Ροή
Τρεις μεγάλες οδικές συμβάσεις παραχώρησης, συνολικής εκτιμώμενης αξίας περίπου 6,5 – 7 δισ. ευρώ, φαίνεται να συνθέτουν ένα «καυτό παζλ και μέτωπο» για δημόσιο και ιδιώτες (αναδόχους / παραχωρησιούχους). Αναμφισβήτητα, projects όπως η νέα 25ετής σύμβαση της Αττικής Οδού, η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και το μεγάλο τμήμα (με κατασκευή και παραχώρηση) του ΒΟΑΚ αποτέλεσαν ή αποτελούν ακόμα πεδίο αντιπαράθεσης τόσο ανάμεσα στα μεγάλα σχήματα του τομέα υποδομών – κατασκευών, κάτι που φαντάζει προφανές, όσο και μεταξύ των ιδιωτών και των αρμόδιων φορέων, όπως το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, καθώς υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες προς επίλυση και «κλείσιμο». Στα 3 αυτά μέτωπα εμπλέκονται το σύνολο των ισχυρών ομίλων ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ (ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις), ΑΒΑΞ, Intrakat, Mytilineos με τους κατά περίπτωση εταίρους τους, κυρίως ξένα γκρουπ.
Εγνατία Οδός: Τι συμβαίνει με τα διόδια και τις σήραγγες – Περιμένει «κλείσιμο» εκκρεμοτήτων και υπογραφές ο όμιλος Περιστέρη
Στην προχτεσινή ενημερωτική συνάντηση του πολιτικής ηγεσίας του υπ. Υποδομών & Μεταφορών και των μέσων ενημέρωσης, ήταν εμφανές ότι η υπόθεση της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού έχει κάποιους… «γρίφους», όπως χτες σημείωνε η στήλη BackStory. Η πολιτική ηγεσία του Υποδομών κλήθηκε να απαντήσει και για την καθυστέρηση στην υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού που έχει κερδίσει η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis (από το καλοκαίρι του 2021). Επί της ουσίας δήλωσε πως δεν έχει ενημερωθεί για την υποχρέωση της να εκδώσει Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για την αναπροσαρμογή των διοδίων (σταδιακά από 0,03 ευρώ το χιλ. σε 0,06 ευρώ/χλμ. όπως και στους υπόλοιπους αυτοκινητόδρομους) όπως έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο της προς υπογραφή σύμβασης με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, από την οποία το δημόσιο θα εισπράξει περί το 1,5 δις. ευρώ. Μάλιστα, «έδειξε» προς την πλευρά του ΤΑΙΠΕΔ ως αρμόδιου για αυτά τα θέματα, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει ενημέρωση από το Ταμείο για το θέμα αυτό. Ο υπουργός κ. Χρ. Σταϊκούρας επικαλέστηκε μάλιστα και παρουσίαση που έγινε τον Ιούλιο στο Μέγαρο Μαξίμου στον Πρωθυπουργό από το ΤΑΙΠΕΔ για την πορεία υλοποίησης της παραχώρησης, στην οποία, όπως δήλωσε, δεν υπήρχε καμία αναφορά για υποχρέωση αύξησης των διοδίων πριν την υπογραφή της σύμβασης. Ωστόσο, αν και ασφαλώς το ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί φορέα δημοπράτησης και εκτέλεσης του διαγωνισμού, στην αγορά είναι «κοινό μυστικό» ότι αποτελεί προαπαιτούμενο για την υπογραφή της σύμβασης η αύξηση του κόστους διέλευσης των ΙΧ, που χρειάζεται υπουργική απόφαση, ενώ υπάρχει και προ ετών σχετική ΚΥΑ για την εν λόγω ανατίμηση. Επίσης, προαπαιτούμενο παραμένει η πιστοποίηση των σηράγγων επί της Εγνατίας Οδού, η οποία είναι σε εκκρεμότητα λόγω της ανασυγκρότησης της Διοικητικής Αρχής Σηράγγων. Όσον αφορά την αδειοδότηση των σηράγγων, ειπώθηκε αυτή έχει προχωρήσει από την προηγούμενη ηγεσία καθώς είχαν βγει οι σχετικές προδιαγραφές με τη συμμετοχή συμβούλων, ενώ με την παρούσα ηγεσία έγινε ανασυγκρότηση της αρμόδιας αρχής λόγω συνταξιοδοτήσεων.
Σχετικά με τις πληροφορίες περί συζήτησης μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και αναδόχου για τροποποίηση του χρηματοδοτικού μοντέλου στην παραχώρηση της Εγνατίας ο κ. Ταχιάος σημείωσε πως «παραχώρηση σημαίνει ρίσκο και δεν μπορεί να γίνεται διαρκώς επίκληση μεταβαλλόμενων συνθηκών» ενώ ο κ. Σταϊκούρας, απάντησε γενικότερα τονίζοντας ότι δεν αναφέρεται μόνο στην Εγνατία: «Είμαστε διατεθειμένοι να δούμε με τον ιδιωτικό τομέα ζητήματα που ανακύπτουν αλλά στη λογική της μη επιβάρυνσης του πολίτη, της συνεργασίας και του επιμερισμού των βαρών (burden sharing είναι η έκφραση που χρησιμοποίησε). Σε σχέση με την ολοκλήρωση του θέματος της Εγνατίας Οδού, ο κ. Περιστέρης, μιλώντας πρόσφατα στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, ανέφερε ότι «ελπίζαμε ήδη να έχουμε υπογράψει, ότι καθυστερήσεις υπάρχουν είναι από πλευράς της πολιτείας, εμείς έχουμε κάνει ότι χρειαζόταν από πλευράς μας, με τα έγγραφα κ.α., έχουμε τα κεφάλαια για το τίμημα». Τα στελέχη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σημείωσαν ότι έχει δοθεί το «ΟΚ» από το Ελεγκτικό Συνέδριο για διαδικασίες που σχετίζονται με τη σύμβαση, αναμένονται αποφάσεις από το κράτος για διάφορα θέματα (π.χ. ΚΥΑ για διόδια, θα αυξηθούν σε δύο δόσεις από 3 λεπτά σε 5 λεπτά ανά χλμ.) κ.α.. Να σημειωθεί ότι και στο πρόσφατο ADP του ΤΑΙΠΕΔ υπήρχαν αναφορές ότι αναμένονται, μεταξύ άλλων, από το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ η άμεση αδειοδότηση του συνόλου των σηράγγων (απεριόριστη ή εκτός επικίνδυνων φορτίων κατά περίπτωση) από τη Διοικητική Αρχή Σηράγγων ή από τον εποπτευόμενο φορέα Εγνατία Οδός Α.Ε. η ολοκλήρωση κατασκευής και έναρξη λειτουργείας εναπομεινάντων σταθμών διοδίων, ενώ στα «επόμενα βήματα» περιλαμβάνονταν και η «Έκδοση ΚΥΑ για αναπροσαρμογή διοδίων τελών».
Σε ΕΑΔΗΣΥ ή και ΣτΕ η «τύχη» της Αττικής Οδού παρά τη μεγάλη προσφορά της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Όσον αφορά στην περίπτωση του διαγωνισμού (νέα σύμβαση) της Αττικής Oδού, όπως προ ημερών ανέφερε το insider.gr, απορρίφθηκε η αίτηση αναστολής της διαγωνιστικής διαδικασίας που υπεβλήθη από την κοινοπραξίας Vinci – Mytilineos. Η κοινοπραξία είχε καταθέσει προσφυγή και ασφαλιστικά μέτρα για τον διαγωνισμό στον οποίο είχε αναδειχθεί η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ως προτιμητέος επενδυτής με προσφορά 3,27 δισ. ευρώ, μπροστά από το γκρουπ Vinci – Mytilineos με προσφορά οριακά άνω των 3,1 δισ. ευρώ. Και εδώ πάντως υπάρχει συνέχεια. Πλέον, αρχές Νοεμβρίου, κατά πληροφορίες στις 7 του μήνα, αναμένεται να γίνει η εκδίκαση της κύριας προσφυγής στην ΕΑΔΗΣΥ. Κατά πόσο η απόφαση αυτή «δείχνει» κάτι για την ετυμηγορία της αρχής, θα φανεί προσεχώς. Πάντως, πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο προσφυγής της μίας ή της άλλης πλευράς στο ΣτΕ.
Σε κάθε περίπτωση, θα υπάρξει καθυστέρηση στις διαδικασίες και ενδεχομένως να μην προλάβει να υπογραφεί η σύμβαση για την εκ νέου παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου μέχρι τη λήξη της υφιστάμενης, τον Οκτώβριο του 2024, καθώς θα εκκρεμούν σημαντικά βήματα. Η Αττική Οδός, όπως και πρόσφατα ανέφερε το insider.gr, εκτιμάται ότι θα εισφέρει στα ταμεία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μέσο ετήσιο EBITDA της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ για το σύνολο της διάρκειας της παραχώρησης (2025-2049), margin άνω του 80%, σύμφωνα με παρουσίαση του γκρουπ. Πλην όμως, ακόμα εκκρεμούν και δικαστικά «βήματα». Σε ό,τι αφορά την Αττική Οδό, από το υπουργείο πηγάζει ότι η σύμβαση θα περιέλθει στο Δημόσιο εφόσον δεν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός της νέας παραχώρησης έως τον Οκτώβριο του 2024.
ΒΟΑΚ: Η οδική «μάχη» της Κρήτης – Οι ισχυροί διεκδικητές
Τέλος, ένα ακόμα πεδίο αντιπαράθεσης αποτελεί η διεκδίκηση του ΒΟΑΚ. Όπως αναφέραμε και χτες, επίκειται τις προσεχείς εβδομάδες το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών για το μεγάλο μεσαίο τμήμα του ΒΟΑΚ, το Χανιά – Ηράκλειο (157 χλμ.) εκτιμώμενης αξίας 1,7 – 2 δισ. ευρώ. Για την παραχώρηση του έχουν καταθέσει προσφορές (από τις 8 Μαΐου 2023) η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και οι κοινοπραξίες ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Μυτιληναίος και ΑΒΑΞ – Egis – Meridiam. Πάντως, όπως προκύπτει, και αυτό το έργο έχει «μπλέξει» σε προσφυγές τοπικών αρχών καθώς υπάρχουν σχετικές κινήσεις από Δήμους της περιοχής (π.χ. Ηρακλείου, Μαλεβιζίου) για θέματα χαράξεων – παρακάμψεων, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Να σημειωθεί επίσης ότι ο ΒΟΑΚ, ένα έργο συνολικού κόστους σχεδόν που εκτιμάται σε άνω των 2,2 δισ. ευρώ, έχει ενταχθεί και στο χρηματοδοτικό πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης με πόρους συνολικά 440 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, κονδύλια σχεδόν 90 εκατ. προορίζονται για το δημόσιο «κομμάτι», τα 200 για το ΣΔΙΤ και τα υπόλοιπα για την παραχώρηση. Για την ώρα από το υπουργείο δεν εκφράζονται ανησυχίες και η πολιτική ηγεσία προσδοκά ότι θα πάνε όλα καλά με τα χρονοδιαγράμματα και τις απορροφήσεις, ωστόσο, εάν προκύψουν εμπλοκές ουδείς μπορεί να προδικάσει τι θα συμβεί.
