Ροή
«Σε 20-30 χρόνια από τώρα η Ελλάδα να περιμένει την επόμενη κρίση», προειδοποίησε κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής εκδήλωσης του Economist και στο πάνελ με θεματική «Ελληνικό Δημόσιο χρέος, μια ιστορία δύο αιώνων», ο Daniel Gros, Γερμανός οικονομολόγος, επικεφαλής του think tank «Κέντρο Μελετών της Ευρωπαϊκής Πολιτικής».
Ο διακεκριμένος οικονομολόγος έθεσε το ερώτημα: «Πώς μια χώρα αντιδρά στην κρίση;», κάνοντας τη σύγκριση της ελληνικής περίπτωσης με την Πορτογαλία -δύο χώρες με ανάλογο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και πρόβλημα εξωτερικού χρέους- όσον αφορά το πώς αντιμετώπισαν την κρίση που χτύπησε και τις δύο μετά από το 2008, δίνοντας έμφαση σε δύο σημεία: στο ζήτημα των εθνικών αποταμιεύσεων και της βελτίωσης του ισοζυγίου εξαγωγών-εισαγωγών.
«Οι δείκτες της εθνικής αποταμίευσης στην Ελλάδα, ήταν αρκετά υψηλοί κατά την δεκαετία του 1990, υψηλότεροι από την Πορτογαλία. Η πτώση ήρθε πολύ πριν την είσοδο της χώρας στο ευρώ, κι ακόμα περισσότερο τα χρόνια πριν την κατάρρευση», σχολίασε ο Daniel Gros. «Συγκριτικά με το πως αντέδρασε η Πορτογαλία όταν ξέσπασε η κρίση, στην Ελλάδα υπήρξε ακόμα μεγαλύτερη μείωση της εθνικής αποταμίευσης». Ο οικονομολόγος επεσήμανε πως αυτή η αντίδραση κάνει αδύνατη την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο.
Σαν δεύτερο σημείο, επεσήμανε το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία, αν και μικρού μεγέθους, υπήρξε ανέκαθεν μια σχετικά «κλειστή» οικονομία, και με μεγάλο εμπορικό έλλειμα. «Το να μην έχεις ανοιχτή οικονομία είναι σημαντικό γιατί δεν σε βοηθάει να αποπληρώσεις το εξωτερικό χρέος, με αύξηση των εξαγωγών. Όταν ξέσπασε η κρίση λίγο μεταβλήθηκε η σχέση εισαγωγών-εξαγωγών, την ίδια στιγμή που υπήρχε πολύ μεγαλύτερη μείωση μισθών σε σχέση με την Πορτογαλία».
Ο Daniel Gros, τόνισε πως αν δεν έχεις αυτά τα δύο στοιχεία, η κρίση είναι αναμενόμενη και η Ελλάδα θα πρέπει να την περιμένει σε 20-30 χρόνια.
Κατά την δευτερολογία του, υπογράμμισε πως δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για μια νέα κρίση χρέους στην Ελλάδα, καθώς το ελληνικό χρέος είναι διασφαλισμένο και σε κρατικά χέρια. Έθεσε όμως το ερώτημα αν η Ελλάδα είναι προετοιμασμένη μακροπρόθεσμα για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Έχω αμφιβολίες, με ένα τόσο χαμηλό δείκτη αποταμίευσης και εξαγωγές δεν μπορείς να μπεις σε μονοπάτι ανάπτυξης, διότι δεν μπορείς να χρηματοδοτήσεις για 20 χρόνια την ανάπτυξη μόνο με εξωτερικά κεφάλαια. Η ώθηση από την ενίσχυση της ΕΕ μπορεί να σε βοηθήσει για 10 χρόνια αλλά δεν σου δίνει ένα νέο προσανατολισμό. Είμαι ανήσυχος για το μέλλον της Ελλάδας», κατέληξε.
