕΕ», στη γραμμή του χάρτη πορείας για την ευρωπαϊκή αμυντική ετοιμότητα που παρουσιάστηκε από την Ύπατη Εκπρόσωπο.
Επιπλέον, «αξιοποιώντας τον στρατηγικό προσανατολισμό, ώστε η Ευρώπη να αναπτύξει το πλήρες φάσμα των σύγχρονων δυνατοτήτων που απαιτούνται, σε πλήρη συνάφεια με το ΝΑΤΟ», γίνεται αναφορά στη στήριξη της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Υπηρεσίας και με βάση μια συνεκτική συνολική προσέγγιση.
Παράλληλα, η διπλωματική νίκη της Ελλάδας και της Κύπρου, επιβεβαιώθηκε από το γεγονός ότι δεν θα υπάρξει συμμετοχή τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία, στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, ενώ δόθηκε έμφαση στην κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τα εξοπλιστικά και αμυντικά έργα.
Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τη διαδικασία σύστασης συνασπισμών ικανοτήτων σε όλους τους τομείς προτεραιότητας έως το τέλος του έτους και να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα έργα που θα ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2026. Στόχος, η μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων και η κάλυψη των κρίσιμων βιομηχανικών κενών, αλλά και να είναι σε θέση να προμηθεύει καλύτερα τον εξοπλισμό στις ποσότητες και με τον ρυθμό που απαιτείται.
To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την παραβίαση του εναέριου χώρου κρατών ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την παραβίαση του εναέριου χώρου πολλών κρατών μελών και τονίζει σε δύο σημεία των συμπερασμάτων, ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι απειλές στα υπόλοιπα σύνορα της ΕΕ, «τονίζοντας τη σημασία της διασφάλισης της άμυνας όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ. Οι άμεσες απειλές στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ και η παροχή συγκεκριμένης στήριξης στα κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπιστούν ως θέματα προτεραιότητας».
Στο κείμενο των συμπερασμάτων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναφέρεται στις εντατικές υβριδικές επιθέσεις της Ρωσίας και της Λευκορωσίας και των πρόσφατων παραβιάσεων του εναέριου χώρου της ΕΕ και τονίζεται «η σημασία της στενής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για τη συνολική ενίσχυση των αμυντικών και ασφαλιστικών τους δυνατοτήτων».
Οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν ότι για να ανταποκριθούν στις πιο άμεσες ανάγκες και απειλές, οι εργασίες θα πρέπει να επικεντρωθούν ιδίως σε συγκεκριμένα έργα για την ενίσχυση των κοινών προσπαθειών των κρατών μελών «να βελτιώσουν τις ικανότητές τους στον τομέα της αντι-drone και της αεροπορικής άμυνας, με συντονισμένο τρόπο».
Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη για την επιτάχυνση της κοινής ανάπτυξης διαστημικών πόρων και τονίζει τη σημασία της ορθής λειτουργίας και της περαιτέρω ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής αγοράς άμυνας σε ολόκληρη την Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής πρόσβασης στις αλυσίδες εφοδιασμού στον τομέα της άμυνας.
Παράλληλα, θέτει ζήτημα εποπτείας του σχεδίου, υπογραμμίζοντας «την αποτελεσματική πολιτική εποπτεία και συντονισμό για την παρακολούθηση της προόδου και την εντατικοποίηση των εργασιών των υπουργών άμυνας στο Συμβούλιο όσον αφορά την αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης». Οι εργασίες αυτές θα βασίζονται σε ετήσια έκθεση για την αμυντική ετοιμότητα.
Η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και το Ουκρανικό
Από εκεί και πέρα, η ΕΕ αποφάσισε τη σταδιακή διακοπή της εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027. Μια απόφαση που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από τη Μόσχα, ενώ ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ευρωπαϊκή ενότητα.
Παράλληλα, ανοιχτό παραμένει το δεύτερο σκέλος του ουκρανικού ζητήματος, που αφορά την αξιοποίηση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Αντιρρήσεις εξέφρασε το Βέλγιο, που φιλοξενεί το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των περιουσιακών στοιχείων και φοβάται αρνητικές συνέπειες για την οικονομία του, σε περίπτωση που η Ρωσία αρνηθεί να καταβάλει αποζημιώσεις σε ένα μελλοντικό σενάριο εκεχειρίας. Επιφυλάξεις εκφράστηκαν και από την πρόεδρο της ΕΚΤ, καθώς το ζήτημα θεωρείται κρίσιμο για τη σταθερότητα του ευρώ.
Η ικανοποίηση Μητσοτάκη
Την ικανοποίησή του γιατί υπήρξε ανταπόκριση στις ελληνικές προτάσεις εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ επεσήμανε, τρία από τα θέματα τα οποία συμπεριλαμβάνονται στην ατζέντα της Συνόδου: της ευρωπαϊκής άμυνας, της ενεργειακής ανταγωνιστικότητας και της στέγασης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος στην ανάληψη κοινών ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών για έργα άμυνας» και εξέφρασε την ικανοποίησή του γιατί «στα συμπεράσματα του Αμυντικού Συμβουλίου περιλαμβάνεται η έννοια μιας αμυντικής Ευρώπης 360 μοιρών», κάτι που –όπως είπε– «αποτελούσε πάγια ελληνική θέση».
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις ελληνικές προτάσεις που έχουν κερδίσει έδαφος, επισημαίνοντας ότι «η κοινή αντιπυραυλική θωράκιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται να αποκτά τη δική της δυναμική» και ότι «συμπεριλαμβάνεται πλέον στον ευρωπαϊκό χάρτη της Επιτροπής».
Για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «χωρίς χαμηλές τιμές ενέργειας δεν μπορεί να υπάρξει ανταγωνιστικότητα», προσθέτοντας πως «υπάρχουν ακόμη μεγάλες διαφοροποιήσεις στις τιμές ενέργειας μεταξύ κρατών-μελών». Όπως σημείωσε, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει δεσμεύσεις για το πώς μπορούμε να πετύχουμε χαμηλότερες τιμές ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη».
Αναφορικά με τη στέγαση, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών για να αντιμετωπίσει το αυξημένο κόστος» και ανέφερε χαρακτηριστικά πως «στα τέλη του έτους θα επιστραφεί ένας ολόκληρος μισθός σε όλους τους ενοικιαστές».
Τέλος απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι συμφωνήθηκε το 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ενώ παράλληλα υπενθύμισε πως «η Ελλάδα ήταν πάντα υπέρ της λογικής ότι οι κυρώσεις μπορούν να λειτουργήσουν ουσιαστικά και να αυξήσουν την πίεση στη Ρωσία, να μπορέσει επιτέλους να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». «Ο συντονισμός μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρώπης είναι καλοδεχούμενος» πρόσθεσε.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ, ΕΡΤ, Reuters
Φωτογραφία: Associated Press