Στα πρωτοσέλιδα βρίσκεται ξανά η Deutsche Bank, μετά τα δημοσιεύματα ότι η Angela Merkel «νίπτει τας χείρας» της, ξεκαθαρίζοντας ότι ο γερμανικός κολοσσός δεν θα διασωθεί με χρήματα των φορολογουμένων –ενόψει μάλιστα των εκλογών το επόμενο φθινόπωρο. Ο φόβος αυτός οδήγησε τη μετοχή της τράπεζας σε νέα «βουτιά» τη Δευτέρα.
Μέσα από τις ερωτήσεις και απαντήσεις που ακολουθούν, περιγράφεται η πορεία του γερμανικού γίγαντα από την απόλυτη κυριαρχία στις χρηματοοικονομικές αγορές, στο «μαστίγωμά» της από τις εποπτικές αρχές, τα δυσθεώρητα πρόστιμα και τώρα μια ενδεχόμενη διάσωση από το κράτος.
Πώς κατακρημνίστηκε από τον θρόνο της;
Αυτές είναι οι χρονολογίες-σταθμοί που περιγράφουν την άνοδο και την πτώση της ιστορικής γερμανικής τράπεζας:
2007: Η μετοχή της Deutsche Bank κατέγραψε το υψηλότερο ρεκόρ όλων των εποχών στα 159 δολάρια.
2008: Τα εξασφαλισμένα ομόλογα της Deutsche Bank που βρίσκονταν σε κυκλοφορία άγγιζαν το μυθικό ποσό των 32 δισ. δολαρίων.
2010: Τρία στελέχη «κάρφωσαν» τον γίγαντα, αποκαλύπτοντας ότι είχε 12 δισ. δολάρια «συγκαλυμμένες» ζημιές. Ένας εκ των τριών, ο Eric Ben-Artzi, είχε πει τότε ότι αν το 2008 ήταν γνωστή η πραγματική οικονομική θέση της, Deutsche Bank θα κατέρρεε προκαλώντας τον ίδιο θόρυβο με τη Lehman Brothers.
2015: Η τράπεζα καταβάλλει πρόστιμο 55 εκατ. δολαρίων στην Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) χωρίς να παραδεχθεί ποτέ τις παρατυπίες της.
Είναι η πιο επικίνδυνη τράπεζα στον κόσμο;
Τουλάχιστον αυτό πιστεύει η Αρχή Ασφάλισης Καταθέσεων των ΗΠΑ (US Federal Deposit Insurance Corporation) που σύμφωνα σε πρόσφατη έκθεσή της υποστηρίζει ότι η μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα βρίσκεται σήμερα σε χειρότερη θέση από τις αμερικανικές τράπεζες το 2008.
Δεν είναι η πρώτη φορά, όμως, που ακούγεται κάτι τέτοιο. Στα τέλη Ιουνίου, το ΔΝΤ είχε προειδοποιήσει σε έκθεσή του για το διεθνές τραπεζικό σύστημα ότι η Deutsche Bank συνιστά τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Το Ταμείο είχε τονίσει τότε ότι αποτελεί πιθανή πηγή κινδύνων για το σύνολο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς η πιθανότητα μετάδοσης των προκλήσεων στο εξωτερικό είναι αρκετά υψηλή.
Την προηγούμενη εβδομάδα, πάντως, η Fitch Ratings επιβεβαίωσε την αξιολόγηση ΑΑΑ του γερμανικού Δημοσίου, λόγω του σταθερού τραπεζικού της συστήματος, αν και επισήμανε τους κινδύνους που απορρέουν από τα υπέρογκα πρόστιμα που επιβάλλονται στην Deutsche Bank.
Πόσα χρήματα έχει πληρώσει σε πρόστιμα;
Από το 2008, έχει καταβάλλει περισσότερα από 9 δισ. δολάρια σε πρόστιμα και διακανονισμούς για την εμπλοκή της σε αναρίθμητα σκάνδαλα. Μεταξύ άλλων, κατηγορήθηκε για χειραγώγηση της τιμής του χρυσού και του ασημιού, δημιουργία φούσκα στην αγορά κατοικίας, εξαπάτηση κτηματικών εταιρειών και καταπάτηση των κυρώσεων που είχαν επιβάλλει η ΗΠΑ στην Τεχεράνη, κάνοντας συναλλαγές με το Ιράν, τη Συρία, τη Λιβύη, τη Μιανμάρ και το Σουδάν.
Εδώ και αρκετά χρόνια, οι αμερικανικές αρχές διερευνούν τον τομέα των ενυπόθηκων δανείων της γερμανικής τράπεζας. Πριν λίγες ημέρες, το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης πρότεινε να κλείσει οριστικά την υπόθεση, έναντι τιμήματος 14 δισ. δολαρίων. Φυσικά, οι αμερικανικές αρχές γνωρίζουν ότι η οικονομική κατάσταση της Deutsche Bank δεν της επιτρέπει να πληρώσει τόσο δυσβάσταχτο πρόστιμο, αλλά ελπίζουν ότι θα δώσει «χείρα βοηθείας» η γερμανική κυβέρνηση που ασφαλώς έχει τα χρήματα.
Πόσα βγάζει;
Πριν εκδηλωθεί η κρίση του 2008, η τράπεζα έβαζε κάθε χρόνο στα ταμεία της σχεδόν 300 εκατ. δολάρια σε κέρδη. Τα επόμενα χρόνια, η κερδοφορία της βυθίστηκε στο μισό. Το δεύτερο τρίμηνο του 2016, τα καθαρά κέρδη της μειώθηκαν σε μόλις 18 εκατ. ευρώ από 796 εκατ. ευρώ πριν από ένα έτος.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, John Cryan διαμήνυσε τον Ιούλιο ότι η μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα πιθανότατα θα χρειαστεί να μειώσει περισσότερο τις δαπάνες της, καθώς τα κέρδη της σχεδόν εξαλείφθηκαν στο δεύτερο τρίμηνο, λόγω της βουτιάς των εσόδων από συναλλαγές χαρτοφυλακίου και του κόστους (αποζημιώσεων) για τη μείωση των θέσεων εργασίας.
Θα την σώσει το κράτος;
Η διοίκηση της τράπεζας προσπαθεί να διαβεβαιώσει τους επενδυτές ότι θα αντεπεξέλθει μόνη της στις υποχρεώσεις της και ότι δεν σκοπεύει να κάνει αύξηση κεφαλαίου. Όμως, η Deutsche Bank είναι η κατεξοχήν συστημική τράπεζα με ενεργητικό 2 τρισ. δολαρίων –ποσό που ισοδυναμεί με τα 2/3 του γερμανικού ΑΕΠ.
Όσο εξασθενεί η οικονομική της θέση, τόσο φουντώνει η ανησυχία για την ευρωστία ολόκληρης της χώρας. Καλώς ή κακώς, η αγορά θεωρεί ότι η Γερμανία και η Deutsche Bank είναι επιβάτες στο ίδιο πλοίο αν καταρρεύσει η μία θα καταρρεύσει και η άλλη. Ο κίνδυνος, λοιπόν, να βυθιστεί το Βερολίνο σε καταστροφικό σπιράλ αν αφήσει την τράπεζα στην τύχη της, είναι μεγάλος.