Τι είναι το εθνικό πένθος - Πόσες φορές έχει κηρυχθεί στην Ελλάδα

Tριήμερο Εθνικό Πένθος κήρυξε ο πρωθυπουργός, Ιωάννης Σαρμάς, με αφορμή το πολύνεκρο ναυάγιο με πρόσφυγες και μετανάστες στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Πύλου, όπου έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 79 άνθρωποι, ενώ εκφράζονται φόβοι για εκατόμβη νεκρών.

Ενώ αρχικά ανακοινώθηκε ότι το τριήμερο Εθνικό Πένθος θα ισχύει από σήμερα στις 21:00 έως το Σάββατο την ίδια ώρα, με νεότερη ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι θα λήξει τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, «με τη σκέψη και σε όλα τα θύματα των αδίστακτων διακινητών που εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη δυστυχία», όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση.

Τι είναι το Εθνικό Πένθος

Το Εθνικό Πένθος είναι όρος που χρησιμοποιείται διεθνώς και περιγράφει την ένδειξη πένθους σε επίπεδο Κράτους που προέρχεται από τη θλίψη και λύπη για κάποιο δυστυχές γεγονός και κηρύσσεται επισήμως από τις κυβερνήσεις.

Μπορεί να προέλθει από τον θάνατο πολλών ανθρώπων, έπειτα από φυσική καταστροφή, τρομοκρατικό χτύπημα ή κάποιο άλλο πολύνεκρο γεγονός, όπως επίσης και από τον θάνατο ενός ιδιαίτερα σημαντικού ανθρώπου για ένα έθνος ή λαό.

Χαρακτηρίζεται από πένθος που επιφέρει και μνημονικές δραστηριότητες που παρατηρούνται στην πλειοψηφία του πληθυσμού μιας χώρας. Κατά τη διάρκεια του σε ορισμένες περιπτώσεις, αποφασίζεται το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών και σχολείων, η ανάρτηση των σημαιών μεσίστια και άλλες συμβολικές κινήσεις. Παρόμοια εκδήλωση πένθους μικρότερης διάρκειας είναι η τήρηση ενός λεπτού σιγής σε διάφορες συναθροίσεις και συγκεντρώσεις κόσμου.

Πότε κηρύχθηκε Εθνικό Πένθος στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες

Στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί Εθνικό Πένθος σε διάφορες περιστάσεις ήδη από τις πρώτες δεκαετίες της ύπαρξης του ελληνικού κράτους.

Στα πιο πρόσφατα χρόνια, κατά την περίοδο της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας, Εθνικό Πένθος έχει κηρυχθεί, πέραν της σημερινής, σε 18 άλλες περιπτώσεις.

Πιο αναλυτικά:

• Τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.
• Τον Ιούνιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
• Τον Ιούλιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Παρθενίου Γ΄ Αλεξανδρείας, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος.
• Τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Απρίλιο του 1998, έπειτα από τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (10, 11, 12, 13 Απριλίου).
• Τον Σεπτέμβριο του 2001, έπειτα από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η 14η Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Σεπτέμβριο του 2004, έπειτα από τον θάνατο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθους (13, 14, 15 Σεπτεμβρίου).
• Τον Αύγουστο του 2005, έπειτα από το αεροπορικό δυστύχημα της Helios, η 16η Αυγούστου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Αύγουστο του 2007, έπειτα από τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (25, 26, 27 Αυγούστου).
• Τον Ιανουάριο του 2008, έπειτα από τον θάνατο του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο εθνικό πένθος (28, 29, 30, 31 Ιανουαρίου).
• Τον Μάιο του 2017, έπειτα από τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος Μαΐου & 1 Ιουνίου).
• Τον Νοέμβριο του 2017, έπειτα από τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής, η 15η Νοεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Ιούλιο του 2018, έπειτα από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Αττικής, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (24, 25, 26 Ιουλίου).
• Τον Σεπτέμβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (2, 3, 4 Σεπτεμβρίου).
• Τον Οκτώβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά, η 27η Οκτωβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Δεκέμβιο του 2021, έπειτα από τον θάνατο του Καρόλου Παπούλια, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (26, 27, 28 & 30 Δεκεμβρίου).
• Τον Φεβρουάριο του 2022, έπειτα από τον θάνατο του Χρήστου Σαρτζετάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 & 7 Φεβρουαρίου).
• Τον Μάρτιο του 2023, έπειτα από την μετωπική σύγκρουση δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (1, 2, 3 Μαρτίου).