Το βιβλίο «Αιχμάλωτοι στις ράγες: Γιατί δεν έχουμε τον σιδηρόδρομο που θέλουμε» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος και φέρνει για πρώτη φορά στο φως τα σιδηροδρομικά αρχεία της σύγχρονης εποχής.
Την Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2025 (ώρα 20.30), θα πραγματοποιηθεί η παρουσίαση του νέου βιβλίου του συγγραφέα και ερευνητή Αχιλλέα Χεκίμογλου για τον ελληνικό σιδηρόδρομο, «Αιχμάλωτοι στις ράγες: Γιατί δεν έχουμε τον σιδηρόδρομο που θέλουμε», στο καφέ του Public Συντάγματος.
Για το βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε προ ημερών από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος, θα μιλήσουν ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών και Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ, ο κ. Ιωάννης Κ. Μουρμούρης, Καθηγητής Management & Οικονομικής των Μεταφορών του ΔΠΘ και πρώην Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΣΕ, η δημοσιογράφος κυρία Επιστήμη Μπινάζη (Athens Voice) και ο συγγραφέας, υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα», κυρίας Μαριάννας Τζάννε.
Το βιβλίο με λίγα λόγια
Με μικρά διαλείμματα κανονικότητας, ο ελληνικός σιδηρόδρομος βρίσκεται σε κρίση διαρκείας εδώ και έναν αιώνα και όλες του σχεδόν οι παθογένειες έχουν ως αφετηρία την περίοδο που μεσολαβεί μεταξύ του Μεσοπολέμου και της Χούντας. Έτσι, χωρίς την κατανόηση των γεγονότων εκείνης της εποχής, είναι αδύνατον να εξηγήσουμε σήμερα γιατί δεν έχουμε τον σιδηρόδρομο που να μας αξίζει.
Το νέο βιβλίο του Αχιλλέα Χεκίμογλου απαντά στο ερώτημα αυτό μέσα από τα συγκοινωνιακά αρχεία του 20 ου αιώνα, τα οποία έρχονται για πρώτη φορά στο φως, αναδεικνύοντας την πραγματική - και άγνωστη στις σύγχρονες γενιές - ιστορία του ελληνικού σιδηροδρόμου, αλλά και τα επίμαχα πρόσωπα που υπηρέτησαν την συγκοινωνιακή υπόθεση. Πρόκειται για το πρώτο μέρος μίας μεγάλης ιστορικής και δημοσιογραφικής έρευνας που έχει ως επίκεντρο τα γεγονότα μεταξύ του 1936 και του 1967 και θα συνεχιστεί στο μέλλον.
Χρεοκοπία και λιγνίτης
Το βιβλίο ανατρέχει σε όλα τα μεγάλα γεγονότα που καθόρισαν την τύχη του σιδηροδρόμου, με αφετηρία την μεγάλη συγκοινωνιακή κρίση του Μεσοπολέμου, η οποία έφερε τα σιδηροδρομικά δίκτυα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και οδήγησε στη δυναμική παρέμβαση της δικτατορίας Μεταξά, που επέβαλε σκληρά μέτρα στην αγορά, σώζοντας τους Σιδηροδρόμους του Ελληνικού Κράτους (ΣΕΚ) από την χρεοκοπία. Αποκαλύπτει, παράλληλα, ότι οι ΣΕΚ είχαν ξεκινήσει πρώτοι την προσπάθεια αξιοποίησης του ελληνικού λιγνίτη, με στόχο την ενεργειακή αυτονομία της Ελλάδας, αναδεικνύοντας, μάλιστα, από τη λήθη το ζωηρό ενδιαφέρον της ναζιστικής Γερμανίας για συμμετοχή στον σχεδιασμό αυτόν.
Πόλεμος και κατοχή
Παράλληλα, περιγράφει τον καταλυτικό ρόλο που διαδραμάτισε ο σιδηρόδρομος στην επιστράτευση του ‘40, στον οποίο ανήκει μερίδιο της νίκης της Ελλάδας κατά των Ιταλών, καθώς με υποτυπώδη μέσα συνέβαλε σε μία στρατιωτική κινητοποίηση που άφησε άφωνους τους εισβολείς. Επίσης, αναδεικνύει μέσα από τα αρχεία του Γ’ Ράιχ όχι μόνο το στρατηγικό ενδιαφέρον των ναζί για τον ελληνικό σιδηρόδρομο, αλλά και τον τρόμο τους απέναντι στα σαμποτάζ της αντίστασης που οδήγησαν πολλές φορές στον εγκλωβισμό χιλιάδων στρατιωτών της Βέρμαχτ στις εσχατιές της Μεσογείου. Μάλιστα, στο βιβλίο αναβιώνουν οι δραματικές στιγμές της γερμανικής εκκένωσης, όταν οι κατακτητές προκάλεσαν την πλήρη καταστροφή των συγκοινωνιών της Ελλάδας, με αποτέλεσμα την επιστροφή της χώρας στην κατάσταση που βρίσκονταν στον 19ο αιώνα.
Ο εμφύλιος και η Τρόικα πριν την Τρόικα
Διαπερνώντας τις δύσκολες προσπάθειες της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης, που ξεκίνησαν υπό συνθήκες νομισματικής, κοινωνικής και οικονομικής κατάρρευσης, το βιβλίο ανασύρει από τη λήθη απόρρητα ντοκουμέντα που τεκμηριώνουν ότι ο ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος ήταν πρωτίστως ένας πόλεμος συγκοινωνιακός, ο οποίος έφερε τον σιδηρόδρομο στην πρώτη γραμμή της μάχης μεταξύ του Εθνικού και του Δημοκρατικού Στρατού, με αδιανόητες επιπτώσεις για την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας.
Παράλληλα, περιγράφει τόσο την αμερικανική εμπλοκή στα συγκοινωνιακά πράγματα (που εκπλήσσουν τον σύγχρονο αναγνώστη, καθώς είναι παρεμφερής με τις κατοπινές δοκιμασίες της Ελλάδας κατά την περίοδο των 3 μνημονίων πολλές δεκαετίες αργότερα), όσο και τις αδιανόητες πολιτικές πιέσεις των συντεχνιών του επαγγελματικού αυτοκινήτου που οδήγησαν στην νομοθετική προστασία του συγκεκριμένου κλάδου σε βάρος του σιδηροδρόμου, ο οποίος έκτοτε καταδικάστηκε στη χώρα μας στον ρόλο του «πτωχού συγγενούς». Τέλος, αποκαλύπτει όλα τα ανεκπλήρωτα σχέδια αναγέννησης του ελληνικού σιδηροδρόμου, τα οποία ως δια μαγείας έμεναν στα συρτάρια των υπουργείων και δεν εφαρμόζονταν ποτέ.
