Μετά την περιβαλλοντική... και η πολιτική ρύπανση

Ελπίδα Γαδ
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Μετά την περιβαλλοντική... και η πολιτική ρύπανση

Τις τελευταίες ημέρες έχουν ακουστεί και γραφτεί όλες οι απόψεις για τις επιπτώσεις μιας πετρελαιοκηλίδας. Το όλο σκηνικό, θυμίζει άλλη μια φορά γήπεδο ποδοσφαίρου, που από την εξέδρα εκφράζει ο καθένας την άποψή του, χωρίς όμως αποτέλεσμα, αφού οι παίχτες στο τερέν, είναι αυτοί που αποφασίζουν και υλοποιούν.

Βέβαια, το γνωρίζουμε περισσότερο από τις θαλάσσιες κηλίδες και τη ρύπανση -ή ακόμη καλύτερα 'μόλυνση'- που δημιουργεί, παρά σαν το προϊόν που κινεί όλο το κόσμο. Ο αντικειμενικός στόχος του άρθρου, είναι να αναδείξει για άλλη μια φορά, την αναγκαιότητα δημιουργίας των κατάλληλων υποδομών για την ορθή και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των πετρελαιοκηλίδων, από τις οποίες, για τον ένα ή άλλο λόγο, δεν μπορούμε να απαλλαγούμε, αφού θυμόμαστε τα κακά που προκαλούν, μόνον και μόνον τότε, όταν συμβαίνουν στην αυλή μας, στις θάλασσές μας, όταν πλήττουν τον τουρισμό μας (!), και την οικονομία μας. Για την υγεία μας..., λιγότερο μας ενδιαφέρει... και ξεχνάμε άμεσα τις επιπτώσεις τους, ή δεν προλαβαίνουμε καν να τις συνειδητοποιήσουμε, αφού λειτουργούν ύπουλα και σε μακροχρόνια βάση.

Όμως, ας διερωτηθούμε: όλα αυτά τα χρόνια, δεν λήφθηκε καμία μέριμνα; Όλες οι Κυβερνήσεις, παρά τα ατυχήματα πετρελαιοκηλίδων που συνέβαιναν κατά καιρούς, πίστευαν ότι δεν θα επαναληφθούν; Δεν ενδιαφέρονταν να δημιουργήσουν τις σωστές υποδομές για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των πετρελαιοκηλίδων (που θα’ ρθουν..); Ή αρκούνταν πάντα σε όσα βλέπει η κάμερα, σ' έναν επιφανειακό -καλό- καθαρισμό και finito..;

Και αν δεν προχώρησαν σε αναθέσεις ενδελεχών μελετών, όπως όφειλαν και όπως θα ‘πρεπε, οι αρμόδιοι Υπουργοί, οι επιστήμονες της χώρας, δεν ενδιαφέρθηκαν να υποδείξουν οριστικές και αποτελεσματικές λύσεις;

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ σε μια επιστημονική έκθεση/σταθμό που έπεσε στα χέρια μου, γραμμένη το 1994 από ομάδα ειδικών επιστημόνων πετρελαίου της τότε Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου, που μαζί με άλλους εξειδικευμένους φορείς της χώρας, υπέβαλαν προς το σχετικό Υπουργείο, προτείνοντας τεχνολογίες καθαρισμού, που με απόλυτη επιτυχία είχαν εφαρμοστεί στη Νορβηγία και που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα! Η εν λόγω έκθεση, αναφέρεται λεπτομερώς στο τρόπο που αντιμετωπίζεται η υποθαλάσσια ρύπανση από πετρελαιοκηλίδα. Φυσικά, έχει εξαιρετικές εφαρμογές και εφαρμόζεται αποτελεσματικά και στην επιφανειακή απορρύπανση, η οποία εν προκειμένω, πιστεύουμε ότι επιτυγχάνεται με ικανοποιητικό επαγγελματισμό από τις εταιρείες που λειτουργούν για το σκοπό αυτό -εδώ και χρόνια, ομολογουμένως- στην Ελλάδα.

Η έκθεση περιγράφει έναν έξυπνο, φθηνό και πρακτικότατο τρόπο, μέσω του οποίου, στην περιοχή της πετρελαιο-κηλίδας, διοχετεύονται ειδικά βακτήρια, ακίνδυνα για τον άνθρωπο, τα οποία αρέσκονται να "τρώνε πετρέλαιο", τα γνωστά ως "oil eating bacteria", τα οποία αποδομούν το πετρέλαιο σε ακίνδυνες χημικές ενώσεις και στην συνέχεια αυτοκαταστρέφονται και εξαφανίζονται, όταν δεν υπάρχει πλέον, ούτε η τελευταία σταγόνα πετρελαίου. Μάλιστα οι Νορβηγοί, είχαν βρει και ειδικά "λιπάσματα" μέσω των οποίων επιταχυνόταν η βακτηριδιακή δράση, με πλέον άμεσα αποτελέσματα. Και αυτά, πριν τριάντα χρόνια. Σήμερα, οι τεχνολογίες έχουν διαφοροποιηθεί και χρησιμοποιούν είτε μαγνητικά ρευστά, είτε υλικά νανοτεχνολογίας πλέον αποτελεσματικά, που υπόκεινται σε διαρκείς βελτιώσεις.

Η μέθοδος αυτή, που έχει επιτυχώς εφαρμοστεί σε Αμερική, Αγγλία, Νορβηγία και οσονούπω και στην απομονωμένη περιοχή της Αρκτικής!!, δεν υιοθετήθηκε ποτέ από το αρμόδιο Υπουργείο για την σαφώς αποτελεσματικότερη και εις βάθος απορρύπανση των πετρελαιοκηλίδων. Κάτι που σε μια κατεξοχήν τουριστική χώρα όπως η Ελλάδα, θα έπρεπε να είχε επιβληθεί από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να διασφαλίζεται και η υγεία των Ευρωπαίων και λοιπών τουριστών, που την επισκέπτονται.

Ειδικότερα, η πετρελαϊκή βιομηχανία «έχει τις λύσεις»! γιατί πολύ απλά, έχει τα κονδύλια να τις πραγματοποιήσει. Οι εταιρείες πετρελαίου, χρηματοδότησαν κατά καιρούς έρευνα και για άλλες μεθόδους αποτελεσματικού καθαρισμού όπως αυτές που αναφέρθηκαν πιο πάνω, με τη χρήση "μαγνητικών ρευστών" ή "ειδικών νανο-σπόγγων" που έχουν την ιδιότητα να απορροφούν το πετρέλαιο ταχύτερα και πρακτικότερα. Βέβαια, θα πρέπει να οργανωθεί πληρέστερα κάποια αυτόνομη υπηρεσία του Υπουργείου, που θα είναι σε θέση να γνωρίζει την κατάλληλη "θεραπεία" για το εκάστοτε είδος ρύπανσης, αφού τα διαφορετικού χημισμού πετρέλαια, απαιτούν τα σωστά επιλεγμένα αντιδραστήρια για τον απόλυτο περιορισμό και αφανισμό τους. Στη περίπτωση αυτή μάλιστα και λόγω έλλειψης σχετικών κονδυλίων -όχι όμως και τεχνογνωσίας- θα μπορούσαν να στηρίξουν μια τέτοια πρωτοβουλία και οι εφοπλιστές της χώρας (από τους οποίους μάλιστα δημιουργούνται και τα προβλήματα...).

Ποια είναι λοιπόν, η καλύτερη στρατηγική αντιμετώπισης μίας πετρελαιοκηλίδας; Η πρόληψη!! Σε περίπτωση ωστόσο πετρελαιοκηλίδας, το κλειδί είναι η ταχύτατη κινητοποίηση, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα αφαιρεθεί όσο το δυνατό περισσότερο πετρέλαιο από την επιφάνεια της θάλασσας προτού πλήξει τις ακτές και άλλες ευαίσθητες περιοχές. Ειδικότερα μετά το τρομερό ατύχημα της εξέδρας άντλησης πετρελαίου Deepwater Horizon, στον κόλπο του Μεξικού το 2010, τις ζωές που χάθηκαν, τις οικονομικές, αλλά και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που όλο και περισσότερο θα γίνονται αισθητές στο μέλλον, χτύπησαν ηχηρά καμπανάκια, διεθνώς, για σοβαρότερη αντιμετώπιση! Αποτέλεσμα μεταξύ άλλων, να ενδιαφερθεί ενεργά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να εισηγηθεί τη σοβαρότερη αντιμετώπιση ανάλογων καταστάσεων, που δεν αποκλείεται να συμβούν «στην πόρτα του καθενός» και οποιαδήποτε στιγμή, με ειδική Οδηγία που εξέδωσε και κύρωσε το 2013.

Μιλώντας λοιπόν για την Ελλάδα μας και το απέραντο Αιγαίο της και διανύοντας μια εποχή που γίνεται λόγος για Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), εξόρυξη πετρελαίων, αλλά και που συμβαίνει τελικά αυτό το μικρό, "ατύχημα του Σαρωνικού", σε σχέση με τα ανάλογα περιστατικά παγκοσμίως, μπαίνει κανείς στην διαδικασία να διερωτηθεί αν διαθέτουμε τέτοιες υποδομές στη χώρα μας. Όχι μόνο για τις εξέδρες που θα ‘ρθουν, αλλά και για τα εκατοντάδες τάνκερς που διαπλέουν τις -τουριστικές- θάλασσές μας και για τους απαραίτητους μηχανισμούς, που θα πρέπει ανά πάσα ώρα, να μπορέσουν να δραστηριοποιηθούν και λειτουργήσουν σαν ένα καλοκουρδισμένο ελβετικό ρολόι!

Πιστεύουμε ότι οι αρμόδιοι φορείς του Υπουργείου, ή ακόμη και οι εταιρείες πετρελαίου που σχεδιάζουν να δραστηριοποιηθούν στο τόσο ευαίσθητο και πολύτιμο θαλάσσιο περιβάλλον της Ελλάδας, να σχεδιάσουν ένα έργο αντιμετώπισης του φαινομένου from A to Z (!) ώστε ολόκληρο το κύκλωμα να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές και συνθήκες αντιμετώπισης ιδιαίτερα την περίοδο αυτή που προετοιμάζονται γεωτρήσεις πετρελαίου, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Μεσόγειο! Έτσι θα προστατέψουμε τη χώρα μας, το περιβάλλον της, τον τουρισμό μας, την υγεία μας γιατί κάλλιο πετρελαιόδενε παρά πετρελαιογύρευε!

Καταλήγοντας σιγά σιγά συνεπώς, και προς προβληματισμό όλων αυτών που μένουμε σε μια χώρα γεμάτη θάλασσες, ακτές, νησιά, σε μια χώρα γεμάτη Αγαίο και Μεσόγειο: τι θα γινόταν αν η κηλίδα διέρρεε 1 μήνα πριν; Τότε που τα νησιά και οι παραλίες μας έσφυζαν από ζωή; Τί θα γινόταν αν ο καιρός δεν ήταν σύμμαχος και η κηλίδα διαχεόταν προς πάσα κατεύθυνση και γινόταν ανεξέλεγκτη; Έχουμε σθένος σαν Ελλάδα και σαν χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποδείξουμε στον εαυτό μας πρώτα, αλλά και στους "άλλους" ότι έχουμε την τεχνογνωσία στα χέρια μας και μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας; Ποιοι είναι οι κύριοι που δεν αξιοποίησαν ποτέ, ούτε και τώρα που μιλάμε, την ύστατη στιγμή, το εργαλείο -και άλλα ανάλογα- που τους "χαρίστηκε" απλόχερα από Έλληνες εξειδικευμένους επιστήμονες στο παρελθόν;

Ουσιαστικά λοιπόν, ενώ υπήρχαν πολλοί τρόποι αποφυγής ή/και ελαχιστοποίησης της συνολικής σημερινής καταστροφής, λόγω ανικανότητας, αστοχιών ή παραλείψεων και ολιγωρίας του «ανθρώπινου παράγοντα», αλλά και έλλειψης των κατάλληλων υποδομών, δεν λειτούργησε τίποτα σωστά. Ο κρατικός μηχανισμός καθυστέρησε ασυγχώρητα, όπως έγινε και τις προηγούμενες φορές και όπως θα γίνει και τις επόμενες, αφού ποτέ δεν στήθηκαν οι σωστές υποδομές και μηχανισμοί αντιμετώπισης.

Αυτό είχε σαν συνέπεια την επέκτασή της σε περισσότερες περιοχές του Σαρωνικού. Οι καθυστερήσεις χειροτερεύουν την κατάσταση, καθώς το πετρέλαιο έχει την τάση να απορροφά νερό σχηματίζοντας γαλακτώματα πετρελαίου - νερού. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται ο όγκος του κατά 3 - 4 φορές. Η όλη διαδικασία σαφώς και δυσκολεύει περισσότερο τον καθαρισμό.

Περιμένουμε κι ευχόμαστε να δούμε άμεση λήψη μέτρων προς την σωστή κατεύθυνση, αφού οι πετρελαιοκηλίδες πάντα θα υπάρχουν είτε από ανθρώπινα λάθη, είτε από εσκεμμένες ενέργειες, ο τουρισμός όμως, η υγεία μας και η γενικότερη βελτίωση των συνθηκών, είναι τα "θύματα" μιας τέτοιας αδιαφορίας, απόλους τους υπεύθυνους και εμπλεκόμενους στα θαλάσσια αυτά ατυχήματα που στοιχίζουν τις ζωές μας.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider