Τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου αερίου επιδιώκουν οι εμπλεκόμενοι Διαχειριστές, με σκοπό η συγκεκριμένη «αρτηρία» να καθιερωθεί ως μία από τις βασικές οδεύσεις για την τροφοδοσία σε πρώτη φάση της Ουκρανίας, με σημείο αφετηρίας την Ελλάδα.
Σε αυτό το πλαίσιο, χθες οι Διαχειριστές υπέγραψαν μια νέα κοινή επιστολή προς τις Ρυθμιστικές Αρχές των χωρών τους, ώστε να εγκριθεί η πρόσκαιρη χρήση μία «παράκαμψης», για να μεγιστοποιηθούν οι ποσότητες που μπορούν να φτάσουν στο Κίεβο.
Από την πλευρά του ΔΕΣΦΑ και της Bulgartransgaz, η υπογραφή της επιστολής έγινε στο περιθώριο του 36th Greek Economic Summit του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Η «παράκαμψη» κρίνεται απαραίτητη, καθώς σύντομα θα αυξηθούν τα προϊόντα δέσμευσης δυναμικότητας στον άξονα Αθήνας – Κιέβου.
Έτσι, παράλληλα με το «Route 1» που δημοπρατείται τώρα (και έχει σημείο αφετηρίας το τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα), θα ξεκινήσει να διατίθεται το «Route 2» (με αφετηρία το FSRU Αλεξανδρούπολης και εναλλακτική πορεία προς τη Βουλγαρία μέσω του αγωγού IGB), όπως και το «Route 3» (για αζέρικο αέριο που μέσω του TAP και του IGB θα διοχετευθεί στο Vertical Corridor). Μάλιστα, εκφράζεται η εκτίμηση πως τα δύο νέα προϊόντα θα εγκριθούν έγκαιρα, ώστε να δημοπρατηθούν για πρώτη φορά μαζί με το «Route 1» στα τέλη Δεκεμβρίου, για τον πρώτο μήνα του επόμενου έτους.
Λύση bypass
Το πρόβλημα ωστόσο είναι πως η συνολική δυναμικότητα και των τριών προϊόντων ξεπερνά αυτή τη στιγμή τη δυναμικότητα στο σημείο διασύνδεσης Βουλγαρίας - Ρουμανίας. Έτσι, αν διατεθούν και τα τρία προϊόντα, οι αντίστοιχες ποσότητες αερίου δεν θα μπορούν να φτάσουν μέχρι το Βουκουρέστι και, από εκεί, στο Κίεβο.
Το πρόβλημα πρόκειται να λυθεί από το επόμενο φθινόπωρο, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες αναβάθμισης στο σημείο διασύνδεσης, για αύξηση της χωρητικότητάς του. Η πρωτοβουλία των Διαχειριστών αφορά το αμέσως επόμενο διάστημα και συγκεκριμένα μέχρι τον Απρίλιο του 2026, όπου θα υπάρχει ακόμη συμφόρηση στην περιοχή. Για αυτό και προτείνουν να χρησιμοποιηθεί πρόσκαιρα ως παράκαμψη ένα άλλο σημείο διασύνδεσης των δύο χωρών, που δεν ανήκει στον Κάθετο Διάδρομο, για να ικανοποιηθεί τυχόν ζήτηση και για τα τρία προϊόντα.
Η παράκαμψη αναμένεται να αξιοποιηθεί μέχρι τον Απρίλιο, καθώς στη συνέχεια εκτιμάται ότι θα μειωθούν οι ανάγκες μεταφορές αερίου στην Ουκρανία, λόγω εποχικότητας. Από το επόμενο φθινόπωρο, θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα αναβάθμισης, οπότε το bypass δεν θα είναι πλέον απαραίτητο.
Υπενθυμίζεται πως στην προηγούμενη δημοπρασία (όπου διατέθηκε το «Route 1»), δεσμεύθηκε για πρώτη φορά το 60% της δυναμικότητας. Στελέχη του ΔΕΣΦΑ δηλώνουν την αισιοδοξία τους για την επόμενη διαδικασία, ανάλογα και με τις ανάγκες της Ουκρανίας για αέριο.
Πιο μακροπρόθεσμα προϊόντα
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, τα τρία προϊόντα εκτιμάται πως θα επεκταθούν μέχρι τον Οκτώβριο του 2026, ώστε στη συνέχεια να υπάρξουν επιλογές δέσμευσης δυναμικότητας με μεγαλύτερη διάρκεια. Οι προοπτικές του Κάθετου Διαδρόμου βρέθηκαν χθες στο επίκεντρο πάνελ του 36th Greek Economic Summit, με τη συμμετοχή του Josh Huck, Deputy Chief of Mission της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, του Vladimir Malinov CEO της Bulgartransgaz, της Maria Rita Galli, Διευθύνουσας Σύμβουλου του ΔΕΣΦΑ και του Κωνσταντίνου Σιφναίου, CEO της Gastrade.
O κ. Huck σημείωσε ότι για την περαιτέρω ανάπτυξη του Κάθετου Διαδρόμου προϋπόθεση αποτελεί η δέσμευση ΕΕ και ΗΠΑ ότι η «Γηραιά Ήπειρος» δεν θα επιστρέψει στις εποχές ενεργειακής εξάρτησης από Ρωσία – με τις Ηνωμένες Πολιτείες να δεσμεύονται για την κάλυψη του κενού των ρωσικών εξαγωγών. Επίσης, θα χρειαστεί ρυθμιστική εναρμόνιση, ενώ για να εξασφαλιστούν ανταγωνιστικές τιμές χρειάζονται συμφωνίες όπως αυτή της κοινοπραξίας των Aktor και ΔΕΠΑ Εμπορίας με τη Venture Global.
Η κ. Γκάλι υπογράμμισε πως σημαντικό «σήμα» εκ των προτέρων δέσμευσης της αγοράς αποτελεί το γεγονός ότι όλα τα slot στη Ρεβυθούσα έχουν «κλειδώσει» μέχρι το 2034. Από την πλευρά του, ο κ. Σιφναίος υπογράμμισε πως η απόσυρση 3 bcm ρωσικού αερίου από το εγχώριο μίγμα δημιουργεί «χώρο» για ένα ακόμη FSRU, εξ ου και η Gastrade «ωριμάζει» το «Θράκη FSRU» επίσης στην Αλεξανδρούπολη.
