Σε συζήτηση με θέμα «Μαθαίνοντας από το Ελληνικό Μοντέλο: Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα και Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Κυριαρχία», στο Hertie School του Βερολίνου, συμμετείχε, ως κύριος ομιλητής, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.
Από την αρχή έδωσε τον τόνο της παρέμβασής του, σημειώνοντας ότι «οι χώρες δεν πρέπει να αναζητούν μαθήματα από την Ελλάδα, αλλά έμπνευση».
Ο Υπουργός μίλησε για τον πυρήνα κάθε ουσιαστικής μεταρρύθμισης που δεν είναι άλλος από ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. «Καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πετύχει χωρίς ένα ξεκάθαρο εθνικό σχέδιο», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι κάθε χώρα χρειάζεται «μια συγκεκριμένη ιδέα για τον εαυτό της». Με μια χαρακτηριστική παρομοίωση εξήγησε ότι οι μεταρρυθμίσεις «είναι σαν μεταμοσχεύσεις και χρειάζονται συμβατότητα δότη–λήπτη», τονίζοντας ότι «αυτό που λειτουργεί στη Βάδη-Βυρτεμβέργη δεν μπορεί να εφαρμοστεί αυτομάτως στην Πελοπόννησο και το αντίστροφο».
Ανατρέχοντας στην ελληνική εμπειρία μετά το 2019, ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε ότι η «η Ελλάδα δεν ψηφιοποιήθηκε επειδή της το είπε κάποιος, αλλά επειδή είχε μια βαθιά, συλλογική κατανόηση ότι οι δύσκολες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν από τη γενιά που έχει την ευθύνη τώρα και όχι να μετατεθούν στις επόμενες. Αυτή η εσωτερική δέσμευση ήταν το θεμέλιο της μεταρρυθμιστικής πορείας μετά το 2019». Όπως τόνισε ο Υπουργός, η μεταρρυθμιστική πορεία δεν καθορίστηκε από ιδεολογικές βεβαιότητες, αλλά από πρακτικό ρεαλισμό και από μια σταδιακή ωρίμανση για το τι έπρεπε να γίνει. «Κάποιες αλλαγές επιβλήθηκαν από εξωτερικές δεσμεύσεις, άλλες καθυστέρησαν, αλλά το κρίσιμο σημείο ήταν ότι, όταν η χώρα κατέκτησε ξεκάθαρη εικόνα του τι έπρεπε να κάνει, τα βήματα προχώρησαν».
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, το ενδιαφέρον του κοινού — φοιτητών, ακαδημαϊκών και στελεχών ευρωπαϊκών θεσμών — ήταν αμείωτο, με πολλές ερωτήσεις για τις πρακτικές πτυχές και τα διδάγματα της ελληνικής ψηφιακής μεταρρύθμισης.
«Βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο»
Ο Υπουργός αναγνώρισε ότι η χώρα έχει ακόμη δρόμο μπροστά της, αλλά βρίσκεται πλέον σε σταθερή τροχιά. «Δεν έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα. Αλλά είμαστε στο σωστό δρόμο και μπορούμε να κάνουμε ακόμη περισσότερα και ακόμη καλύτερα». Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, επεσήμανε ότι η στασιμότητα αποτελεί τον πραγματικό κίνδυνο. Αναφερόμενος στην οικονομική πορεία είπε: «Το 2,4% αποτελεί μια ισχυρή βάση ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Μπορούμε καλύτερα και πρέπει να πάμε καλύτερα».
Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, ο κ. Πιερρακάκης μίλησε για την ανάγκη στρατηγικής συνοχής και κοινής δράσης. «Η Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία της εποχής μας. Αντί η Ευρώπη να λειτουργεί ως μία ενιαία αγορά, επιμένει να σκέφτεται σαν 27 παράλληλες με συνέπεια χαμηλότερη ανάπτυξη και χαμένες δυνατότητες επενδύσεων,» τόνισε, προσθέτοντας: «Αν την ολοκληρώσουμε, στα επόμενα χρόνια θα δούμε τεράστια αποτελέσματα, στη Γερμανία, στην Ελλάδα, σε όλους μας.»
Η σημασία της κοινωνικής αποδοχής των μεταρρυθμίσεων
Απαντώντας σε ερωτήσεις για το πώς η Ελλάδα κατάφερε να προχωρήσει και να σταθεροποιήσει μια τόσο εκτεταμένη ψηφιακή μεταρρύθμιση, υπογράμμισε ότι το κλειδί ήταν η αποδοχή των πολιτών. «Το νομοσχέδιο που περιείχε τις ρυθμίσεις πήρε 275 ψήφους από τους 300 της Βουλής», ανέφερε, εξηγώντας ότι η απήχηση των ψηφιακών υπηρεσιών δημιούργησε μια μεταρρύθμιση που κανείς δεν επιθυμεί να ανατρέψει. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η δημοφιλία είναι το καλύτερο εργαλείο βιωσιμότητας».
Ο Υπουργός αναφέρθηκε επίσης στον καθοριστικό ρόλο του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος με την επίσκεψή του στο νέο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ήδη από την πρώτη εβδομάδα μετά τις εκλογές έστειλε σαφές μήνυμα για την πολιτική προτεραιοποίηση της μεταρρύθμισης.
Σε ερώτηση για το αν η ψηφιοποίηση συνδέεται με περικοπές ή συρρίκνωση του κράτους, ο κ. Πιερρακάκης απάντησε ότι ο στόχος δεν είναι το μικρότερο, αλλά το πιο αποτελεσματικό κράτος. Αναφέρθηκε μάλιστα στο παράδειγμα της κυβερνοασφάλειας: «Όταν αναλάβαμε, η τότε αρμόδια υπηρεσία κυβερνοασφάλειας που σήμερα μετεξελίχθηκε σε Οργανισμό, είχε πέντε εργαζομένους. Χρειαζόμασταν πολύ περισσότερους». Όπως σημείωσε, το κράτος «δεν μικραίνει, αλλάζει», και χρειάζεται διαρκή διάθεση βελτίωσης.
Τη συζήτηση άνοιξε η πρόεδρος του Hertie School Κορνήλια Γούλ με τον Κώστα Μπακογιάννη, πρώην Δήμαρχο Αθηναίων και fellow στο Hertie School να απευθύνει χαιρετισμό. Συνομιλητής του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη ήταν η Θουρίντ Χούστετ, Κοσμήτορας Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων και Καθηγήτρια Δημόσιας Διοίκησης και Management στο Hertie School. Τον συντονισμό ανέλαβε ο Κρίστιαν Όντενταλ, European Economics Editor του The Economist. Στην εκδήλωση παρέστη ως συνδιοργανωτής ο Συμεών Τσομώκος, Ιδρυτής και Επικεφαλής του Delphi Economic Forum.
