Ροή
Ιδιαίτερα βαρύ αποδεικνύεται το ενεργειακό κόστος που αναμένεται να επωμιστούν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις μέχρι το 2023 από την εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως εκτιμά η Bank of America. Οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και του ρεύματος στην Ευρώπη έχουν εκτοξευθεί από τα ήδη υψηλά επίπεδα προ εορτών, με τις τιμές του ηλεκτρικού στη Γερμανία να είναι περίπου τέσσερις φορές υψηλότερες από τα επίπεδα που βρίσκονταν τον Ιανουάριο του 2021 και πάνω από δύο φορές από το υψηλό που είχαν φτάσει στην τελευταία bull market στα commodities το 2008.
Πέραν αυτού, όπως σημειώνει η BofA, το ακριβότερο φυσικό αέριο οδηγεί και σε υψηλότερες τιμές για τον άνθρακα, καθώς στρέφει τις εταιρείες σε μεγαλύτερης έντασης παραγωγή αυξάνοντας τη ζήτηση για τις άδειες εκπομπών που με τη σειρά τους αυξάνουν τις τιμές ενέργειας δεδομένου ότι ο άνθρακας αποτελεί συνιστώσα του οριακού κόστους παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ενδεικτικό της ενεργειακής «καταιγίδας», που οφείλεται κατά βάση στον πιο κρύο καιρό, στη διακοπή ενός μεγάλου αριθμού πυρηνικών αντιδραστήρων στη Γαλλία και στη χαμηλότερη ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία που επιδεινώνει τη θέση της ΕΕ λόγω των ήδη χαμηλών αποθεμάτων, είναι πως τα προθεσμιακά συμβόλαια του φυσικού αερίου για το 2022 έχουν «εκτοξευθεί» πάνω από 450% από τις αρχές του 2021 και οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη κατά 300% κατά μ.ο. Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, η αστάθεια έχει επίσης διαχυθεί και στα πιο μακροπρόθεσμα συμβόλαια, καθώς τα συμβόλαια παράδοσης για το 2024 έχουν αυξηθεί κατά 100% από τον Ιανουάριο του 2021 και τα μέσα προθεσμιακά συμβόλαια ηλεκτρικής ενέργειας κατά 70%.
Ως αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων στις αγορές χονδρικής, η BofA αναμένει από τους Ευρωπαίους προμηθευτές να μετακυλίουν και να περνούν σημαντικές αυξήσεις στα νοικοκυριά και στους βιομηχανικούς καταναλωτές κατά τη διάρκεια του 2022. Συγκεκριμένα, οι αναλυτές του επενδυτικού οίκου υπολογίζουν ότι το μέσο ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά έχει ήδη αυξηθεί κατά 20% - 30% το 2021 και με βάση τα προθεσμιακά συμβόλαια, θα αυξηθεί περαιτέρω κατά 20% - 40% το 2022, με συνέπεια να μεταφράζεται σε +700 ευρώ περίπου ανά νοικοκυριό συγκριτικά με τα επίπεδα 2020, τη στιγμή που τα μέτρα στήριξης από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντισταθμίζουν μόνο το ένα τέταρτο της αύξησης. Και αυτό διότι, τα συνολικά ετήσια μέτρα κρατικής στήριξης σε έξι χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία) υπολογίζονται στα 26 δισ. ευρώ, έναντι 110 δισ. ευρώ που υπολογίζει η BofA την ετήσια ενεργειακή δαπάνη των νοικοκυριών.
Επιμέρους, τα μέτρα στήριξης στην Ισπανία για ένα μέσο νοικοκυριό ανέρχονται στα 170 ευρώ, με την αύξηση του ενεργειακού κόστους να διαμορφώνεται στα 475 ευρώ για το 2021 - 2022. Στην Πορτογαλία, τα μέτρα ανέρχονται στα 80 ευρώ ανά νοικοκυριό, έναντι επιβάρυνσης 180 ευρώ, ενώ στην Ιταλία όπου το κόστος «εκτοξεύεται» στα 940 ευρώ ανά νοικοκυριό τα μέτρα στήριξης ισοδυναμούν σε 340 ευρώ. Επιπλέον, στα 470 ευρώ ανέρχονται τα μέτρα στήριξης στη Γαλλία για την κάλυψη μιας αύξησης της τάξεως των 730 ευρώ.
Παράλληλα, ισχυρό αποδεικνύεται το χτύπημα και για τους βιομηχανικούς καταναλωτές, που αγοράζουν σε τιμές χονδρικής, και έχουν ήδη διαπιστώσει μια ανατίμηση στο ηλεκτρικό ρεύμα κατά 20% το 2021, με την Bank of America να προβλέπει περαιτέρω αύξηση 75% το 2022 και 95% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές του φυσικού αερίου. Οι αναλυτές εκτιμούν μάλιστα πως οι αυξήσεις στις τιμές θα λάβουν πιο επίμονα και μόνιμα χαρακτηριστικά - και θα παραμείνουν σημαντικές ακόμα και εάν οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων υποχωρήσουν από τα σημερινά υψηλά τους - εξαιτίας του hedging και της αργής φύσης στην ενεργειακή ευρωπαϊκή αγορά αναφορικά με τις προμήθειες.
Σχετικά μάλιστα με τη διάρκεια αυτής της ενεργειακής κρίσης η BofA συνεχίζει να βλέπει ασύμμετρα upside risks στις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου καθ' όλη τη διάρκεια χειμώνα και πιθανώς και το επόμενο καλοκαίρι, εξαιτίας των υψηλών ελλείψεων στα αποθέματα, καθώς το αποθηκευμένο φυσικό αέριο στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι περίπου 15% κάτω από τον εποχικό μέσο όρο πενταετίας. Επιπλέον, ενώ τα βραχυπρόθεσμα προθεσμιακά συμβόλαια προσφέρουν και ενσωματώνουν ένα σημαντικό risk premium, η BofA εκτιμά πως η επιστροφή στις τιμές που επικρατούσαν στις αρχές του 2021 είναι απίθανη για το 2022, ενώ στην περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, θα είναι πολύ αργά για να αποφευχθούν οι σημαντικές αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος που έχουν ήδη «κλειδώσει» μέσω του hedging.
