Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εντείνει τις προσπάθειές του για αποσταθεροποίηση της Δύσης, αναγκάζοντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να επανεκτιμήσουν το μέγεθος της απειλής και να επισπεύσουν την ενίσχυση της άμυνας τους.
Μετά από πρωτοφανείς παραβιάσεις εναέριου χώρου αυτόν τον μήνα, οι υπουργοί Άμυνας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα της Ένωσης προώθησαν την πρωτοβουλία δημιουργίας ενός «τείχους από drones» για την ενίσχυση της ασφάλειας και την αντιμετώπιση της εξελισσόμενης απειλής.
Σύμφωνα με ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο που γνωρίζει τις συζητήσεις σχετικά με τις τακτικές, ο απώτερος στόχος του Κρεμλίνου είναι να υπονομεύσει την ικανότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να αντιδρούν γρήγορα και να διαταράξει την κοινωνική σταθερότητα.
«Η Ρωσία δοκιμάζει την ΕΕ και το ΝΑΤΟ - και η απάντησή μας πρέπει να είναι σθεναρή, ενωμένη και άμεση», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Επίτροπος Άμυνας της ΕΕ, Αντριους Κουμπίλιους, την Παρασκευή στο Ελσίνκι, μετά την επικοινωνία με τους υπουργούς. Ένα σημαντικό μέρος του αμυντικού συστήματος θα μπορούσε να είναι έτοιμο μέσα σε ένα χρόνο, πρόσθεσε.
Η πρωτοβουλία της Ένωσης - παράλληλα με μια νέα προσπάθεια του ΝΑΤΟ για ενίσχυση της εναέριας άμυνας - φέρνει στο προσκήνιο την πολύπλευρη εκστρατεία του Κρεμλίνου, η οποία εκτείνεται από την στασιμότητα της επίθεσης στην ανατολική Ουκρανία, έως τις παραβιάσεις με drones και μαχητικά αεροσκάφη στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ, και έως τις κυβερνοεπιθέσεις με στόχο την αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος στη Μολδαβία.
Η υβριδική επίθεση διεξάγεται σε μια ευάλωτη στιγμή για την Ευρώπη, η οποία παλεύει με την αποστασιοποίηση των ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ενθαρρύνοντας τη Μόσχα να δοκιμάσει την ετοιμότητα της ηπείρου απέναντι σε έναν πιο επιθετικό αντίπαλο από την ανατολή, καθώς ο Πούτιν επιδιώκει να επαναφέρει τη γεωπολιτική ισχύ της Ρωσίας.
Οι ενέργειες της Ρωσίας συνιστούν μια συντονισμένη προσπάθεια δοκιμής της αντίδρασης του ΝΑΤΟ απέναντι σε μια σειρά από μεθόδους δολιοφθοράς - καθώς και την ανάπτυξη της ικανότητας για μια επίθεση αρκετά μεγάλη ώστε να παραλύσει την Ευρώπη, ανέφερε ο ανώτερος αξιωματούχος, υπό τον όρο της ανωνυμίας, καθώς οι σχετικές διαβουλεύσεις διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών.
Οι ρωσικές ενέργειες αυτόν τον μήνα ξεπερνούν κατά πολύ το πεδίο της μάχης στην Ουκρανία - όπου ο πόλεμος βρίσκεται ήδη στο τέταρτο έτος του - και περιλαμβάνουν σμήνη drones στην Πολωνία, μαχητικά αεροσκάφη πάνω από την Εσθονία και, ενδεχομένως, drones στη Δανία. Η ρωσική παρέμβαση στη Μολδαβία, η οποία επιδιώκει την ένταξή της στην ΕΕ, λίγο πριν από τις εκλογές της Κυριακής, υπογραμμίζει το εύρος των προσπαθειών του Κρεμλίνου.
Οι διχασμένες αντιδράσεις των Ευρωπαίων ηγετών ανέδειξαν τις εσωτερικές διαφωνίες και την αβεβαιότητα εντός του ΝΑΤΟ, με τους συμμάχους να δυσκολεύονται να συντονίσουν μια κοινή απάντηση.
Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ κατηγόρησαν αυτή την εβδομάδα τη Μόσχα ότι προχωρά σκόπιμα σε προκλήσεις με στόχο να δοκιμάσει την αντίδραση της Συμμαχίας, οδηγώντας σε προειδοποιήσεις από Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι οι κυβερνήσεις είναι προετοιμασμένες να καταρρίψουν ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις προειδοποιήσεις αυτές, τις οποίες μετέδωσε το Bloomberg News, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απάντησε: «Δεν θέλω καν να σχολιάσω αυτό το θέμα, διότι πρόκειται για μια εξαιρετικά ανεύθυνη δήλωση», σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tass.
Μπαράζ θεάσεων drones στη Δανία, που προκάλεσε προβλήματα στην εναέρια κυκλοφορία αυτή την εβδομάδα, σημειώθηκε λίγο πριν από τις συνόδους κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στην Κοπεγχάγη στις 1 και 2 Οκτωβρίου με αντικείμενο την ασφάλεια και την άμυνα.
Η Πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, προειδοποίησε το κοινό να προετοιμαστεί για περισσότερες υβριδικές επιθέσεις — και κατονόμασε τη Ρωσία ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης, μετά την τρίτη ύποπτη εμφάνιση drone αυτή την εβδομάδα.
Οι αρχές στη σκανδιναβική χώρα δεν έχουν καταλήξει ακόμη στο ποιος βρίσκεται πίσω από τα πολλαπλά περιστατικά με drones τις τελευταίες ημέρες, αλλά η Ρωσία παραμένει ο κύριος αντίπαλος της Ευρώπης, προσπαθώντας να αποσταθεροποιήσει την ήπειρο, δήλωσε η Φρεντέρικσεν σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της την Πέμπτη.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαρακτήρισε τις παραβιάσεις στη Δανία «πολύ ανησυχητικές», σε αντίθεση με τις συμβατικές παραβιάσεις εναέριου χώρου με επανδρωμένα αεροσκάφη.
«Όταν πρόκειται για μαχητικά αεροσκάφη, αυτό δεν είναι καινούργιο», δήλωσε ο Ρούτε στο Bloomberg Television από τη Νέα Υόρκη. «Είναι κακό, πρέπει να σταματήσει, αλλά οι πιλότοι μας ξέρουν τι να κάνουν και, αν χρειαστεί, μπορούν να φτάσουν μέχρι και στο έσχατο μέτρο».
Ρωσικό μπλόκο στη Μολδαβία
Μη συμβατικές δυνάμεις δρουν επίσης στη Μολδαβία, μια πρώην σοβιετική δημοκρατία που βρίσκεται ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρουμανία και της οποίας οι φιλοδοξίες για ένταξη στην ΕΕ θα δοκιμαστούν στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής. Η Ρωσία έχει εκπονήσει ένα σχέδιο για να παρεμποδίσει την πορεία της Μολδαβίας προς την ΕΕ, ενισχύοντας φιλορωσικές δυνάμεις στη χώρα.
Αυτά τα σχέδια, τα οποία συντονίζονται απευθείας από το Κρεμλίνο, περιλαμβάνουν την κινητοποίηση Μολδαβών του εξωτερικού για να ψηφίσουν, την οργάνωση αποσταθεροποιητικών διαδηλώσεων και μια εκτεταμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με έγγραφα που εξέτασε το Bloomberg.
Καθώς η Πρόεδρος Μαϊά Σάντου παλεύει να διατηρήσει την πλειοψηφία υπέρ της ΕΕ στο κοινοβούλιο, ο Πρωθυπουργός Ντορίν Ρετσεάν δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι αρχές στο Κισινάου έχουν συλλάβει δεκάδες υπόπτους για απόπειρες πρόκλησης επεισοδίων.
Οι θεσμοί της Μολδαβίας έχουν δεχθεί πάνω από 1.000 κυβερνοεπιθέσεις φέτος, ενώ, σύμφωνα με τον Ρετσεάν, οι αρχές κινήθηκαν για τη διαγραφή περίπου 100.000 ψεύτικων λογαριασμών TikTok που διέδιδαν παραπληροφόρηση.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στη Μολδαβία στην ομιλία του στον ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα, προειδοποιώντας ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει να χάσει τη Μολδαβία». Ο Ουκρανός ηγέτης του πολέμου αξιολόγησε επίσης τη χρήση drones ως μέσο δοκιμής της αντιαεροπορικής άμυνας και της στρατιωτικής ετοιμότητας.
«Δεν θα περιμένει το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία», είπε αργότερα στους δημοσιογράφους ο Ζελένσκι, αναφερόμενος στον Πούτιν. «Θα προσπαθήσει να βρει αδύναμα σημεία στην Ευρώπη, σε χώρες του ΝΑΤΟ - θα το προσπαθήσει».
Η δολιοφθορά είναι μια τακτική που το στρατό του Πούτιν εφαρμόζει και στον συμβατικό πόλεμο. Ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Ουκρανίας δήλωσε ότι η Ρωσία βασίζεται όλο και περισσότερο σε έναν μικρό αριθμό ομάδων επιθέσεων για να διαρρήξουν θέσεις στο μέτωπο, καθώς η καλοκαιρινή της επίθεση δυσκολεύεται να σημειώσει πρόοδο.
Ο Ολεξάντρ Σιρσκιί είπε ότι η Μόσχα έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 700.000 στρατιώτες κατά μήκος της 1.250-χιλιομέτρων (777 μιλίων) γραμμής μετώπου. Έχοντας αποτύχει να σημειώσει επιπλέον πρόοδο, ο στρατός έχει μετατοπιστεί σε μια τακτική των «χιλίων κοψιμάτων» — χρησιμοποιώντας μεγάλο αριθμό μικρών μονάδων, αποτελούμενων έως και από έξι στρατιώτες ταυτόχρονα για επιθέσεις, είπε ο Σιρσκιί στους δημοσιογράφους.
Για τον Γιάνις Καζοτσίνς, πρώην επικεφαλής της λετονικής υπηρεσίας πληροφοριών καθώς και βρετανό αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων, η Δύση θα είχε καλύτερα χαρτιά αν οι κυβερνήσεις υιοθετούσαν μερικές από τις αποσταθεροποιητικές τεχνικές που χρησιμοποιεί η Μόσχα.
«Αν κάθεστε εκεί και προσπαθείτε να είστε μόνο αμυντικοί, βεβαίως δεν πρόκειται να λειτουργήσει», είπε ο Καζοτσίνς σε συνέντευξη. «Αλλά αν, από την άλλη, κάνετε κι εσείς λίγη από τη δική σας αταξία και δεν υπάρχει δυνατότητα απόδοσης ευθυνών, τότε αυτό αποτελεί ισχυρό αποτρεπτικό μέτρο.»
