Ροή
Η υλοποίηση των περίφημων επεκτάσεων της Αττικής Οδού προς Λ. Βουλιαγμένης, Ραφήνα, Λαύριο (αν όχι και άλλες περιοχές) μέσω του μοντέλου των Πρότυπων Προτάσεων φέρεται να έχει «πέσει στο τραπέζι» εδώ και καιρό από την ίδια την κοινοπραξία (ΕΛΛΑΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ).
Λόγω δε του μεγάλου project στο Ελληνικό έχει «βγει» στην επιφάνεια, σε σχέση με τις άλλες επεκτάσεις, η κατασκευή της περίφημης σήραγγας Ηλιουπόλεως, με εκπόνηση μελετών από την ίδια τη Lamda. Άλλωστε, στην ανάπτυξη αυτή θα κατασκευαστούν εμπορικά κέντρα, κατοικίες, ξενοδοχεία κ.α., έως και Καζίνο, οπότε το κυκλοφοριακό σε μια κορεσμένη ήδη πρωτεύουσα θα είναι μια δύσκολη «εξίσωση» που απαιτεί «λύσεις». Η αναβάθμιση της κυκλοφοριακής ικανότητας της λεωφόρου Βουλιαγμένης θα εξασφαλίζει πρόσβαση στο Ελληνικό και θα λειτουργήσει και ως εναλλακτική επιλογή για τους πολίτες που κινούνται από τη βόρεια Αττική προς τα νότια προάστια, με πλήρη παράκαμψη του κέντρου.
Πρόκειται για ένα σχέδιο που προφανώς και δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο και «κλειδωμένο», αν και φέρεται να είναι εις γνώσιν της πολιτικής ηγεσίας, για λίγο έμεινε «εκτός κάδρου» καθώς η ατζέντα στον χώρο των υποδομών έχει αλλάξει ενώ και στον κλάδο προέκυψαν ισχυρές ανακατατάξεις (deals), ωστόσο, βγήκε εκ νέου στην επικαιρότητα μέσω και μιας… αναφοράς της ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην ετήσια οικονομική της έκθεση.
Την περασμένη Παρασκευή το insider.gr σε σχετικό του θέμα για τα οικονομικά αποτελέσματα της ΕΛΛΑΚΤΩΡ ανέδειξε αυτή την αναφορά της εισηγμένης που έκανε λόγο ότι: «Στις 5 Μάρτιου 2022 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νόμος για τις Πρότυπες Προτάσεις. Η ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ προετοιμάζει Πρότυπη Πρόταση για την ΑΘΗΝΑ Ι που περιλαμβάνει επεκτάσεις του τωρινού οδικού δικτύου της Αττικής προς Λαύριο (Φάση 1 μέχρι Α/Κ Καλυβίων), Ραφήνα και Λεωφ. Βουλιαγμένης (Φάση 1 μέχρι Ι/Κ Σ. Βέμπο)».
Πλην όμως, αφενός ακόμα και αν γίνει αποδεκτό το εν λόγω μοντέλο είναι «ανοιχτό» ποιος ιδιώτης θα κατασκευάσει τα έργα καθώς δεν είναι δεδομένο ότι θα γίνει από αυτόν που έκανε το καλύτερο πλάνο (αυτό προβλέπεται από τις Πρότυπες Προτάσεις), αφετέρου στην πορεία προέκυψε η συμφωνία πώλησης της ΑΚΤΩΡ, κατασκευαστικής θυγατρικής της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, στην Intrakat.
Ποιες επεκτάσεις εκκρεμούν
Πάντως, παλιότερα στελέχη του ομίλου (Γ. Συριανός) είχαν υπερθεματίσει για την ανάγκη προώθησης νέων έργων στην Αττική και μέσω του μοντέλου των Πρότυπων Προτάσεων, ενώ σε έναν βαθμό ίσως να συνδέεται και με τον διαγωνισμό που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ για τη νέα 25ετή σύμβαση παραχώρησης (διεκδικείται και από το σχήμα ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ – Ardian, με τις προσφορές να αναμένονται από μετά τις εκλογές έως το φθινόπωρο), καθώς ο παραχωρησιούχος προφανώς θα επιθυμεί πρόσθετους οδικούς άξονες που θα «κουμπώνουν» με τον υφιστάμενο αστικό αυτοκινητόδρομο.
Όπως κι άλλες φορές έχει αναδείξει το insider.gr, εκτός από την επέκταση της λεωφόρου Κύμης (ο διαγωνισμός έγινε ήδη με αναδόχους τους ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, INTRAKAT), εκκρεμούν οι τελικές αποφάσεις από το υπ. Υποδομών και Μεταφορών για άλλες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, όπως π.χ. έως τη Ραφήνα, η οποία θα ενισχύσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα του λιμένα της Ραφήνας, τον λιμένα Λαυρίου, και βέβαια το έργο που αφορά στη σύνδεση της περιφερειακής Υμηττού (με υπόγεια σήραγγα) με την λεωφόρο Βουλιαγμένης και η αναμόρφωση της τελευταίας σε ελεύθερη λεωφόρο με ανισόπεδους κόμβους, δίχως σηματοδότες. Μια επέκταση η οποία θεωρείται κρίσιμη για την επένδυση στο Ελληνικό. Σημειώνεται ότι κατά κάποια στελέχη του κατασκευαστικού κλάδου δεν αποκλείεται να δούμε στο «κάδρο» μελλοντικά και μια νέα προέκταση του οδικού άξονα προς Μεσόγεια.
Το Ελληνικό, η Lamda και η σημασία της Σήραγγας Ηλιούπολης
Πριν από περίπου 6-7 μήνες, ο CEO της Lamda, Οδυσσέας Αθανασίου, είχε αναφερθεί εκ νέου, μεταξύ άλλων, στο έργο της υπογειοποίησης της Λ. Ηλιουπόλεως και την ανισοπεδοποίηση της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, ως μια κομβική επέκταση της Αττικής Οδού προς το Ελληνικό. Σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου οι μελέτες αναμένονταν να ολοκληρωθούν και παραδοθούν στο υπουργείο το 2023 προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίηση του μεγάλου αυτού οδικού έργου. Η προτεραιοποίηση του project της Σήραγγας Ηλιούπολης ως επέκταση της Αττικής Οδού σε συνδυασμό με την ανισοπεδοποίηση της Λ. Βουλιαγμένης μέχρι το ύψος του Ελληνικού, θα βοηθήσει στην βελτίωση του κυκλοφοριακού κορεσμού που παρατηρείται τόσο στην Λεωφόρο Καρέα, όσο και στην Λ. Βουλιαγμένης, ειδικά τις ώρες αιχμής. Με το έργο αυτό θα υπάρχει πολύ γρηγορότερη πρόσβαση στον πόλο του Ελληνικού, δεδομένου των προβλέψεων για δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες καθημερινά, καθώς στο project θα «φιλοξενούνται» χιλιάδες κατοικίες, εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχεία, γραφεία και επισκέπτες. Η αστική σήραγγα Ηλιούπολης θα ξεκινά περίπου από τα στρατόπεδα Σακκέτα και θα καταλήγει στη Λ. Βουλιαγμένης. Η σήραγγα θα έχει μήκος περίπου 3 χιλιόμετρα και θα αποτελείται από δύο διακριτούς κλάδους, έναν για το κάθε ρεύμα κυκλοφορίας. Θα διαθέτει τρεις λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας
Από το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών παλιότερα σημειώνονταν ότι το φυσικό αντικείμενο των μελετών που απαιτούνται για την ωρίμανση του έργου περιλαμβάνει:
- Την κατασκευή αστικής σήραγγας μήκους τριών χιλιομέτρων που συνδέει την Περιμετρική Υμηττού με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης.
- Την αναβάθμιση της κυκλοφοριακής ικανότητας της Περιμετρικής Υμηττού από τον κόμβο της Κατεχάκη μέχρι την είσοδο της σήραγγας.
- Την αναβάθμιση της κυκλοφοριακής ικανότητας της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, μίας λεωφόρου που είναι ήδη κορεσμένη.
Τα μοντέλα προώθησης και ο ανταγωνισμός
Προφανώς βέβαια, οι διαγωνισμοί για τις περίφημες επεκτάσεις της Αττικής Οδού (άνω του 1,5-2 δις ευρώ συνολικά) προφανώς και ιντριγκάρουν την κατασκευαστική αγορά. Βέβαια, ο «χρησμός» για το μοντέλο προώθησης – χρηματοδότησης των έργων θα δοθεί από την κυβέρνηση με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να επεξεργάζεται τις λύσεις και την αγορά να περιμένει τις τελικές αποφάσεις. Δηλαδή, αν επιλεγεί δημόσιος διαγωνισμός (όπως με την επέκταση Λ. Κύμης), Παραχωρήσεις/ΣΔΙΤ, αν μείνουν στο «τραπέζι» άλλα μοντέλα τύπου Πρότυπων Προτάσεων, αν τα έργα βγούνε μεμονωμένα ή σε «πακέτα» κ.α.
Να σημειώσουμε ότι πριν από κάμποσο χρονικό διάστημα είχαν βγει σενάρια για ενδιαφέρον και από άλλα εγχώρια σχήματα για τα έργα αυτά (μεμονωμένα ή σε κοινή γραμμή μεταξύ τους), ενώ προφανώς οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, INTRAKAT δεν θα μείνουν εκτός της διεκδίκησης του project.
Ποιες είναι οι Πρότυπες Προτάσεις
Το μοντέλο των πρότυπων προτάσεων αφορά σε έργα Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή παραχωρήσεων, αλλά και έργα που υλοποιούνται ως παραδοσιακές εργολαβίες (μελέτη – κατασκευή κ.λπ.) τα οποία ο ιδιωτικός τομέας αναλαμβάνει να προτείνει ή / και να ωριμάσει για λογαριασμό του Δημοσίου. Ο προϋπολογισμός τους πρέπει να ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια ακολουθεί διαγωνισμός και στην περίπτωση που οριστικός ανάδοχος της σύμβασης δεν είναι ο ιδιώτης που ωρίμασε τεχνικά το έργο, ο οριστικός ανάδοχος υποχρεούται να καταβάλει στον προτείνοντα τα έξοδα προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης.
Το μοντέλο των Πρότυπων Προτάσεων θεωρείται ως ένα εργαλείο που μπορεί να επιταχύνει τις διαδικασίες προώθησης των μεγάλων συμβάσεων σε ορίζοντα έως και ενάμιση έτους, αντί για τις μακρόσυρτες διεργασίες που καταγράφονται για την ώρα και θα εκσυγχρονίσει την παραγωγή έργων. Κάτι που μπορεί να βρει εφαρμογή ιδίως στην Αττική που έχει μεγάλα κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά, κατ’ επέκταση, προβλήματα. Μέσω του μοντέλου αυτού ιδιωτικές εταιρείες μπορούν να προτείνουν στα αρμόδια υπουργεία έργα μεγάλης αξίας και σημασίας για την ανάπτυξη και τις υποδομές της χώρας. Για την ώρα, ο πήχης έχει μπει για έργα αξίας 200 εκατ. ευρώ και άνω, προκαλώντας μάλιστα και αντιδράσεις μικρότερων γκρουπ. Να σημειωθεί ότι σχετικά πρόσφατα ο Ευ. Μυτιληναίος, στην παρουσίαση της νέας δομής του γκρουπ, είχε αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «ενδιαφέρον έχει η προοπτική που ανοίγεται για σχεδιασμό και υλοποίηση έργων μέσω των Unsolicited Proposals».
