Ροή
Το κόστος της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής έχει επιβαρυνθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια, με συνέπεια ο αναπόφευκτος «εκτοπισμός» του από το ενεργειακό μίγμα να καθιστά αδήριτη ανάγκη την ανάπτυξη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Αυτό επισήμανε η Αλεξάνδρα Σδούκου, Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μιλώντας χθες Πέμπτη σε εκδήλωση του ΙΕΝΕ με θέμα «Ο Δρόμος προς την Απολιγνιτοποίηση: Προβλήματα, Προκλήσεις και Ευκαιρίες».
«Τα νούμερα δείχνουν πως ούτως ή άλλως οι λιγνίτες δεν θα δούλευαν», σημείωσε χαρακτηριστικά η Γενική Γραμματέας, φέρνοντας ως παράδειγμα το γεγονός ότι η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή μειώθηκε κατά 50% το 2020, έναντι του 2019.
Όπως συμπλήρωσε, με δεδομένο ότι τα δικαιώματα ρύπων άγγιζαν έως και πριν από λίγο καιρό τα 38 ευρώ ανά τόνο, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας από τα λιγνιτικά εργοστάσια διαμορφώνεται στα 90 ευρώ ανά Μεγαβατώρα περίπου, έναντι 60 ευρώ ανά Μεγαβατώρα από τις μονάδες από φυσικό αέριο. «Γιατί να επιλέξει κανείς από την αγορά το ακριβότερο καύσιμο;», σημείωσε.
Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, είναι βέβαιο πως η δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών θα συντελεστεί μόνο με την εμπλοκή και συνεργασία της τοπικής κοινωνίας, του κράτους και της ΔΕΗ. Επίσης, σημείωσε πως το μεγάλο στοίχημα είναι να κερδηθεί η μάχη με τον χρόνο, καθώς θα πρέπει οι σχετικές πρωτοβουλίες να «τρέξουν» με γρήγορους ρυθμούς.
Κάνοντας πάντως έναν απολογισμό του έργου που έχει συντελεστεί τους τελευταίους 12 μήνες, όσο δηλαδή είναι και το διάστημα λειτουργίας της Συντονιστικής Επιτροπής για την κατάρτιση και υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), υπογράμμισε πως έχει ήδη γίνει σημαντική δουλειά σε έξι διαφορετικούς πυλώνες.
Σε εξέλιξη η διαβούλευση για το ειδικό καθεστώς ενίσχυσης
Ο πρώτος πυλώνας είναι η διασφάλιση της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων, χάρις στο συνεκτικό σχέδιο που καταρτίσθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή. Δεύτερο πυλώνα αποτελεί ο χωρικός σχεδιασμός, «ένα ιδιαίτερα περίπλοκο θέμα, γιατί έπρεπε να αναλυθεί μία πληθώρα στοιχείων που σχετίζονται με τις υφιστάμενες χρήσεις γης», όπως σημείωσε. Έως αυτή τη στιγμή, έχει ολοκληρωθεί ο ψηφιακός χάρτης πάνω στον οποίον έχει αποτυπωθεί αναλυτικά μία πρώτη ενδεικτική χωροθέτηση χρήσεων. Ο χάρτης αυτός θα δώσει τη σκυτάλη στην πλήρη και λεπτομερή αποτύπωση των χρήσεων γης, που θα γίνει με την εκπόνηση των βασικών μελετών των ειδικών πολεοδομικών σχεδίων, για την οποία ολοκληρώθηκαν πρόσφατα οι τεχνικές προδιαγραφές από την ειδική ομάδα.
Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στο «μέτωπο» της αποκατάστασης των εδαφών των παλιών λιγνιτωρυχείων, θεσμοθετήθηκε με νόμο ο τρόπος υλοποίησής τους, ενώ τις προηγούμενες ημέρες το ΥΠΕΝ βρισκόταν σε διαρκείς συνομιλίες με τα τεχνικά κλιμάκια του Ταμείου Ανάκαμψης, στην προοπτική έγκρισης των 300 εκατομμυρίων ευρώ που έχει αιτηθεί για αυτό τον σκοπό. Παράλληλα, η Γενική Γραμματέας χαρακτήρισε «εξαιρετική δουλειά» την προεργασία που έχει γίνει από το επιτελείο της Συντονιστικής Επιτροπής αναφορικά με τα επενδυτικά και αναπτυξιακά κίνητρα, σημειώνοντας πως βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να διαμορφωθεί το ειδικό καθεστώς ενίσχυσης για τις επενδύσεις που είναι απολύτως αναγκαίες και επιλέξιμες για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Η κ. Σδούκου αναφέρθηκε επίσης στο Ειδικό Μεταβατικό Πρόγραμμα της περιόδου 2021-2023, για το οποίο έχει ήδη γίνει σημαντική προεργασία, με σκοπό να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες μέχρι να ενεργοποιηθεί πλήρως το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης. Έτσι, σύντομα ο ΟΑΕΔ πρόκειται να «βάλει στον αέρα» κάποιες πρώτες δράσεις στήριξης της απασχόλησης για την επόμενη διετία.
«Φυσικά, η μεγαλύτερη δουλειά που γίνεται αυτή τη στιγμή αφορά την κατάρτιση των Εδαφικών Σχεδίων και του Επιχειρησιακού Προγράμματος, που είναι προϋποθέσεις για να ξεκλειδώσουν τα κονδύλια του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης», συμπλήρωσε.
