Ροή
Πολύ πιο υψηλή ανάπτυξη από ότι προβλέπει το ΔΝΤ (1,2% έως το 2027, παραμένοντας εκεί για δεκαετίες) θα έχει η Ελλάδα απαντά η κυβέρνηση, μέσω του εκπροσώπου της στις αιτιάσεις της Ετήσιας Έκθεσης του ΔΝΤ που συντάσσεται στη βάση του Άρθρου 4 του καταστατικού του και εγκρίθηκε από το Διοικητικό του Συμβούλιο.
Η Ελλάδα επαναλαμβάνει επίσης ως στόχο πρωτογενή πλεονάσματα κοντά στο 2,2% του ΑΕΠ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και επιχειρηματολογεί πως με το σχέδιο για την αύξηση των εσόδων από φόρους και εισφορές, αλλά και από την ενίσχυση της ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων θα είναι εφικτός ο δημοσιονομικός στόχος παράλληλα με την εφαρμογή των ελαφρύνσεων που έχει εξαγγείλει, χωρίς να χρειασθεί η λήψη μέτρων εξισορρόπησης τα οποία ζητά το Ταμείο.
Αναλυτικά, στην επιστολή απάντησης της κυβέρνησης που υπογράφει ο εκπρόσωπος της χώρας στο Ταμείο κ. Μ. Μασουράκης αναφέρεται πως το ΔΝΤ υπονοεί χαμηλότερη άνοδο του ΑΕΠ λόγω μη ολοκλήρωσης της ατζέντας μεταρρυθμίσεων. Απαντά, πως σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας αναμένεται να αυξηθεί με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης την περίοδο 2022-23.
Επιπλέον, η Ελλάδα υποστηρίζει ότι η μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη μπορεί κάλλιστα να αποδειχθεί υψηλότερη από ό,τι υποθέτει το ΔΝΤ μέσα από τη διαδικασία μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας που είναι σε εξέλιξη με όχημα το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που ενσωματώνεται και στο Σχέδιο Ανάκαμψης. Σημειώνει μάλιστα πως πέρυσι το ΔΝΤ δεν συμπεριέλαβε τα δάνεια του Σχεδίου στους υπολογισμούς του, ανησυχώντας τότε για την έλλειψη μηχανισμών, αλλά πλέον οι ανησυχίες αυτές όπως λέει η Αθήνα δεν ισχύουν αφού έχουν υπογραφεί οι συμφωνίες μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και έξι εμπορικών τραπεζών, καθώς και ξέων ιδρυμάτων (ΕΤΕπ κλπ) και ήδη εκταμιεύονται δανειακά κεφάλαια. Επίσης η Ελλάδα, εξηγεί η Αθήνα, ήταν από τις πρώτες χώρες της ΕΕ στις οποίες δόθηκε και δόση κάτι που «συνεπάγεται μια προχωρημένη ωριμότητα και προετοιμασία των έργων» του Σχεδίου.
Η πορεία του χρέους
Για το χρέος αναφέρεται στην επιστολή της ελληνικής πλευράς πως συμφωνεί με το ΔΝΤ ότι ο συνολικός κίνδυνος της Ελλάδας είναι μέτριας έντασης και πως το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε πτωτική τροχιά, όπως επίσης πως θα είναι διαχειρίσιμο ένα έκτακτο σοκ. Αναφέρεται σε διαθέσιμα που επαρκούν για την κάλυψη επί 11 μήνες των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών και στο πολύ καλό προφίλ αποπληρωμών.
Το ΔΝΤ στην νέα του έκθεση έχει βελτιώσει την εκτίμηση περί βιωσιμότητας του χρέους. Μακροπρόθεσμα η πορεία, εξηγεί η ελληνική πλευρά, θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες στις αγορές, αλλά και από την ικανότητα διατήρησης υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τη δυνατότητα αντιμετώπισης των δημογραφικών πιέσεων. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο του ΔΝΤ αναμένεται χρέος κάτω από το 150% του ΑΕΠ έως το 2030 και Ακαθάριστες Χρηματοδοτικές Ανάγκες κατά μέσο όρο κάτω από το 10% του ΑΕΠ καθ' όλη την περίοδο που εξετάζεται. To Ταμείο επίσης εκτιμά πως τα διαθέσιμα θα είναι επαρκή και υπό κακά σενάρια για τις διεθνείς εξελίξεις και αναφέρει πως στο κακό σενάριο στην άσκηση βιωσιμότητας η επάρκεια εξαρτάται από την συνέχιση της «περιφερειακής στήριξης», μια έκφραση η οποία σύμφωνα με αρμόδιες πηγές σχετίζεται με τη στήριξη από την ΕΕ που λαμβάνει η χώρα.
Τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 2,2%
Οι ελληνικές αρχές θεωρούν επίσης ότι το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, λόγω της ευνοϊκής δομής του και παρά την άνοδο των επιτοκίων λόγω ταχύτερης ανάπτυξης, της αποδεδειγμένης ικανότητας της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια να διατηρήσει σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα, καθώς και το ενδεχόμενο για καλύτερα αποτελέσματα λόγω του Σχεδίου Ανάκαμψης, των μεταρρυθμίσεων και της ενίσχυσης της αξιοπιστίας της οικονομικής πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αρχές δηλώνουν πως «παραμένουν δεσμευμένες να διατηρήσουν βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο μεσοπρόθεσμα».
Γίνεται αναφορά από ελληνικής πλευράς στην έξοδο της χώρας από το πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας τον Αύγουστο και το σχέδιο κτήσης της επενδυτικής βαθμίδας. Σε επιχείρημα ανθεκτικότητας ανάγεται η χρηματοδότηση του πακέτου στήριξης για την πανδημία αξίας 14,5% του ΑΕΠ το 2020-21 με συγκρατημένο πρωτογενές έλλειμα 5% του ΑΕΠ το 2021 (κατά 2% πιο χαμηλό από ό,τι είχε προϋπολογιστεί), και με την ανάπτυξη να ξεπερνά τις προσδοκίες. Επίσης αναφέρεται πως αυξήθηκαν τα ταμειακά αποθέματα (στα 38 δισ. ευρώ κατά τη συγγραφή της επιστολής, από 31 δισ. ευρώ το 2021) και έγιναν οι πρόωρες αποπληρωμές του δανείου του ΔΝΤ, ενώ προωθείται και η αποπληρωμή των διμερών δανείων , κινήσεις που «μειώνουν τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες, βελτιώνοντας περαιτέρω το προφίλ του δημόσιου χρέους της Ελλάδας».
Υπάρχει χώρος για μόνιμες ελαφρύνσεις
Εκτιμάται πως συνολικά, το πρωτογενές ισοζύγιο αναμένεται να μετατραπεί σε πλεόνασμα κοντά στο 1% του ΑΕΠ το 2023, αλλά και σε άνω του 2% του ΑΕΠ το 2024 και το 2025 και μετά, «σύμφωνα με τις δεσμεύσεις των αρχών έναντι των Ευρωπαίων εταίρων με στόχο τη σταθεροποίηση του χρέους». «Ο μακροπρόθεσμος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2% του ΑΕΠ αναμένεται από το ΔΝΤ να επιτευχθεί έως το 2027 και μόνο με στήριξη από πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα» αναφέρει η Αθήνα υπενθυμίζοντας πως συστήνεται από το Ταμείο η αντιστάθμιση της μόνιμης κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης και των μειωμένων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Η ελληνική πλευρά εξηγεί πως η κάλυψη του κόστους θα γίνει όχι μόνο από την ταχύτερη ανάκαμψη αλλά και από τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αντιμετωπίζοντας την απώλεια εσόδων στον ΦΠΑ, αλλά και μειώνοντας την αφανή εργασία. Έτσι, επισημαίνουν μπορεί να εξασφαλιστεί η επιστροφή σε βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα, χωρίς να θυσιαστούν τα κέρδη της δημοσιονομικής εξυγίανσης με όχημα τη διασύνδεση της ΑΑΔΕ με τις ταμειακές μηχανές, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων στην αγορά εργασίας για την καταπολέμηση της αδήλωτης ή μερικώς δηλωμένης εργασίας, καθώς και με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων για την παροχή κοινωνικής βοήθειας προς τους ευάλωτους. «Οι αρχές είναι πεπεισμένες ότι τα μέτρα αυτά είναι επαρκή για να καλύψουν τις παραπάνω ανάγκες» αναφέρουν. Ειδική επισήμανση γίνεται για τα κόκκινα δάνεια με αιτιολόγηση της προόδου που υπάρχει και του στόχου για μονοψήφια επίπεδα το 2022.
