Ροή
Σε αναθεώρηση των εκτιμήσεών της για την αναπτυξιακή πορεία της Ελλάδας αλλά και για την τροχιά του πληθωρισμού προχώρησε η ING, θέτοντας διαφορετικά πρόσημα στη «μάχη» μεταξύ των δύο οικονομικών μεγεθών.
Έτσι, ως προς την πορεία της εγχώριας οικονομίας, ο ολλανδικός οίκος αναμένει πλέον ανάπτυξη της τάξεως του 4,5% για φέτος από 4,2% που ανέμενε, 0,7% για το 2023 από 1,7% προηγουμένως, και 2,1% από 2,3% για το 2024. Επιμέρους, σε τριμηνιαία βάση εκτιμά πως η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,5% για το τρίτο τρίμηνο προτού ο ρυθμός υποχωρήσει στο 2,3% στο τέταρτο τρίμηνο και κινηθεί σε αρνητικά επίπεδα, ήτοι στο -0,3% κατά το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους. Εν συνεχεία, αναμένεται να υπάρξει μια επιτάχυνση (+0,6% και +0,7% για το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του 2023) που θα φτάσει κορυφωθεί στο 1,8% για το τέταρτο τρίμηνο του 2023.
Ωστόσο, ακόμη πιο υψηλά αναμένεται να κινηθεί ο πληθωρισμός, με την ING να αναμένει την κορύφωσή του κατά το τρίτο τρίμηνο και πιο συγκεκριμένα στο 11,2%, παραμένοντας σε υψηλά επίπεδα κατά τα επόμενα τρίμηνα, με μια σημαντική αποκλιμάκωση, προς στο δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους, ήτοι στο 4,6% και στο 3% στο τρίτο τρίμηνο.
Επομένως, οι πιέσεις κατά τη φετινή χρονιά εκτιμάται πως ενταθούν, με τον πληθωρισμό να «χτυπά» το 9,7% (για το σύνολο του έτους) από 8,9% που εκτιμούσε προηγουμένως η ING προτού υποχωρήσει στο 4,5% το 2023 (από 3,2% που εκτιμούσε) και στο 1,9% το 2024 (σταθερή εκτίμηση).
Από την άλλη, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναμένεται να ενισχυθεί κατά 2,6% προτού μειωθεί κατά 0,6% το 2023 και αυξηθεί εκ νέου το 2024 κατά 1,6% (από 2,8%, 0,1% και κατά 1,5% που ήταν οι προηγούμενες εκτιμήσεις) με τον πληθωρισμό στο 8,1% πλέον για φέτος, στο 3,5% το 2023 και με επαναφορά πλησίον του 2% (στο 2,2%) το 2024, από 7,1%, 3% και 2,2% αντίστοιχα, που εκτιμούσε.
Ευρύτερα, ο Carsten Brzeski, επικεφαλής στο σκέλος των μακροοικονομικών της ING, επισημαίνει πως επιστροφή στην ευρωπαϊκή οικονομική πραγματικότητα μετά το πέρας του καλοκαιριού συνοδεύεται από μια επιστροφή σε ένα υφεσιακό περιβάλλον, καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου κινούνται από το ένα αστρονομικό υψηλό στο άλλο οδηγώντας σε πρωτοφανή υψηλά τους λογαριασμούς ενέργειας κατά το χειμώνα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη και χωρίς μια πλήρης διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου, οι υψηλές τιμές ενέργειας και των τροφίμων θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές και τη βιομηχανία, καθιστώντας μια τεχνική ύφεση - τουλάχιστον - αναπόφευκτη.
Ωστόσο, ενώ διαμορφώνεται ένα καταστροφικό σκηνικό στην Ευρώπη, υπάρχουν τουλάχιστον κάποια θετικά δεδομένα. Οι ευρωπαϊκές χώρες κατάφεραν να γεμίσουν την αποθήκες φυσικού αερίου πριν από το χρονοδιάγραμμα που είχε τεθεί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από τα κράτη μέλη να καλύψουν τις αποθήκες τους έως τουλάχιστον το 80% έως την 1η Νοεμβρίου, με τις περισσότερες χώρες να έχουν ήδη φτάσει σε αυτό το επίπεδο πολύ νωρίτερα. Συνολικά, η Ευρώπη είναι επί του παρόντος στο 80,2%, και μάλιστα δύο μήνες νωρίτερα από το χρονικό όριο.
Βέβαια, αυτό συνεπάγεται ότι η ΕΕ επέλεξε να πληρώσει ένα αρκετά υψηλό τίμημα για να επιτύχει έναν επαρκή εφοδιασμό φυσικού αερίου ενόψει του χειμώνα. Ταυτόχρονα, αυτό δεν αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα υπάρξουν νέες ελλείψεις. Καθώς η Ευρώπη εξακολουθεί να βασίζεται σε περαιτέρω εισαγωγές κατά τους χειμερινούς μήνες, υπάρχει η πιθανότητα ένας κρύος και παγωμένος χειμώνας να εντείνει τις ενεργειακές ελλείψεις, που πιθανότατα θα είναι προς το τέλος του χειμώνα. Ωστόσο, επί του παρόντος φαίνεται ότι τα ζητήματα του ενεργειακού εφοδιασμού θα μπορούσαν να παραταθούν πέρα από αυτόν τον χειμώνα και πιο συγκεκριμένα προς τον επόμενο.
Ανδρέας Βελισσάριος
