Με ταχείς ρυθμούς προχωρά μία από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις που αναμένεται βάλει την Ελλάδα στον παγκόσμιο μεταλλευτικό «χάρτη» και να την καταστήσει μία από τις κορυφαίες χώρες παραγωγής χρυσού και χαλκού. Ο λόγος φυσικά, για το έργο των Σκουριών που υλοποιεί η Ελληνικός Χρυσός στα Μεταλλεία Κασσάνδρας της Χαλκιδικής που, με την ολοκλήρωσή του, αναμένεται να δημιουργήσει μακροπρόθεσμη αξία τόσο για την τοπική όσο και για την εθνική οικονομία.
Η υλοποίηση του έργου προχωρά απρόσκοπτα, βάσει του επικαιροποιημένου χρονοδιαγράμματος που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο του 2025. Ήδη, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025 η πρόοδος των εργασιών έχει φτάσει το 66%.
Πρόκειται για ένα από τα πιο φιλόδοξα επενδυτικά έργα των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη σημασία, καθώς στην πλήρη ανάπτυξή του θα προσφέρει μια νέα πηγή εφοδιασμού της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας αγοράς με κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως ο χαλκός.
Η σημασία του είναι πολυδιάστατη. Πέραν από την οικονομική του αξία, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση καθώς η παραγωγή χαλκού αποτελεί βασικό πυλώνα για την ηλεκτροκίνηση, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τις ψηφιακές υποδομές. Παράλληλα, ενισχύει τη στρατηγική θέση της Ελλάδας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτάρκειας σε κρίσιμες πρώτες ύλες.
Το μεταλλείο των Σκουριών θα εξελιχθεί στο πιο σύγχρονο του είδους του στην Ελλάδα και από τα πλέον προηγμένα της Ευρώπης καθώς θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένο και ψηφιακό, ενσωματώνοντας τις τελευταίες τεχνολογικές καινοτομίες του κλάδου.
Η εμπορική του λειτουργία αναμένεται να ξεκινήσει το 2026 και, σε συνδυασμό με το ήδη ενεργό μεταλλείο της Ολυμπιάδας, θα εδραιώσει την Ελλάδα ως ηγετική δύναμη στην ευρωπαϊκή παραγωγή χρυσού και χαλκού.
Στα 1,06 δισ. δολάρια η συνολική επένδυση
Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, το κεφάλαιο που επενδύθηκε για το έργο ανήλθε στα 83,8 εκατ. δολάρια. Από το ποσό αυτό, τα 6,4 εκατ. δολάρια αφορούσαν τη μελλοντική λειτουργία του μεταλλείου (επιταχυνόμενο λειτουργικό κεφάλαιο). Μέχρι τις 31 Μαρτίου 2025, το σωρευτικό κεφάλαιο που έχει επενδυθεί για τη φάση 2 της κατασκευής του έργου ανήλθε συνολικά σε 588,7 εκατομμύρια δολάρια, ενώ το αντίστοιχο σωρευτικό επιταχυνόμενο λειτουργικό κεφάλαιο ανήλθε σε 13,4 εκατομμύρια δολάρια.
Για το σύνολο του 2025, η κεφαλαιακή δαπάνη του έργου αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 400 και 450 εκατ. δολαρίων. Επιπλέον, το επιταχυνόμενο λειτουργικό κεφάλαιο υπολογίζεται μεταξύ 80 και 100 εκατ. δολαρίων. Η συνολική επένδυση για το έργο υπολογίζεται στα 1,06 δισ. δολάρια.
Η Ελληνικός Χρυσός σχεδιάζει να ολοκληρώσει πρόσθετη εξόρυξη και παραγωγή προ-εμπορικής λειτουργίας και έχει επιταχύνει την αγορά κινητού εξοπλισμού εξόρυξης μεγαλύτερης δυναμικότητας. Ο εν λόγω εξοπλισμός επρόκειτο να αγοραστεί μετά την εμπορική παραγωγή ως μέρος του συμβατικού στόλου εξόρυξης ωστόσο αποκτάται νωρίτερα με αποτέλεσμα 154 εκατ. δολάρια επιταχυμένου λειτουργικού κεφαλαίου πριν από την επίσημη λειτουργία του έργου.
Με βάση την τρέχουσα απρόσκοπτη πρόοδο των εργασιών, η πρώτη παραγωγή συμπυκνώματος χαλκού-χρυσού αναμένεται το πρώτο τρίμηνο του 2026, ενώ η έναρξη της εμπορικής παραγωγής τοποθετείται στα μέσα του 2026.
Για το 2026, η παραγωγή χρυσού αναμένεται μεταξύ 135.000 - 155.000 ουγκιών, και η παραγωγή χαλκού μεταξύ 45 - 60 εκατομμυρίων λιβρών.
Πορεία κατασκευής
Στη παρούσα φάση, οι κατασκευαστικές εργασίες επικεντρώνονται σε βασικές υποδομές και κρίσιμες μονάδες παραγωγής, όπως η εγκατάσταση αφύγρανσης μεταλλευτικών προϊόντων και καταλοίπων, η εγκατάσταση κατεργασίας μεταλλεύματος, η υποδομή για την ασφαλή διαχείριση και αποθήκευση αποβλήτων και ο πρωτογενής σπαστήρας μεταλλεύματος, ενώ σημειώνεται πρόοδος και στην υπόγεια ανάπτυξη.
Σημειώνεται ότι περισσότερο από το 95% του υπόγειου εξοπλισμού έχει αδειοδοτηθεί για λειτουργία. Μάλιστα, κατά το δ' τρίμηνο του 2025 προβλέπεται η εξόρυξη μίας δοκιμαστικής στοάς και η έναρξη εξόρυξης δεύτερης.
Σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση αφύγρανσης τελμάτων, οι εργασίες βρίσκονται σε κρίσιμο στάδιο καθώς προχωρούν οι εργασίες μεταλλικής κατασκευής και εγκατάστασης εξοπλισμού, ενώ έχει ξεκινήσει η εγκατάσταση δεξαμενών. Όλα τα εξαρτήματα των φιλτροπρεσσών, συμπεριλαμβανομένων των προκατασκευασμένων πλαισίων, έχουν παραδοθεί στο εργοτάξιο.
Επιχειρησιακή ετοιμότητα και προμήθειες
Ο μηχανολογικός σχεδιασμός έχει σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί, ενώ οι βασικές προμήθειες έχουν εξασφαλιστεί επιτρέποντας στις διαδικασίες να προχωρούν απρόσκοπτα.
Οι δραστηριότητες επιχειρησιακής ετοιμότητας προχωρούν σε όλα τα επιχειρησιακά τμήματα, προετοιμάζοντας το έργο για την τελική του φάση. Παράλληλα, βρίσκεται προχωρά η διαδικασία πρόσληψης χειριστών και η πρώτη ομάδα εκπαιδεύεται ήδη στη χρήση φορτηγών CAT777, ερπυστριοφόρων προωθητών CAT D9 και ισοπεδωτών CAT160.
Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, η απασχόληση στο εργοτάξιο των Σκουριών αυξήθηκε σημαντικά με περίπου 1.375 εργαζόμενους συνολικά. Από αυτούς, 127 άτομα εργάζονται σε καθήκοντα που σχετίζονται με τη μελλοντική λειτουργία του έργου. Καθώς το μεταλλείο οδεύει προς ολοκλήρωση, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εξειδίκευση και την εκπαίδευση του προσωπικού.
Η πρώτη φάση της επιφανειακής εξόρυξης αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του 2025, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο. Το έργο εξελίσσεται σταθερά προς την έγκαιρη ολοκλήρωσή του, με τις κατασκευαστικές εργασίες και τις προ-λειτουργικές δραστηριότητες να προχωρούν σύμφωνα με το αναθερωρημένο πλάνο.
