Για σημάδια σταθεροποίησης στην Ευρωζώνη το φθινόπωρο κάνει λόγο η Wood Company, με τις τελευταίες έρευνες οικονομικού κλίματος να καταγράφουν μικρές αλλά ουσιαστικές μεταβολές. Ο οίκος κάνει ειδική αναφορά στην την Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι μαζί με την Ιταλία θεωρείται πιθανό να δει αναβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας μέσα στην επόμενη διετία, ενώ στα καλά νέα για την ευρωπαϊκή περιφέρεια συγκαταλέγει την πρόσφατη αναβάθμιση της Ισπανίας.
Αντίθετα, σύμφωνα με τον οίκο, η Γαλλία εκτιμάται ότι θα υποβαθμιστεί κατά τουλάχιστον μία βαθμίδα, ενώ η Γερμανία κινδυνεύει με επιδείνωση του outlook αν δεν υπάρξει βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα, κυρίως στον τομέα της ενέργειας.
Η βιομηχανία δείχνει δειλά σημάδια ζωής
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, η βιομηχανία σε ορισμένες χώρες της κεντρικής Ευρώπης, όπως η Τσεχία και η Πολωνία, αρχίζει να καταγράφει βελτίωση. Στη Ρουμανία η εικόνα παραμένει σταθερή παρά τα μέτρα λιτότητας, ενώ στην Ουγγαρία σημειώθηκε βελτίωση, αν και ο βιομηχανικός τομέας δεν δείχνει ακόμη σημάδια ανάκαμψης. Στις μεγάλες οικονομίες του πυρήνα, η εικόνα είναι στασιμότητα στη Γερμανία και ήπια βελτίωση σε Ιταλία και Γαλλία.
Οι επιχειρήσεις αναφέρουν αυξημένα αποθέματα, αλλά και καλύτερες προσδοκίες παραγωγής για τους επόμενους μήνες, σταθερή τιμολογιακή ισχύ και μεγαλύτερη διάθεση για προσλήψεις. Στις κατασκευές, η αδύναμη ζήτηση θεωρήθηκε λιγότερο σοβαρό πρόβλημα σε σχέση με προηγούμενους μήνες, αλλά οι παραγγελίες δεν αυξήθηκαν, η διάθεση για προσλήψεις περιορίστηκε, ενώ η τιμολογιακή ισχύς ενισχύθηκε. Στις υπηρεσίες, οι προσδοκίες για το μέλλον βελτιώθηκαν, αλλά οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση επιδεινώθηκαν, όπως και τα σχέδια για προσλήψεις και τιμολογήσεις.
Οι καταναλωτές διχασμένοι
Στον τομέα των νοικοκυριών, ο δείκτης εμπιστοσύνης βελτιώθηκε ελαφρά τον Σεπτέμβριο, αλλά παραμένει εντός του αρνητικού εύρους που διατηρείται όλο το έτος (-16 έως -13). Οι καταναλωτές δήλωσαν ότι η εκτίμησή τους για τον πληθωρισμό βελτιώθηκε και ότι έχουν μεγαλύτερη διάθεση για σημαντικές αγορές στο μέλλον, αλλά η αξιολόγησή τους για την οικονομία επιδεινώθηκε, όπως και οι ανησυχίες για την ανεργία και οι προσδοκίες για αποταμίευση.
Στη Γερμανία, ο δείκτης εμπιστοσύνης των νοικοκυριών αυξήθηκε, αλλά η ανάλυση δείχνει επιδείνωση της εκτίμησης για τον πληθωρισμό και την αγορά εργασίας. Στην Τσεχία οι καταναλωτές παραμένουν οι πιο αισιόδοξοι, ενώ στην Πολωνία η εμπιστοσύνη κινήθηκε πτωτικά, αλλά εντός της ζιγκ-ζαγκ τάσης των τελευταίων τριμήνων. Στην Ουγγαρία οι πολίτες εμφανίστηκαν πιο αισιόδοξοι για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, με καλύτερη εκτίμηση για τον πληθωρισμό και μεγαλύτερη διάθεση για κατανάλωση. Στη Ρουμανία, ο δείκτης εμπιστοσύνης έμεινε αμετάβλητος, με τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό να αυξάνονται και τις ανησυχίες για την ανεργία να ενισχύονται, χωρίς όμως να αναμένεται επιδείνωση της προσωπικής οικονομικής κατάστασης.
Αμυντική στροφή στην παραγωγή
Η εγκατάσταση του χρηματοδοτικού εργαλείου SAFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εισέρχεται στο στάδιο εφαρμογής, με τα κράτη-μέλη να καταθέτουν τις προτάσεις τους έως τις 30 Σεπτεμβρίου και τις εκταμιεύσεις να ξεκινούν το 2025. Ήδη παρατηρούνται πρώιμες ενδείξεις ότι η αύξηση της παραγωγής αρχίζει να επηρεάζει θετικά τη βιομηχανία σε τμήματα της κεντρικής Ευρώπης (Τσεχία, Πολωνία), σημειώνει η Wood. Στην έρευνα του Σεπτεμβρίου, στα επενδυτικά αγαθά -όπου εντάσσονται η αυτοκινητοβιομηχανία και τα προϊόντα άμυνας– καταγράφηκε αύξηση των προσδοκιών παραγωγής. Συνολικά, η μετατόπιση της παραγωγικής ικανότητας της Ευρώπης από τα αυτοκίνητα προς την άμυνα εξελίσσεται, οδηγώντας σε αυξημένο κόστος υποδομών και προσωπικού.
Χρέος και νομισματική πολιτική
Οι αποδόσεις των ομολόγων στην Ευρωζώνη αναμένεται, σύμφωνα με την Wood, να ακολουθήσουν ανοδική πορεία, καθώς οι χώρες προσαρμόζονται στο νέο περιβάλλον. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θεωρείται ότι διατηρεί τα επιτόκια σε κατάλληλο επίπεδο, με την προοπτική μελλοντικών μειώσεων να παραμένει ανοιχτή σε περίπτωση σοβαρής επιδείνωσης στις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ ή αρνητικής επίδρασης από την ισχυρή ισοτιμία του ευρώ στη Γερμανία.