Τον δρόμο για επιπλέον παροχές ύψους 500 εκατ. ευρώ το 2026 πρόκειται να ανοίξει το συμβούλιο υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ecofin) που συνεδριάζει την Τρίτη στις Βρυξέλλες ενεργοποιώντας και επίσημα την «εθνική ρήτρα διαφυγής» για τις αμυντικές δαπάνες, βάσει των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ακόμη, το Ecofin αναμένεται να εγκρίνει και την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, ανοίγοντας τον δρόμο για την υποβολή του έκτου αιτήματος πληρωμής, ύψους 3,9 δισ. ευρώ.
Διαβάστε επίσης: Ρήτρα διαφυγής: Ανοίγει ο δρόμος για παροχές 1,5 δισ. ευρώ το 2026 – Η πρόταση της Κομισιόν
Η συντονισμένη ενεργοποίηση των ρητρών διαφυγής για τα 16 κράτη-μέλη που έχουν υποβάλει σχετικό αίτημα βρίσκεται στην ατζέντα της συνεδρίασης του Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 8 Ιουλίου. Με τη ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής, η αύξηση των αμυντικών δαπανών των επόμενων ετών δεν θα μετράει στο «ταβάνι» της ετήσιας αύξησης δαπανών που έχει τεθεί για τα κράτη-μέλη την ΕΕ βάσει των νέων δημοσιονομικών κανόνων.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες 15 χώρες που έχουν ζητήσει ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής στο ότι το έτος βάσης είναι το 2024 και όχι το 2021. Αυτό το είχε ζητήσει η ελληνική πλευρά γιατί το 2021 ήταν ένα έτος με πολύ αυξημένες δαπάνες που έφταναν το 2,7% του ΑΕΠ, ενώ το 2024 οι αμυντικές δαπάνες έφτασαν το 2,4% του ΑΕΠ.
Διαβάστε επίσης: Η Ελλάδα και η ρήτρα διαφυγής των αμυντικών δαπανών
Στο 1,5 δισ. ευρώ το «καλάθι της ΔΕΘ»
Έτσι, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για αύξηση παροχών που στη περίπτωση της χώρας μας υπολογίζεται στα 500 εκατ. ευρώ το 2026, ποσό που αντιστοιχεί στην προγραμματισμένη αύξηση των αμυντικών δαπανών σε σχέση με το 2024. Το ποσό αυτό αναμένεται να προστεθεί στο περίπου 1 δισ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί για το 2026 δημιουργώντας έτσι ένα «καλάθι» παροχών και μέτρων στήριξης συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, το οποίο πρόκειται να ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ.
Διαβάστε επίσης: Κομισιόν: Πράσινο φως για παροχές του 2025 στο ευρωπαϊκό εξάμηνο – Καμπανάκι για αγορά εργασίας, εξωτερικό έλλειμμα
Ειδικά για το 2026, με βάση το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο υπάρχει ένα περιθώριο για αύξηση δαπανών 3,6% το 2026 σε σχέση με φέτος, δηλαδή για ένα ποσό της τάξης των 3,6 δισ. ευρώ. Μαζί με το επιπλέον 0,3% του ΑΕΠ που μπορεί να δαπανηθεί από το καλύτερο αποτέλεσμα που είχαμε το 2024 λόγω της αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής το ποσό αυτό φτάνει τα 4,4 δισ. ευρώ.
Από αυτά τα 4,4 δισ. ευρώ, το 1 δισ. ευρώ αφορά την πάγια αύξηση των δαπανών του κράτους, τα 1,2 δισ. ευρώ την αύξηση των συντάξεων (σ.σ. νέες συντάξεις και αυξήσεις), τα 500 εκατ. αύξηση αμυντικών δαπανών και περίπου 600 εκατ. ευρώ τα μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Μένει δηλαδή περίπου 1 δισ. ευρώ για νέες παροχές το οποίο αυξάνεται κατά 500 εκατ. ευρώ (όσο και η αύξηση των αμυντικών δαπανών) με τη ρήτρα διαφυγής και ο «κουμπαράς» διαμορφώνεται στα 1,5 δισ. ευρώ.
Ταμείο Ανάκαμψης: Προχωρά η αναθεώρηση του «Ελλάδα 2.0»
Στην ατζέντα του Ecofin περιλαμβάνεται και η έγκριση της αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ενεργοποιώντας ουσιαστικά ένα μεγάλο ανακάτεμα της τράπουλας στα έργα και τα ορόσημα με στόχο να μην χαθούν τα κονδύλια των επιδοτήσεων που αναλογούν στη χώρα μας. Έτσι, ανοίγει και ο δρόμος για την υποβολή του έκτου αιτήματος πληρωμής των 3,9 δισ. ευρώ.
Διαβάστε επίσης: Ταμείο Ανάκαμψης: Πώς ανακατεύεται η τράπουλα στα έργα και ορόσημα - Στο τραπέζι οι εναλλακτικές
Η νέα αναθεώρηση του «Ελλάδα 2.0» που έχει ήδη λάβει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές στα ορόσημα και τα έργα που μένουν να ολοκληρωθούν. Συνολικά καταγράφονται 108 αλλαγές.
Συνεδριάζει το Eurogroup – Εκλέγει νέο πρόεδρο
Σήμερα πάντως συνεδριάζει το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) με τα βασικά θέματα της ατζέντας να είναι τρία: Ο συντονισμός της δημοσιονομικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, ο διεθνής ρόλος του ευρώ και η εκλογή του νέου προέδρου του Eurogroup.
Διαβάστε επίσης: Και επισήμως 3 οι υποψήφιοι πρόεδροι του Eurogroup: Φαβορί αλλά όχι ακλόνητο ο Ντόναχιου - Κλειδί η στάση της Γερμανίας
Όπως έχει γράψει το insider.gr, οι υποψήφιοι για την προεδρία του Eurogroup θα είναι πιθανότατα τρεις. Την υποψηφιότητα του νυν προέδρου Ιρλανδού Υπουργού Οικονομικών Πασκάλ Ντόναχιου ακολουθούν αυτές του Ισπανού Υπουργού Κάρλος Κουέρπο αλλά και του Λιθουανού ομολόγου του Ριμάντας Σάντζιους.
Για την εκλογή του προέδρου απαιτούνται -σε δύο διαδοχικές ψηφοφορίες αν χρειαστεί-11 ψήφοι εκ των 20 μελών της ευρωομάδας. Τα συνήθη κριτήρια είναι και γεωγραφικά και (ευρω)κομματικά, αναλόγως της πολιτικής ομάδας που υποστηρίζει τους υποψηφίους.