Ροή
Ανοίγει σήμερα η νέα πλατφόρμα της 2ης ευκαιρίας όπου θα παρέχεται ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο σε έως 240 δόσεις και σε τράπεζες έως 420 δόσεις.
Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της ΕΓΔΙΧ, ο οφειλέτης θα μπορεί να ρυθμίζει με μία αίτηση και με ελάχιστη δόση 50 ευρώ μηνιαίως όλα τα χρέη προς τράπεζες, funds, ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ και ΟΤΑ.
Για να ρυθμίσει μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ο οφειλέτης πρέπει να έχει συνολικά χρέη προς όλους άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ. Για χρέη επιχειρήσεων πάνω από 1 εκατ. ευρώ απαιτείται η υποβολή business plan για την επίτευξη ρύθμισης.
Μετά την αίτηση στην πλατφόρμα, παράγεται αυτομάτως (με ειδικό αλγόριθμο) η ρύθμιση της οφειλής. Οι πιστωτές ψηφίζουν αν συμφωνούν. Το Δημόσιο ψηφίζει πάντα θετικά. Αν η πλειοψηφία 60% των πιστωτών ψηφίσει θετικά τότε η ρύθμιση επιβάλλεται και σε αυτούς που ψήφισαν αρνητικά.
Ο οφειλέτης που θα απευθυνθεί για ρύθμιση χρεών στην πλατφόρμα δεν μπορεί να χρωστάει μόνο σε μία τράπεζα (διότι σε αυτή την περίπτωση μπορεί να ρυθμίσει διμερώς το χρέος του). Χρειάζεται να χρωστάει τουλάχιστον σε δύο τράπεζες και μάλιστα, η μία να μην έχει πάνω από το 90% του συνολικού χρέους. Ο οφειλέτης, ωστόσο, γίνεται να χρωστάει μόνο στο Δημόσιο (ΑΑΔΕ ή ΕΦΚΑ) και να ρυθμίσει την οφειλή μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Όπως έγραψε χθες το insider.gr παρουσιάζοντας και την ροή των διαδικασιών του νέου Κώδικα για τη Ρύθμιση Οφειλών με Παροχή 2ης Ευκαιρίας, για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, μέσω των ρυθμίσεων της νέας πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, οι οφειλέτες θα μπορούν να επιτύχουν «κούρεμα» προσαυξήσεων έως 85% σε ασφαλιστικά ταμεία, 95% σε εφορία, 100% σε τράπεζες και «κούρεμα» στο κεφάλαιο της οφειλής έως 75% στο Δημόσιο και 80% στις τράπεζες.
Γενικά όσον αφορά το «κούρεμα» προς το Δημόσιο, δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% για τα πρόστιμα, 85% για προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής και 75% για το κεφάλαιο. Δεν γίνεται καθόλου κούρεμα κεφαλαίου σε παρακρατούμενους φόρους όπως ΦΠΑ, ΦΜΥ.
Όσον αφορά το «κούρεμα» προς τράπεζες δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο του 80% του κεφαλαίου. Δεν υπάρχει όριο μέγιστου «κουρέματος» για τόκους.
Ο αριθμός των δόσεων στη ρύθμιση μέσω της πλατφόρμας, όσο και το «κούρεμα» του χρέους υπολογίζεται βάσει της αξίας της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη και των εισοδημάτων του (εξαιρουμένων των εύλογων δαπανών διαβίωσης).
Οι δόσεις επιβαρύνονται με επιτόκιο (Δημόσιο 5% και τράπεζες 3,75% ετησίως). Ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει να πληρώσει και σε λιγότερες δόσεις για να γλιτώσει τόκους.
Το ποσό της μηνιαίας δόσης αυξάνεται σταδιακά μετά από 1 και 4 έτη.
Το insider.gr «κωδικοποιεί» το νέο πτωχευτικό πλαίσιο μέσα από 20 ερωταπαντήσεις.
1) Ποιες οφειλές θα μπορούν να ρυθμιστούν με το νέο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα των φυσικών και νομικών προσώπων;
Το νέο πλαίσιο προβλέπει τη συνολική διευθέτηση του ιδιωτικού χρέους προς τράπεζες, εφορία, ΕΦΚΑ, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τρίτους ιδιώτες.
2) Μπορούν να ρυθμιστούν οι οφειλές πριν πτωχεύσει ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο;
Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στους οφειλέτες, πριν την πτώχευση, να ρυθμίσουν τα χρέη τους μέσω μιας προπτωχευτικής διαδικασίας. Προϋπόθεση είναι το χρέος να κρίνεται βιώσιμο και να υπάρχει συμφωνία αναδιάρθρωσης με τους πιστωτές.
Ειδικότερα, οι οφειλέτες θα μπορούν να κάνουν χρήση του εξωδικαστικού συμβιβασμού για οφειλές προς τις τράπεζες, την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Μεταξύ άλλων, παρέχεται η δυνατότητα διαμόρφωσης προτάσεων αναδιάρθρωσης βάσει αυτοματοποιημένου εργαλείου, που θα δεσμεύει το σύνολο των πιστωτών οι οποίοι συμμετέχουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας διεξάγεται η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
3) Τι προβλέπει η διαδικασία προληπτικής αναδιάρθρωσης των οφειλών ενός οφειλέτη;
Στις διαδικασίες προληπτικής αναδιάρθρωσης ο οφειλέτης διατηρεί τον έλεγχο της περιουσίας του και της λειτουργίας της επιχείρησής του, παρέχεται όμως η δυνατότητα στη διαδικασία εξυγίανσης, για τον διορισμό, από το αρμόδιο δικαστήριο, ειδικού εντολοδόχου με συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Αυτή η δυνατότητα θα έχει ιδιαίτερη σημασία όταν εκτιμάται ότι ο οφειλέτης δεν θα διοικήσει την επιχείρηση κατά σύννομο τρόπο, μέχρι την έκδοση της απόφασης επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης (όταν π.χ. πιθανολογείται ότι θα προβεί σε καταδολιευτικές ενέργειες εις βάρος των πιστωτών).
4) Μπορεί να υπάρξει συμφωνία εξυγίανσης μιας επιχείρησης χωρίς τη συναίνεση του οφειλέτη;
Συμφωνία εξυγίανσης χωρίς τη συναίνεση του οφειλέτη μπορεί να συνάπτεται, και όταν αυτή έχει ως αντικείμενο τη μεταβίβαση μέρους ή του συνόλου της επιχείρησης του.
5) Τι ισχύει με τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης από τη στιγμή που θα υποβληθεί η αίτηση στην πλατφόρμα για την εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών;
Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναστέλλονται τα αναγκαστικά μέτρα και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή δεν καταλαμβάνει τη διενέργεια πλειστηριασμού ο οποίος έχει προγραμματιστεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης). Η αναστολή παύει με την τυχόν κοινοποίηση προς τον οφειλέτη της απόφασης μη υποβολής πρότασης συμφωνίας αναδιάρθρωσης ή με την καθ΄ οιονδήποτε τρόπο απόρριψη της αίτησης.
6) Ποια είναι τα αποτελέσματα υπογραφής της σύμβασης αναδιάρθρωσης;
Με την υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται σε πιστωτή, ο οποίος δεσμεύεται από τη σύμβαση, η επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης και αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη. Αν κατά το χρόνο επίτευξης της σύμβασης αναδιάρθρωσης, εκκρεμεί εναντίον του οφειλέτη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης για απαίτηση που ρυθμίστηκε, επισπευδόμενη από καταλαμβανόμενο πιστωτή, αυτή αναστέλλεται.
7) Μετά τη ρύθμιση οφειλών, τι προβλέπεται αν υπάρξει συμβάν που μεταβάλλει τα εισοδήματα του οφειλέτη (π.χ. απολύθηκε από τη δουλειά του);
Σε αυτή την περίπτωση ο οφειλέτης θα υποβάλει στους πιστωτές του τα αποδεικτικά τεκμήρια για τη δυσμενή μεταβολή που έχει υποστεί και θα αιτηθεί αναπροσαρμογή της ρύθμισης οφειλών, έτσι ώστε αυτή πλέον να ανταποκρίνεται στα νέα οικονομικά δεδομένα του. Ωστόσο, οι ρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να είναι βιώσιμες.
8) Τι θα συμβεί εάν ο οφειλέτης δεν τηρήσει τη συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει την καταβολή τριών (3) ή περισσότερων δόσεων προς οποιονδήποτε από τους πιστωτές του, ο πιστωτής δικαιούται να καταγγείλει τη σύμβαση αναδιάρθρωσης. Την ίδια δυνατότητα έχει κάθε πιστωτής αν ο οφειλέτης καθυστερήσει να του καταβάλει πάνω από το 3% του συνολικού ποσού που οφείλει στον συγκεκριμένο πιστωτή. Η καταγγελία από κάποιον πιστωτή σημαίνει ότι ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση της οφειλής του μόνο προς τον συγκεκριμένο πιστωτή, στον οποίο θα οφείλει τα ποσά που όφειλε πριν από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης, αφαιρουμένων των ποσών που αυτός έχει ήδη καταβάλει μέχρι την καταγγελία. Ο πιστωτής που κατήγγειλε μπορεί να κινηθεί άμεσα κατά του οφειλέτη για να εισπράξει τα οφειλόμενα ποσά.
9) Παραμένει σε ισχύ ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών για τη διαπραγμάτευση οφειλέτη - Τράπεζας;
Εάν κάποιος οφειλέτης ξεκινήσει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας και κάποια στιγμή, πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία, υποβάλει αίτηση στο νέο εξωδικαστικό μηχανισμό, τότε η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας «παγώνει». Εφόσον βρεθεί μια λύση για τα χρέη, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, τότε δεν χρειάζεται πλέον η συνέχιση του Κώδικα Δεοντολογίας.
10) Πότε μια επιχείρηση βγαίνει σε πτώχευση και πότε πρέπει να υποβάλει αίτηση πτώχευσης;
Όπως προβλέπει ο νέος νόμος, ο οφειλέτης αποδεικνύεται ότι βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλλει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τον αντίστοιχο φορέα, για περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ.
Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης εντός 30 ημερών από την ημέρα παύσης πληρωμών, καθώς, σε διαφορετική περίπτωση, τα μέλη της διοίκησης θα έρχονται αντιμέτωπα με αστικές ευθύνες. Σκοπός του νέου πτωχευτικού κώδικα είναι να μειωθεί ο αριθμός των εταιρειών που, ενώ τελούν σε παύση πληρωμών και δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους, εξακολουθούν να λειτουργούν παρασιτικά (εταιρείες zombie), προκαλώντας τεράστια προβλήματα στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας και ενισχύοντας την παραοικονομία. Η ευθύνη μάλιστα επεκτείνεται και στα πρόσωπα που επηρέασαν τα μέλη της διοίκησης για την μη έγκαιρη υποβολή της αίτησης.
11) Απαλλάσσονται τα μέλη διοίκησης των νομικών προσώπων που πτωχεύουν;
Ναι. Επιλύεται έτσι ένα διαχρονικό πρόβλημα με την ευθύνη των διοικούντων, οι οποίοι εξακολουθούσαν να ευθύνονται για τις οφειλές της επιχείρησης, ακόμη και μετά την πτώχευσή της. Πλέον, με το νέο πλαίσιο, επέρχεται απαλλαγή των διοικούντων του νομικού προσώπου που πτώχευσε, εντός 3 ετών από την αίτηση για πτώχευση ή 2 ετών από την κήρυξη πτώχευσης (όποιο επέλθει νωρίτερα).
12) Πότε ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να ενταχθεί στον νέο πτωχευτικό κώδικα;
Στον νέο πτωχευτικό κώδικα δεν θα μπορούν να ενταχθούν όσοι οφειλέτες έχουν τουλάχιστον το 90% των συνολικών τους οφειλών σε ένα χρηματοδοτικό φορέα, δεδομένου ότι, στην περίπτωση αυτή, είναι αποτελεσματικότερη για τους συνεργάσιμους οφειλέτες η προσφυγή στη διμερή διαπραγμάτευση με τον χρηματοδοτικό φορέα που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των απαιτήσεων.
13) Πότε οι οφειλέτες θα απαλλάσσονται από τα χρέη τους;
Η πτώχευση συνοδεύεται απαρέγκλιτα από την απαλλαγή οφειλών. Αυτή η διαδικασία υλοποιείται γρήγορα, μέσα σε 1 έτος, εάν οι οφειλέτες απωλέσουν το σύνολο της περιουσίας τους, εκτός αν προβληθούν ενστάσεις για δόλια πτώχευση ή απόκρυψη στοιχείων από τους πιστωτές. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που οι οφειλέτες δεν διαθέτουν περιουσία, τότε η απαλλαγή οφειλών πραγματοποιείται σε 3 έτη. Στο διάστημα αυτό οι οφειλέτες θα πρέπει να καταβάλλουν το υπόλοιπο του εισοδήματός τους που περισσεύει μετά την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης, για την αποπληρωμή του εναπομείναντος χρέους.
14) Με την πτώχευση των φυσικών και νομικών προσώπων, διαγράφονται οι οφειλές;
Ναι, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι παύουν να μεταβιβάζονται στους κληρονόμους του οφειλέτη. Η δεύτερη ευκαιρία που προβλέπει το νέο πλαίσιο σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1023/2019, συνίσταται στη διαγραφή του υπολοίπου των οφειλών, κατόπιν ρευστοποίησης του συνόλου της περιουσίας του οφειλέτη και ελέγχου της περιουσιακής του κατάστασης, έτσι ώστε αυτός να μπορεί να κάνει ένα νέο ξεκίνημα.
15) Για να μπορέσει κάποιος να πτωχεύσει θα λαμβάνεται υπόψη και η οικονομική κατάσταση των συνοφειλετών και των εγγυητών;
Ναι, αφού βασική παράμετρος για τη διενέργεια ρύθμισης οφειλής (που πρέπει να προηγηθεί και να κρίνει την πτώχευση) αποτελεί η πραγματική οικονομική αδυναμία του οφειλέτη και κατ’ επέκταση και των συνοφειλετών και εγγυητών του, που πρέπει να αποδεικνύεται με συγκεκριμένα τεκμήρια. Κάθε οφειλέτης ξεχωριστά, εφόσον έχει οικονομική αδυναμία (τόσο ο ίδιος, όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του), θα πρέπει να προβούν στη διενέργεια της διαδικασίας ρύθμισης οφειλών, μέσω της οποίας θα πρέπει να αποδείξουν την οικονομική αδυναμία τους και να αναλάβουν την κατάλληλη ρύθμιση οφειλής που αντιστοιχεί στο επίπεδο αδυναμίας τους.
16) Μετά την πτώχευση, ο οφειλέτης χάνει την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος;
Όχι, ο οφειλέτης δεν χάνει την άδεια ασκήσεως του επαγγέλματός του. Πρόκειται για ρύθμιση που συνάδει με το γενικότερο πνεύμα του Κώδικα, για την παροχή δεύτερης ευκαιρίας στον οφειλέτη, με σκοπό τη γρήγορη επιστροφή του στην παραγωγική διαδικασία και τη δημιουργία μεταπτωχευτικής περιουσίας, ώστε να απαλλαγεί από τα χρέη του.
17) Τι ισχύει με την προστασία της πρώτης κατοικίας;
Ως κίνητρο επαναφοράς του οφειλέτη στη συνέπεια κάλυψης όλων των υποχρεώσεών του, το νέο πλαίσιο προβλέπει επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας, στο στάδιο της συνολικής ρύθμισης οφειλών. Συμπεριλαμβάνονται και όσοι οφειλέτες έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία τους.
18) Προστατεύεται η πρώτη κατοικία των ελευθέρων επαγγελματιών;
Ναι, οι διατάξεις του νέου νόμου εντάσσουν στις ρυθμίσεις τα πλέον ευάλωτα τμήματα της «μικροεπιχειρηματικότητας», ενώ καλύπτουν όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία.
19) Πώς προστατεύεται το δικαίωμα στέγης μετά την πτώχευση; Όσοι εντάσσονται στον πτωχευτικό κώδικα θα μπορούν να επαναγοράσουν το ακίνητό τους;
Εφόσον οι πιστωτές προβούν σε ενέργειες ρευστοποίησης της πρώτης κατοικίας, το Κράτος θα παρεμβαίνει με σκοπό να αποφευχθεί η έξωση. Ο νόμος προβλέπει τη δημιουργία ενός ιδιωτικού φορέα για την απόκτηση των ακινήτων, ο οποίος θα επιλεγεί από το Κράτος, μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας. Ο φορέας θα υποχρεούται να αποκτήσει από τον πλειστηριασμό που έχει δρομολογηθεί κατόπιν κήρυξης πτώχευσης ή αναγκαστικής εκτέλεσης, το ακίνητο που συνιστά την πρώτη κατοικία ευάλωτων κοινωνικά ομάδων. Ο φορέας θα υποχρεούται να παραχωρήσει την κατοικία προς χρήση στο ευάλωτο νοικοκυριό για 12 έτη, έναντι καταβολής μισθώματος, το οποίο επίσης θα υποστηρίζεται από το Κράτος, με τη μορφή επιδόματος ενοικίου. Ο φορέας θα υποχρεούται να προσφέρει στον οφειλέτη τη δυνατότητα επαναπόκτησης του ακινήτου στη λήξη της 12ετούς σύμβασης μίσθωσης ή και νωρίτερα (σε αυτή την περίπτωση δεν εκπίπτουν του τιμήματος επαναγοράς τα μισθώματα που έχει καταβάλει ο οφειλέτης).
Καθώς ο Φορέας που προβλέπει ο νόμος δεν είναι ακόμη έτοιμος, αναμένονται οι αποφάσεις της Κυβέρνησης για το πώς θα προστατευθεί το δικαίωμα στη στέγη όσων θα πτωχεύουν στο ενδιάμεσο στάδιο από σήμερα μέχρι τον Μάρτιο του 2022, χρονικό σημείο στο οποίο φαίνεται να προσδιορίζεται η λειτουργία του Φορέα. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για κρατική επιδότηση μέρους της μηνιαίας δόσης της οφειλής, η οποία θα αντιστοιχεί στο ποσό του ισχύοντος προνοιακού επιδόματος στέγασης (70 -210 ευρώ).
20) Πώς αποκλείονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές από την ένταξή τους στην πτωχευτική διαδικασία;
Για την ένταξη στην πτωχευτική διαδικασία, ο νόμος λαμβάνει υπόψη, εκτός από την ακίνητη και κινητή περιουσία, και τα εισοδήματα του οφειλέτη. Ειδικότερα, στην πτωχευτική περιουσία ανήκει το μέρος του ετήσιου εισοδήματος του οφειλέτη που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Με την πρόβλεψη αυτή απορρίπτονται από την πτωχευτική διαδικασία πρόσωπα που, ενώ δεν έχουν αξιοσημείωτη κινητή ή ακίνητη περιουσία, αντίθετα έχουν μεγάλα εισοδήματα και άρα μπορούν να αποπληρώσουν το χρέος προς τους πιστωτές τους. Η ίδια ρύθμιση δίνει κίνητρο στον πτωχό να εργάζεται και να δημιουργήσει μεταπτωχευτική περιουσία, που θα οδηγήσει γρηγορότερα στην πτωχευτική απαλλαγή του. Σε περίπτωση, που τα εισοδήματα του οφειλέτη μεταβληθούν, είτε προς το καλύτερο, είτε προς το χειρότερο, προβλέπεται δυνατότητα αλλαγής του σχεδίου περιοδικών πληρωμών.
