Χωρίς αξιοσημείωτες αλλαγές για την τσέπη του Έλληνα καταναλωτή θα συνοδευτεί, όπως όλα δείχνουν, η επιβολή δασμού ύψους 3 ευρώ σε μικρά δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ που εισέρχονται στην ΕΕ από τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου τρίτων χωρών, σε μια απόφαση που βάζει το στόχαστρο προϊόντα από την Κίνα που πωλούνται μέσα από γνωστές πλατφόρμες όπως το Shein και το Temu.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι την περασμένη Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου, στη συνεδρίαση του Ecofin, οι αρμόδιοι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συμφώνησαν να εφαρμοστεί σταθερός δασμός ύψους 3 ευρώ σε μικρά δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ που εισέρχονται στην ΕΕ, κυρίως μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου, από την 1η Ιουλίου 2026.
Η απόφαση ελήφθη στηριζόμενη στο γεγονός ότι τέτοια δέματα εισέρχονται επί του παρόντος στην ΕΕ αδασμολόγητα, οδηγώντας σε αθέμιτο ανταγωνισμό, κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών, υψηλά επίπεδα απάτης και περιβαλλοντικές ανησυχίες.
Τι σημαίνει η απόφαση του Ecofin για τον Έλληνα καταναλωτή
«Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι κινεζικές πλατφόρμες να απορροφήσουν το τέλος των 3 ευρώ και να μην υπάρξει καμία μεταβολή στις αγορές που κάνουν σήμερα οι καταναλωτές. Είναι τέτοια τα μεγέθη και ο όγκος των δεμάτων που διακινούνται ώστε κρίνεται εξαιρετικά πιθανό να απορροφηθεί από τις πλατφόρμες ο δασμός και να μην περάσει στα προϊόντα», σχολίαζε, μιλώντας στο insider.gr, κορυφαίος παράγοντας από τον εγχώριο κλάδο του λιανεμπορίου.
«Αλλά κι αν ακόμη οι κινεζικές πλατφόρμες, όπως Temu και Shein, αποφασίσουν να περάσουν το τέλος αυτό στα προϊόντα τους, οι διαφοροποιήσεις δεν θα είναι εξωπραγματικές. Εάν ένας καταναλωτής κάνει μικρο-αγορές από Temu και Shein, ύψους 40 ευρώ σήμερα, το κόστος αυτό θα αυξηθεί στα 43 ευρώ από τον Ιούλιο. Αντίστοιχα, εάν μια αγορά δύο τριών μικρών προϊόντων κοστίζει σήμερα συνολικά 75 ευρώ, σε λίγους μήνες θα φτάσει στα 78 ευρώ», εξηγούσε ο ίδιος παράγοντας.
«Η εφαρμογή του τέλους θα γίνεται στο τελωνείο και θα την πληρώνει η πλατφόρμα, η οποία σήμερα για δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ δεν πληρώνει. Τώρα μένει να φανεί αν αυτό το κόστος θα μετακυλήσει στους καταναλωτές ή αν θα επιδοτηθεί από το κινέζικο κράτος για να διατηρηθεί η ανάπτυξη των πλατφορμών», σχολίαζε έτερο στέλεχος του λιανεμπορίου.
Μέτρο μεταβατικό και αποσπασματικό
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), χαρακτηρίζει την επιβολή του προσωρινού τέλους ύψους 3 ευρώ ως ένα θετικό μέτρο μεν, αλλά μεταβατικό και αποσπασματικό δε.
«Η απόφαση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς εξειδικεύει τη μεταβατική λύση που είχε προαναγγελθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο τον Νοέμβριο και αποσκοπεί στον περιορισμό των στρεβλώσεων που έχουν δημιουργηθεί στην ενιαία αγορά από τη μαζική εισαγωγή μικροδεμάτων από τρίτες χώρες», σημειώνει η ΕΣΕΕ.
Να μην καθυστερήσει η επιβολή δασμών από το πρώτο ευρώ
Ωστόσο, όπως τονίζει η ΕΣΕΕ, η επιβολή του προσωρινού τέλους, και μάλιστα με έναρξη εφαρμογής από το δεύτερο εξάμηνο του 2026, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να εκληφθεί ως υποκατάστατο ή ως λόγος νέας καθυστέρησης της κατάργησης του ισχύοντος καθεστώτος απαλλαγής χαμηλής αξίας (de minimis). Η κατάργηση του de minimis, που θα σημάνει την εφαρμογή δασμών από το πρώτο ευρώ και στα δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ, παραμένει κρίσιμος και αναγκαίος στόχος για την αποκατάσταση ίσων όρων ανταγωνισμού στην ευρωπαϊκή αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΣΕΕ έχει επανειλημμένα ζητήσει και τεκμηριώσει την αναγκαιότητα κατάργησης του de minimis το αργότερο από το πρώτο τρίμηνο του 2026, ώστε να περιοριστούν άμεσα οι στρεβλώσεις εις βάρος των ευρωπαϊκών και ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων.
Τα «αναπάντητα ερωτήματα» του Ecofin
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΣΕΕ εκτιμά ότι η αποτελεσματικότητα της μεταβατικής ρύθμισης από την 1η Ιουλίου 2026 θα εξαρτηθεί από την έγκαιρη διευκρίνιση και υλοποίηση κρίσιμων παραμέτρων εφαρμογής, όπως:
- η έγκαιρη αποσαφήνιση σχετικά με τη μονάδα επιβολής του προσωρινού τέλους των 3 ευρώ, δηλαδή αν αυτό θα εφαρμόζεται ανά αποστολή (δέμα), ανά τύπο ή ανά κατηγορία προϊόντος που περιέχεται σε κάθε αποστολή, ώστε να διασφαλιστεί η ομοιόμορφη εφαρμογή του μέτρου σε όλα τα κράτη-μέλη και η σαφής κατανόησή του από την αγορά.
- οι μηχανισμοί ελέγχου και αποτροπής της συστηματικής υποτιμολόγησης προϊόντων, η οποία έχει επανειλημμένα επισημανθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο,
- η αποφυγή ανομοιόμορφης εφαρμογής του μέτρου μεταξύ των κρατών-μελών,
- η διασφάλιση ότι η εφαρμογή του δεν θα οδηγήσει σε δυσανάλογη μετακύλιση κόστους στους καταναλωτές,
- η ουσιαστική ενίσχυση των τελωνειακών αρχών των κρατών-μελών με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, ώστε να καταστούν αποτελεσματικοί οι εθνικοί μηχανισμοί ελέγχου.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει πλέον έμπρακτα ότι το ζήτημα των μικροδεμάτων από τρίτες χώρες αποτελεί σοβαρή πηγή στρεβλώσεων για το ευρωπαϊκό εμπόριο. Πέρα από τις σοβαρές τεχνικές διασαφηνίσεις που εκκρεμούν, το προσωρινό τέλος των 3 ευρώ είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν αρκεί. Τα θετικά βήματα πρέπει να γίνουν περισσότερα, αμεσότερα και ισχυρότερα, με ξεκάθαρο ορίζοντα την κατάργηση του de minimis και την εφαρμογή ίσων κανόνων για όλους. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί ο υγιής και θεμιτός ανταγωνισμός και η βιωσιμότητα των εμπορικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη», αναφέρει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης.
«Το πρόβλημα είναι μεγάλο και δεν λύνεται με ένα προσωρινό τέλος ύψους 3 ευρώ», σχολιάζει, την ίδια ώρα, μιλώντας στο insider.gr ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς, Θεόδωρος Καπράλος. «Χάσαμε χρόνο, εξακολουθούμε να χάνουμε χρόνο και αυτός ο χρόνος είναι μη αναστρέψιμος», συμπληρώνει.
«Ο προσωρινός δασμός των 3 ευρώ είναι το χάπι και όχι το φάρμακο. Το φάρμακο είναι η κατάργηση της απαλλαγής από δασμούς των δεμάτων που εισάγονται στην Ευρώπη αξίας κάτω των 150 ευρώ», τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Καπράλος.
Η απόφαση του Ecofin
To Εcofin της περασμένης Παρασκευής αποφάσισε να εφαρμόσει σταθερό δασμό 3 ευρώ σε μικρά δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ που εισέρχονται στην ΕΕ, κυρίως μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου, από την 1η Ιουλίου 2026.
Ο συντελεστής θα εφαρμόζεται σε όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην ΕΕ από τον ενιαίο κατάστημα εισαγωγών (IOSS) που καλύπτει το 93% όλων των ροών ηλεκτρονικού εμπορίου προς την ΕΕ.
Το μέτρο διαφέρει από το προτεινόμενο «τέλος διεκπεραίωσης» που συζητείται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης των τελωνείων και του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
Η απόφαση αυτή ακολουθεί τη δέσμευση των κρατών-μελών, τον Νοέμβριο του 2025, να προχωρήσουν σε μια απλή και άμεση προσωρινή λύση για την επιβολή τελωνειακών δασμών σε μικρά δέματα εντός του 2026. Το νέο καθεστώς θα παραμείνει σε ισχύ έως ότου εφαρμοστεί οριστικά η συμφωνία για κατάργηση του ισχύοντος ορίου απαλλαγής από τελωνειακούς δασμούς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάζει τακτικά το ενδεχόμενο επέκτασης του δασμού και σε εμπορεύματα που αποστέλλονται από πωλητές εκτός ΕΕ οι οποίοι δεν είναι εγγεγραμμένοι στο IOSS.
Η «απειλή» των κινεζικών πλατφορμών σε αριθμούς
Η ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση των κινεζικών πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου συνιστά μια μεγάλη πληγή για το ελληνικό λιανεμπόριο.
«Το 2024 Temu και Shein είχαν τζίρο στην Ελλάδα περί τα 600 εκατ. ευρώ, τα οποία χάθηκαν από τον κλάδο του ελληνικού εμπορίου, ήτοι το 20% της αγοράς στη χώρα μας», δήλωνε τον περασμένο Ιούνιο στους δημοσιογράφους ο κ. Καφούνης, σε ειδική συνέντευξη Τύπου της ΕΣΕΕ για το πώς μπορεί να αποτραπεί η «άλωση» της ευρωπαϊκής αγοράς από τον αθέμιτο ανταγωνισμό εξ Ανατολάς.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΣΕΕ, οι συνολικές απώλειες για την ελληνική οικονομία από τις συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού που δημιουργούν στο εμπόριο οι ασιατικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου εκτιμώνται στο ποσό των 200 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, οι συνολικές απώλειες για την ελληνική οικονομία από τη δράση των ασιατικών πλατφορμών εκτιμώνται από 188,1 έως 204,3 εκατ. ευρώ σε δασμούς, φόρους, ασφαλιστικές εισφορές κλπ.
Πρόκειται για ποσό που αντιστοιχεί σε τρεις φορές τα έσοδα της τεκμαρτής φορολόγησης των λιανικών επιχειρήσεων ή στο 100% του τέλους επιτηδεύματος για τα νομικά πρόσωπα. Πιο συγκεκριμένα, ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις μεγάλες ασιατικές πλατφόρμες εκτιμάται ότι επιφέρει απώλειες 11,6 έως 13,8 εκατ. ευρώ σε φόρους, 4.725 έως 5.601 σε θέσεις εργασίας, 30 έως 35,5 εκατ. ευρώ σε ασφαλιστικές εισφορές, 7,6 έως 9 εκατ. ευρώ σε φόρο μισθωτών υπηρεσιών, 56,5 εκατ. ευρώ σε δασμούς, 105,7 έως 114,8 εκατ. ευρώ σε άμεσες απώλειες.
«Το 2024 καταγράφηκαν περίπου 70.000 αποστολές δεμάτων την ημέρα από τις κινεζικές πλατφόρμες. Φέτος το νούμερο αυτό αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερο, όπως και ο τζίρος που κάνουν στην Ελλάδα», δήλωνε πρόσφατα ο κ. Καπράλος.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι πέρυσι εισήχθησαν στην Ευρώπη περισσότερα από 4,5 δισεκατομμύρια δέματα, με το 91% εξ αυτών να προέρχεται από την Κίνα, με τις προβλέψεις να αναφέρουν ότι τα δέματα που έρχονται στην Ευρώπη μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 6 δισεκατομμύρια το 2025.
Φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image
