Η προθεσμία για τη δήλωση των ανελκυστήρων της χώρας στο Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων του υπουργείου Ανάπτυξης λήγει στις 30 Νοεμβρίου 2025 ενώ οι υπόχρεοι που θα αμελήσουν να εισέλθουν στην πλατφόρμα και να καταχωρίσουν τα απαιτούμενα στοιχεία θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμα. Με την ολοκλήρωση της απογραφής όλων των ασανσέρ της χώρας, θα ξεκινήσει το στάδιο των πιστοποιήσεων, μια διαδικασία η οποία θα διεξαχθεί τμηματικά ανάλογα με τις παραμέτρους που θα ορίσει μετά από τις 30 Νοεμβρίου το αρμόδιο υπουργείο.
Ιδιοκτήτες ακινήτων και διαχειριστές σπεύδουν να υποβάλλουν τις δηλώσεις προτού εκπνεύσει η προθεσμία, ωστόσο, σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς, κάποιοι πολίτες μπερδεύουν τη δήλωση στο Μητρώο Ανελκυστήρων με την πιστοποίηση. Πρόκειται για δύο διαφορετικές διαδικασίες, οι οποίες είναι υποχρεωτικές και επισύρουν πρόστιμα εάν αμεληθούν, αλλά αυτή τη στιγμή, η πρώτη κίνηση που ενέχει επείγοντα χαρακτήρα είναι εκείνη της καταχώρισης των ανελκυστήρων στο Μητρώο και όχι η πιστοποίηση. Και αυτό επειδή για τη μεν δήλωση στο Μητρώο, μόλις εκπνεύσει η προθεσμία στις 30 Νοεμβρίου, οι αμελείς θα βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμα ενώ για τις πιστοποιήσεις, οι οποίες αποτελούν τυπικά το επόμενο υποχρεωτικό στάδιο, δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί προθεσμίες για τη διεξαγωγή τους.
Η πιστοποίηση των ανελκυστήρων αποτελεί μια διαδικασία η οποία ανέκαθεν εθεωρείτο υποχρεωτική και συντελείται εδώ και αρκετά χρόνια από τους φορείς πιστοποίησης οι οποίοι, κατόπιν πρόσκλησης του ιδιοκτήτη/διαχειριστή του κτιρίου ελέγχουν εάν το ασανσέρ τηρεί συγκεκριμένες προδιαγραφές λειτουργίας και ασφαλείας. Ο έλεγχος αφορά στην καταγραφή των ελλείψεων και σε δεύτερη φάση, εφόσον συντελεστούν οι απαραίτητες εργασίες/παρεμβάσεις γίνεται επανέλεγχος για τη χορήγηση πιστοποίησης. Δεδομένου ότι χιλιάδες ασανσέρ στη χώρα δεν είναι πιστοποιημένα, το πλαίσιο για την πιστοποίηση έχει καταστεί πιο αυστηρό και προβλέπει ότι μετά από το τέλος Νοεμβρίου θα δρομολογηθεί και τυπικά η διαδικασία τμηματικής πιστοποίησης με συγκεκριμένες προθεσμίες (και χρονικά περιθώρια) στις οποίες οι πολίτες θα πρέπει να ανταποκριθούν για να αποφύγουν τις κυρώσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι και αυτή τη στιγμή δεν μπορεί κάποιο κτίριο να κάνει πιστοποίηση με πρωτοβουλία του ιδιοκτήτη και ανεξάρτητα από τις προθεσμίες που θα οριστούν.
Άλλωστε, πιστοποιήσεις γίνονται καθημερινά τόσο σε πολυκατοικίες όσο και σε επαγγελματικά κτίρια. Αλλά σε καμία περίπτωση, σε αυτή τη φάση, δεν είναι υποχρεωτική και δεν επισύρει πρόστιμα η παράλειψή της. Ο μόνος κίνδυνος που διατρέχει τυπικά ο ιδιοκτήτης/διαχειριστής ενός κτιρίου είναι σε περίπτωση ατυχήματος και εφόσον δεν έχει γίνει πιστοποίηση ή αυτή έχει λήξει, να βρεθεί υπόλογος για παραλείψεις ενώ σε ένα πιο απαισιόδοξο σενάριο, θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο και η σωματική ακεραιότητα των χρηστών.
Πώς γίνεται η πιστοποίηση
Πλέον, για όλους τους ανελκυστήρες απαιτείται η καταχώρισή τους στο Μητρώο Ανελκυστήρων (elevator.mindev.gov.gr) από τον ιδιοκτήτη/διαχειριστή ή άλλο εξουσιοδοτημένο άτομο. Κατόπιν, υπάρχουν δύο επιλογές. Είτε να γίνει η πιστοποίηση (και οι απαραίτητες εργασίες/διορθώσεις) προτού ανακοινωθούν προθεσμίες για την υποχρεωτική πιστοποίηση είτε να περιμένει την ανακοίνωση η οποία θα γίνει κάποια στιγμή από τις αρχές Δεκεμβρίου και μετά.
Η πιστοποίηση αφορά σε όλους τους ανελκυστήρες που έχουν εγκατασταθεί σε ιδιωτικά και δημόσια κτίρια (κατοικίες, επαγγελματικά κτίρια, ξενοδοχεία, δημόσιες υπηρεσίες, νοσοκομεία, οργανισμούς κλπ).
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι ανελκυστήρες που τοποθετούνται μετά την 1η Ιουλίου 1999 υπάγονται στις διατάξεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και πρέπει να έχουν σήμανση CE και να πιστοποιούνται από αρμόδιο φορέα πριν από τη λειτουργία. Οι παλαιοί ανελκυστήρες πρέπει να εκσυγχρονιστούν ώστε να πληρούν τις προδιαγραφές και να αποκτήσουν πιστοποίηση ενώ σε ειδικές περιπτώσεις όπως είναι κάποιες ανακαινίσεις ή αλλαγές χρήσης κτιρίου μπορεί να απαιτηθεί επανέλεγχος και πιστοποίηση εκ νέου. Ο έλεγχος κ αι η πιστοποίηση διενεργείται από ανεξάρτητο οργανισμό, έναν φορέα πιστοποίησης (στην Ελλάδα υπάρχουν 17 αναγνωρισμένοι φορείς) ο οποίος διενεργεί αυτοψία και ελέγχει την εγκατάσταση, τα συστήματα ασφαλείας, τα έγραφα και βεβαιώνει τη συμμόρφωση με τα προβλεπόμενα πρότυπα. Εάν διαπιστωθούν ελλείψεις, απαιτείται η διόρθωσή τους και γίνεται επανέλεγχος από τον ίδιο ή άλλο εξουσιοδοτημένο φορέα ώστε να χορηγηθεί το πιστοποιητικό.
Ο πιστοποιημένος ανελκυστήρας καταχωρείται στο μητρώο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου από τον ιδιοκτήτη, εξουσιοδοτημένο άτομο (συντηρητής κλπ).
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ορίζεται η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού ανάλογα με τον τύπο και τη χρήση του κτιρίου. Για παράδειγμα σε κατοικίες με στάσεις άνω των έξι, ο επανέλεγχος θα πρέπει να γίνεται κάθε πέντε χρόνια ενώ σε κατοικίες με λιγότερες στάσεις, κάθε έξι. Για τα επαγγελματικά κτίρια ισχύουν συντομότεροι χρόνοι επανελέγχου ενώ σε δημόσια κτίρια όπως είναι νοσοκομεία θέατρα και ξενοδοχεία άνω των 200 κλινών η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού είναι για έναν χρόνο.
