Ως μία «δυσάρεστη έκπληξη» χαρακτηρίζει η Berenberg την αδυναμία εκλογής του Φρίντριχ Μερτς στην καγκελαρία της Γερμανίας στην πρώτη ψηφοφορία στην Μπούντεσταγκ (έλαβε 310 ψήφους υπέρ, ενώ χρειαζόταν 316 σε σύνολο 630 βουλευτών). Ωστόσο, ο οίκος εκτιμά πως το φαβορί για την διαδοχή του Όλαφ Σολτς πιθανότατα, τελικά θα εκλεγεί. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η άνευ προηγουμένου αποτυχία του (έχει να συμβεί από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) είναι μία κακή αρχή για τον 69χρονο συντηρητικό.
Όπως τονίζει η Berenberg, το γεγονός πως CDU/CSU και SPD διαθέτουν 328 από τις 630 έδρες στην Μπούντεσταγκ σημαίνει ότι τουλάχιστον 5 μέλη των κομμάτων του συνασπισμού ψήφισαν εναντίον του στη μυστική ψηφοφορία. Η εξέλιξη δείχνει ότι ο Μερτς δεν μπορεί να βασιστεί σε Χριστιανική Ένωση, Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και Σοσιαλδημοκράτες για να ασκήσει εξουσία και θα πληγεί η ικανότητά του να εφαρμόσει πλήρως την ατζέντα του, βλάπτοντας το προφίλ του αρχικά σε ντόπιο -αρχικά- και διεθνές επίπεδο.
Όμως, η «δυσάρεστη έκπληξη» θα πρέπει να οριστεί στο σωστό πλαίσιο:
- Η προηγούμενη σύσταση της Βουλής έχει ήδη ψηφίσει την αλλαγή στο φρένο χρέους. Ο επιπλέον δημοσιονομικός χώρος υπάρχει. Φυσικά, χρειάζεται μια κυβέρνηση για να λάβει τις πραγματικές αποφάσεις στο πεδίο των δαπανών. Η σημερινή ανατροπή πιθανότατα δεν θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο κατανέμονται σε μεγάλο βαθμό τα πρόσθετα χρήματα για την άμυνα και τις υποδομές.
- Οι περισσότεροι νόμοι στη Μπούντεσταγκ δεν ψηφίζονται με μυστική ψηφοφορία (και απαιτούν μόνο απλή πλειοψηφία των ψήφων, αντί για απόλυτη πλειοψηφία, για να περάσουν). Αυτό θα μπορούσε να εμποδίσει ορισμένους από εκείνους από τον συνασπισμό που δεν στήριξαν σήμερα τον Μερτς να καταψηφίσουν νόμους μιας κυβέρνησής του. Μόλις εκλεγεί, μια κυβέρνηση Μερτς πιθανότατα θα είναι ακόμα σε θέση να εφαρμόσει την ατζέντα της τελικά.
Η Μπούντεσταγκ καλείται πλέον εντός 14 ημερών να πραγματοποιήσει νέα ψηφοφορία, με τους ίδιους κανόνες (τουλάχιστον 316 από τους 630 βουλευτές πρέπει να ψηφίσουν υπέρ του υποψηφίου καγκελάριου σε μυστική ψηφοφορία). Στη συνέχεια, θα αρκεί μια απλή πλειοψηφία. Το πότε ακριβώς θα διεξαχθεί ένας δεύτερος γύρος ψηφοφοριών δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο.
Όλες οι κοινοβουλευτικές παρατάξεις θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα χρονοδιάγραμμα για να διεξαχθεί στη Μπούντεσταγκ μια δεύτερη ψηφοφορία πριν από την Παρασκευή. Παραίτηση Μερτς και νέες εκλογές ζητά η επικεφαλής του AfD Άλις Βάιντελ. «Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την ευθύνη της κυβέρνησης. Και ζητούμε να επικρατήσει η κοινή λογική. Ο κ. Μερτς πρέπει να παραιτηθεί αμέσως. Πρέπει να ανοίξει ο δρόμος για νέες εκλογές στη χώρα μας», τόνισε η ηγέτιδα της ακροδεξιάς.
«Ιστορική ήττα», «Κρίση» και «Βόμβα»
Για «ιστορική ήττα», «κρίση» και «βόμβα» κάνουν λόγο τα γερμανικά ΜΜΕ. «Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί στην ιστορία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας (…) Είναι βόμβα (…) Πρόκειται για πρωτοφανές γεγονός στην ιστορία της χώρας. Ποτέ πριν δεν είχε αποτύχει υποψήφιος καγκελάριος στην εκλογή από την Bundestag», μετέδωσε το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD.
Ο ιδιωτικός σταθμός n-tv επεσήμανε ότι «η είδηση έπεσε στο προεδρικό ανάκτορο Bellevue ως μικρή βόμβα» και προσθέτει ότι «18 βουλευτές ρισκάρουν μια κρατική κρίση». Το περιοδικό «Der Spiegel» μίλησε για «ιστορική ήττα» του Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος «εξαπατήθηκε», από βουλευτές του μελλοντικού κυβερνητικού συνασπισμού του. «Η πρώτη ψηφοφορία για τον Φρίντριχ Μερτς καταλήγει σε φιάσκο - Η AfD πανηγυρίζει», έγραψε η Handelsblatt