Πάνω από ένα στα τρία ευρώ που ξοδεύει ένα νοικοκυριό κάθε μήνα, δηλαδή το 35,1% του συνολικού προϋπολογισμού του, πηγαίνει σε τρόφιμα και στέγαση. Μάλιστα, για τα νοικοκυριά που νοικιάζουν το σπίτι τους το ποσοστό των εξόδων για διατροφή και στέγαση αυξάνεται στο 38,4%. Στα ευάλωτα νοικοκυριά, η επιβάρυνση είναι ακόμη μεγαλύτερη και φτάνει το 60% του μηνιαίου προϋπολογισμού.
Τα στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών για το 2024 που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) αποτυπώνουν τις επιπτώσεις των συνεχόμενων ανατιμήσεων αλλά και τη διεύρυνση των ανισοτήτων που φέρνει η συνεχιζόμενη ακρίβεια. Το 20% των πλουσιότερων ξοδεύει κάθε μήνα 5,68 φορές τα χρήματα που ξοδεύει το 20% των φτωχότερων νοικοκυριών της χώρας, όταν η ίδια αναλογία το 2018 ήταν 5,1 φορές και το 2019 5,4 φορές.
Πού πάνε τα λεφτά
Η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2024, ανήλθε σε 20.694,48 ευρώ (1.724,54 ευρώ το μήνα), καταγράφοντας ετήσια αύξηση 3,6% σε σχέση με το 2023 (1.663,82 ευρώ). Σε σταθερές τιμές, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ποσοστό 1,0% ή 213,55 ευρώ, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2024 που ήταν 2,6%. Η μέση ετήσια δαπάνη για κάθε άτομο, το 2024, ανήλθε στα 8.740,20 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 3,7% (310,68 ευρώ ετησίως) σε σύγκριση με το 2023 (8.429,52 ευρώ).
Το μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών αυτών (20,7%) ή 356,68 ευρώ κατευθύνθηκαν στην αγορά ειδών διατροφής. Οι δαπάνες για είδη διατροφής αυξήθηκαν κατά 2,2% σε σχέση με το 2023 όμως ταυτόχρονα μειώθηκε και η κατανάλωση στις περισσότερες κατηγορίες: Από -0,6% στα τυριά και -0,8% στα λαχανικά, έως -5,6% στα αυγά και -13,9% στο ελαιόλαδο η τιμή του οποίου εκτινάχθηκε κατά την διάρκεια της περσινής χρονιάς. Δηλαδή, πληρώσαμε ακριβότερα και καταναλώσαμε λιγότερα.
- Διαβάστε επίσης: Καταναλώνουμε λιγότερο λάδι και ψωμί αλλά το πληρώνουμε πιο ακριβά
Σημαντικό μερίδιο των μηνιαίων εξόδων, ποσοστό 13,3% ή 229,75 ευρώ κάθε μήνα, πάνε στις μεταφορές και ακολουθούν τα εστιατόρια-καφενεία-ξενοδοχεία με 203,87 ή 11,8% του συνόλου κάθε μήνα. Στην Υγεία πάει το 7,8% και στα είδη ένδυσης και υπόδησης το 5%.
Διευρύνονται οι ανισότητες
Η ακρίβεια χτυπά παραπάνω τα φτωχά νοικοκυριά, τα οποία δυσκολεύονται να μειώσουν τις δαπάνες τους, γιατί κατευθύνονται σε βασικά είδη. Η ισοδύναμη δαπάνη για το χαμηλότερο 20% διαμορφώθηκε το 2024 στα 411,6 ευρώ αυξημένη κατά 4,8% από το 2023, ενώ για το πλουσιότερο 20% ήταν 2.337,23 ευρώ (5,68 φορές πάνω) από 2.216,44 ευρώ που ήταν το 2023. Η αναλογία μειώνεται στο 4,38 όταν λαμβάνεται υπόψη τελική καταναλωτική δαπάνη (ιδιοπαραγωγή, παροχή σε είδος, αγαθά που δεν προέρχονται από αγορές).
