Με πρωτοφανείς ταχύτητες θα πρέπει να λειτουργήσει τους επόμενους μήνες ο κρατικός μηχανισμός, ο οποίος θα πρέπει να διαχειριστεί αλλά και να διοχετεύσει στην αγορά ποσά-ρεκόρ εντός του 2026 που ολοκληρώνεται το Ταμείο Ανάκαμψης, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Draft Budgetary Plan, το οποίο εστάλη χθες στις Βρυξέλλες. Υπό αυτό το πλαίσιο, εξαιρετικές κρίσιμες είναι οι αναθεωρήσεις σε Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ που ολοκληρώνονται μέσα στους επόμενους μήνες.
H κατάσταση του Ταμείου Ανάκαμψης
Η χώρα μας έχει λάβει μέχρι στιγμής 21,3 δισ. ευρώ από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, εκ των οποίων 9,9 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 11,4 δισ. ευρώ δάνεια. Ακόμη 2,1 δισ. σε επιχορηγήσεις αναμένεται να εκταμιευθούν έως το τέλος του 2025, δεδομένης της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης του έκτου αιτήματος πληρωμής για επιχορηγήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Έτσι μέχρι το τέλος του 2025 το σύνολο των εκταμιεύσεων θα ανέβει στα 23,4 δισ. ευρώ και το ποσοστό εκταμίευσης στο 65% του συνολικού προϋπολογισμού των 18,2 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων και των 17,7 δισ. ευρώ των δανείων που προορίζονται για την Ελλάδα.
Σύμφωνα με το Draft Budgetary Plan που εστάλη χθες στις Βρυξέλλες, μέχρι τον Σεπτέμβριο, 11,22 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις έχουν μεταφερθεί σε φορείς εντός και εκτός της γενικής κυβέρνησης και σε τελικούς δικαιούχους για εγκεκριμένα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Περίπου 855 έργα, με συνολικό προϋπολογισμό 24,7 δισ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, έχουν ήδη εγκριθεί και ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
H επόμενη αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης
Κρίσιμη θα είναι η επόμενη αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» που θα σταλεί στις Βρυξέλλες μέχρι το τέλος του μήνα. Ενόψει του κλεισίματος του Ταμείου Ανάκαμψης στο τέλος της χρονιάς θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν τα έργα που θα έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το τέλος Αυγούστου του 2026 και να απενταχθούν αυτά που δεν βγαίνουν.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να καθοριστεί το που θα κατευθυνθούν τα κονδύλια που θα απελευθερωθούν από τις απεντάξεις έργων για να μη χαθούν επιχορηγήσεις διατηρώντας στο ακέραιο τους στόχους που έχουν καθοριστεί για τις «πράσινες» και τις «ψηφιακές» επενδύσεις.
Διαβάστε επίσης: Η τελευταία ευκαιρία για το Ταμείο Ανάκαμψης και ο νέος μαραθώνιος του ΕΣΠΑ
Η εξίσωση δεν είναι εύκολη και είναι κρίσιμο τώρα να βγουν τα έργα που έχουν πρόβλημα, ούτως ώστε να είναι εφικτό μεταφερθούν σε κάποιο άλλο χρηματοδοτικό σχήμα όπως το ΕΣΠΑ. Γιατί σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν υπάρξουν έργα που έχουν λάβει χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά δεν θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν κατά 100% από αυτό θα πρέπει να ολοκληρωθούν με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Υπό αναθεώρηση και το ΕΣΠΑ 2021-2027
Σε διαδικασία αναθεώρησης βρίσκεται και το ΕΣΠΑ 2021- 2027, το οποίο θα κληθεί να σηκώσει και το βάρος των δημόσιων επενδύσεων από το 2027 και μετά που δεν θα υπάρχει Ταμείο Ανάκαμψης. Όπως σημειώνεται στο DBP η ενδιάμεση αναθεώρηση των προγραμμάτων αναμένεται να υποβληθεί στις Βρυξέλλες έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Βασικός στόχος της αναθεώρησης είναι η ενσωμάτωση των νέων στρατηγικών προτεραιοτήτων της ΕΕ όπως έχουν καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, στήριξη της άμυνας και της ασφάλειας, προώθηση της προσιτής στέγασης, διαχείρισης των υδάτων, και επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης.
