Ροή
Φέτος είναι πιθανόν η χρονιά που όλοι φοβόντουσαν κι απεύχονταν να έλθει. Αλλά με τις ευχές δεν γεμίζει το τραπέζι φαγητό.
Οι συνεχείς και πολλές βροχές των τελευταίων ημερών, δεν έχουν αφήσει κανένα αγρότη και κανένα κομμάτι γης χωρίς να έχει κάποιας μορφής ζημιά. Άλλος στην ποσότητα, άλλος στην ποιότητα, άλλος σε ολόκληρη την παραγωγή του. Κι όλα αυτά, σε μια χρονιά που το κόστος καλλιέργειας να βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό για όλες τις καλλιέργειες. Οι συνεχώς μειούμενες τιμές των λιπασμάτων των τελευταίων μηνών από τα πρωτοφανή ύψη που είχαν αναρριχηθεί, δεν συνεπάγεται ότι όλοι οι καλλιεργητές γης έχουν επωφεληθεί για την τρέχουσα χρονιά.
Οι καλλιεργητές των χειμωνιάτικων καλλιεργειών, σιτηρά, ζωοτροφές κλπ, καλλιέργησαν με το απόλυτα υψηλό κόστος: τα λιπάσματα, οι σπόροι και το πετρέλαιο στο ζενίθ. Η μικρή μείωση των αζωτούχων λιπασμάτων στις επιφανειακές το χειμώνα ή άνοιξη, δεν διαφοροποιεί κάτι ουσιαστικό στο κοστολόγιο.
Οι καλλιεργητές εαρινών καλλιεργειών (καλαμπόκι, βαμβάκι, ελαιούχοι σπόροι), καλλιέργησαν με τιμές λίγο κάτω από το ζενίθ, αφού όταν ξεκίνησαν την καλλιέργειας και τη σπορά, οι τιμές των εφοδίων, είχαν αρχίσει να υποχωρούν, αλλά όχι σημαντικά. Το συνολικό τους κοστολόγιο θα είναι κι εδώ πολύ αυξημένο, σαφώς καλύτερο από τις χειμωνιάτικες καλλιέργειες. Εξαιρούνται όσοι αναγκάστηκαν να ξανασπείρουν, λόγω πολλών βροχών του Μαΐου στην περιοχή τους.
Οι δενδροκόμοι, αγόρασαν τα πρώτα εφόδια σε τιμές λίγο κάτω από την κορυφή κι εξακολουθούν να προμηθεύονται εφόδια με μειούμενες τιμές στα περισσότερα από αυτά. Πολλοί από τους κατά τόπους γεωπόνους, αντιλαμβανόμενοι την «ιστορικότητα της κατάστασης» δίνουν μάχη για να ανακαλύψουν φθηνότερα σκευάσματα από τα συνήθη με αντίστοιχη αποτελεσματικότητα. Ο βροχερός Μάιος δημιούργησε πολλά καλλιεργητικά προβλήματα, κάποια από αυτά να αντιμετωπίζονται με αυξημένα έξοδα, κάποια όμως απλώς να μην αντιμετωπίζονται με τις συνέπειες να φαίνονται στα μανάβικα: 5 ευρώ το κιλό τα κεράσια κι 1,5 ευρώ το κιλό τα κρεμμύδια!!!
Οι τιμές που απολαμβάνουν οι παραγωγοί, βρίσκονται σε γενικές γραμμές από μέτρια έως ραγδαία υποχώρηση. Το εμβληματικό σιτάρι, είχε πέρυσι αναρριχηθεί στα 45 έως 50 λεπτά ελέω κερδοσκοπίας και σήμερα κανείς αγοραστής δεν ανακοινώνει τιμή. Οι βροχές αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα και να αυξήσουν την διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών εμπόρων. Οι τιμές που ακούγονται βρίσκονται περίπου στα μισά από τα περυσινά επίπεδα!!! Αντίστοιχα και στο κριθάρι, αλλά και τα πάσης φύσεως χονδροειδείς ζωοτροφές, δηλαδή το χόρτο βρόμης, βίκου κα.
Παρόμοια κατάσταση αναμένεται και για τις εαρινές καλλιέργειες. Το καλαμπόκι θα έχει κι αυτό σημαντική πτώση λόγω αθρόων φθηνών εισαγωγών κατά το πρότυπο που συνέβη στις Ανατολικές χώρες μέλη της ΕΕ, το βαμβάκι μετά την περσινή απογοήτευση είναι πιθανόν να προσφέρει ακόμη μία, ενόψει και της πολυαναμενόμενης παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης ή και ύφεσης.
Οι τιμές των φρούτων και λαχανικών είναι υπερβολικά υψηλές για τους καταναλωτές αλλά ταυτόχρονα λίγο ικανοποιητικές για τους παραγωγούς. Εδώ, όποιος παραγωγός πάθει μια χρονιά ζημιά, δύσκολα θα ορθοποδήσει, αφού λόγω υψηλού κόστους παραγωγής, δουλεύει πραγματικά στα όριο. Το σημαντικό είναι ότι με τα κεφάλαια και την τεχνογνωσία που απαιτούνται για την καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών, δύσκολα κάποιοι άλλοι θα καλύψουν το κενό. Κρίμα, διότι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων κατόρθωσαν να πετύχουν πλεονασματικό ισοζύγιο για το πρώτο 4/μηνο του 3023.
Σε μια συζήτηση, συνάδελφος ανέφερε μια παλιά, λίγο όμως γνωστή παροιμία: μια χρονιά άσπαρτος, δέκα ρημαγμένος! Αυτό θα μπορούσε να ήταν το Moto της κλιματικής αλλαγής για τον αγροδιατροφικό τομέα!!! Όσοι έχουν πάθει ζημιά από φυσικά αίτια ή από ανωμαλίες της αγοράς, ξέρει ότι το κόστος της απώλειας μιας σοδειάς δεν αντισταθμίζεται την επομένη αλλά σε πολύ περισσότερες, ενώ ο κίνδυνος νέων ζημιών εξαιτίας της πρώτης παραμονεύει. Οι ζημιές, για παράδειγμα, από χαλάζι δημιουργούν άφθονες μυκητολογικές ασθένειες τις επόμενες χρονιάς στα δένδρα. Οι πληγέντες από πλημμύρες, ανακάλυψαν ότι τα χωράφια τους άλλαξαν από τα πολλά φερτά υλικά. Όσοι δεν εισέπραξαν λογικές τιμές, ανακάλυψαν ότι το υπόλοιπο στο γεωπόνο χρειάστηκε 3 ή 4 χρόνια να επανέλθει στα συνήθη ύψη.
Φέτος λοιπόν. που όλα αυτά θα γίνουν ταυτόχρονα, τι μπορεί να περιμένει κανείς; Οικονομική κατάρρευση μεγάλου αριθμού παραγωγών; Ελλιπή καλλιέργεια την επόμενη καλλιεργητική χρονιά; Συμπληρώστε ό,τι θέλετε αλλά ότι και να συμβεί, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα έχει επίπτωση στο τραπέζι όλων μας. Κι αυτό δεν είναι θέμα που μπορεί κανείς να το αφήσει στην τύχη του, όπως απέδειξε το τελευταίο διάστημα. Γι' αυτό, ας ετοιμαστεί από τώρα η νέα κυβέρνηση για στήριξη όχι των αγροτών αλλά της καλλιέργειας της ελληνικής γης.
Τα συνήθη οριζόντια μέτρα των επιδομάτων και ρυθμίσεων, δεν είναι ούτε αρκετά, ούτε επαρκή. Το βασικό πρόβλημα δεν είναι πώς θα τα βγάλουν πέρα τα αγροτικά νοικοκυριά, αλλά πώς δεν θα ξεμείνουν τα ράφια από προϊόντα σε λογικές τιμές και πώς δεν θα εγκαταλειφθεί γη ακαλλιέργητη. Διότι, όταν σταματήσει η καλλιέργεια ενός χωραφιού, δύσκολα ξεκινάει πάλι. Κι όταν ακόμη συμβεί αυτό, τα έξοδα είναι πολλαπλάσια. Και ποιος θα τα αναλάβει αυτά με το κόστος του χρήματος να ανεβαίνει κατακόρυφα;
Ένα επίδομα ή μια ελάφρυνση, θα βοηθήσει τους πληγέντες να βγάλουν τη χρονιά, εδώ όμως είναι ανάγκη οι πληγέντες να κάνουν τη καρδιά τους πέτρα και να συνεχίσουν την καλλιέργεια και την προσεχή χρονιά, για το καλό όλων μας. Χρειάζεται αντίδραση, όσο είναι νωρίς και με μέτρα δημιουργικά και με φαντασία. Το θέμα αφορά όλους μας.
