Καθώς το Brexit να κερδίζει συνεχώς έδαφος, με την τελευταία δημοσκόπηση για τη βρετανική The Independent να δίνει προβάδισμα δέκα ποσοστιαίων μονάδων, ένα βασανιστικό ερώτημα γυρνά στο μυαλό όλων: Τι θα συμβεί αν οι Βρετανοί ψηφίσουν «έξοδο»;
Λιγότερες από δύο εβδομάδες έχουν πριν τις βρετανικές κάλπες που θα κρίνουν το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας και παρά τις αγωνιώδεις προειδοποιήσεις από την κυβέρνηση, πολυεθνικές εταιρείες και επιφανείς προσωπικότητες της Βρετανίας, για τις επιπτώσεις που θα έχει για τη βρετανική οικονομία μια έξοδος από την ΕΕ, οιι φωνές που υποστηρίζουν μια ανεξάρτητη πορεία για τη Βρετανία δυναμώνουν.
Ας δούμε τι θα συμβεί στην πράξη την επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος, αν αυτό αναδείξει νικητή το Brexit:
Πολιτική κρίση
Μετά από μια παθιασμένη εκστρατεία υπέρ του Bremain, ο πρωθυπουργός David Cameron θα δεχθεί τεράστιες πιέσεις να παραιτηθεί από τα καθήκοντά του, αναφέρει στο δημοσίευμά του το CNN Money. Το συντηρητικό κόμμα του είναι βαθιά διχασμένο, ενώ ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου Boris Johnson ηγείται της καμπάνιας υπέρ του Brexit.
Όπως και να βρίσκεται στον πρωθυπουργικό θώκο σε αυτή την «άβολη» αλλά ιστορική στιγμή, θα πρέπει να συντάξει μια επιστολή προς τα υπόλοιπα 27 μέλη της ΕΕ για να τους γνωστοποιήσει την αποχώρηση της Βρετανίας. Αν και δεν υπάρχει προθεσμία για να σταλεί η επιστολή, είναι τελεσίδικη και δεν υπάρχει γυρισμός. Μετά από αυτό, η κυβέρνηση θα έχει δύο χρόνια στη διάθεσή της να διαπραγματευτεί το διαζύγιό της από την ΕΕ –συμπεριλαμβανομένων και των εμπορικών όρων για τα 440 εκατ. καταναλωτές των προϊόντων.
Οικονομική αναταραχή
Το ΔΝΤ, η Τράπεζα της Αγγλίας, ακόμη και η Fed, έχουν προειδοποιήσει για τις σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει τόσο για τη βρετανική οικονομία η έξοδος από την ΕΕ.
Στην πρόσφατη δημόσια ομιλία της, η κεντρική τραπεζίτης των ΗΠΑ Janet Yellen, επισήμανε τους σημαντικούς κινδύνους που ελλοχεύουν σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όχι μόνο για τη βρετανική και την ευρωπαϊκή, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία. Τη φωνή του ένωσε με τους κεντρικούς τραπεζίτες και ο Barack Obama, καθώς και άλλοι παγκόσμιοι ηγέτες.
Όλοι τους ανησυχούν ιδιαίτερα για τις ισορροπίες στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς με την αποχώρησή της από την ΕΕ, η Βρετανία χάνει αυτόματα το δικαίωμα του ελεύθερου εμπορίου με τα κράτη της ΕΕ, τα οποία σήμερα απορροφούν το 45% των εξαγόμενων προϊόντων της. Σε επίπεδο υπηρεσιών, όπως στον τραπεζικό και ασφαλιστικό κλάδο, το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Οι υπέρμαχοι της εξόδου, από την άλλη, ευελπιστούν σε μια αναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου που θα αποφέρει περισσότερα οφέλη στη χώρα τους. Καμία άλλη χώρα, όμως, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν απολαμβάνει τα ίδια προνόμια και δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι θα η Βρετανία θα αποτελέσει την εξαίρεση.
Σοβαρό πλήγμα θα δεχθούν κυρίως οι επενδύσεις και η απασχόληση στη Βρετανία, καθώς πλήθος αμερικανικών επιχειρήσεων έχουν επενδύσει στη χώρα, θεωρώντας την ως ένα ορμητήριο προς την υπόλοιπη Ευρώπη. Αν το ελεύθερο εμπόριο πάψει να ισχύει, το πιθανότερο είναι ότι πολλές πολυεθνικές θα πάρουν και αυτές τον δρόμο της εξόδου. Οι ευρωπαίοι εταίροι της Βρετανίας επένδυσαν σε αυτή 496 δισ. λίρες το 2014 –το μισό περίπου ποσό των συνολικών ξένων επενδύσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των βρετανικών αρχών, 820.000 θέσεις εργασίας θα χαθούν αν φύγει η χώρα από την ΕΕ, καθώς δεκάδες πολυεθνικές εταιρείες έχουν προειδοποιήσει ότι θα περιορίσουν την παρουσία τους ή θα αποχωρήσουν σε περίπτωση Brexit, μεταξύ των οποίων και η JP Morgan την προηγούμενη εβδομάδα.
«Φουρτούνες» για τους Ευρωπαίους που ζουν στη Βρετανία
Ένα πολύ «καυτό» θέμα που θα προκύψει σε περίπτωση Brexit, είναι τα 3 εκατομμύρια Ευρωπαίοι που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία. Οι υπέρμαχοι της εξόδου υποστηρίζουν ότι η ΕΕ θα δώσει στη Βρετανία τη δυνατότητα να επιλέξει σε ποιους από αυτούς θα επιτρέψει να ζουν και να εργάζονται στο έδαφός της. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, όσοι αποφασίσουν να πάνε από εδώ και στο εξής στη Βρετανία για δουλειά, θα χρειάζονται βίζα.
Προβλήματα δεν θα αντιμετωπίσουν, όμως, μόνο οι Ευρωπαίοι που ζουν στη Βρετανία, αλλά και οι Βρετανοί που ζουν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, θα χάσουν το δικαίωμα παραμονής τους χωρίς άδεια, καθώς και τα δικαιώματα ελεύθερης διέλευσης και περίθαλψης που ισχύουν σήμερα. Υπολογίζεται ότι περίπου 1,2 Βρετανοί πολίτες ζουν και εργάζονται σε άλλα κράτη της ΕΕ.
Το ντόμινο των… δημοψηφισμάτων
Ένα Brexit θα μπορούσε να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, αν και άλλα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφασίσουν να θέσουν το ίδιο ερώτημα διενεργώντας δημοψήφισμα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς η πολιτική κρίση μπορεί να αποδειχθεί μη αναστρέψιμη.
Οι παράπλευρές απώλειες μια τέτοιας κρίσης είναι πολλές και κρίσιμες, δεδομένης μάλιστα της πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης που αντιμετωπίζει η ήπειρος την τελευταία διετία. Τα προσφυγικό έχει σταθεί αφορμή για να «φουντώσει» ο ευρωσκεπτικισμός, με το 47% των πολιτών σε 10 ευρωπαϊκές ώρες να τάσσονται κατά της ΕΕ, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Pew Research Center.
Σε πολιτικό επίπεδο, τέλος, μεγάλος είναι και ο κίνδυνος διάσπασης και της ίδιας της Βρετανίας, με τους επικεφαλής του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας να προειδοποιούν ότι θα θέσουν ζήτημα δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία της Σκοτίας σε περίπτωση που οι κάλπες «βγάλουν» Brexit. Οι ίδιοι οι Σκοτσέζοι, πάντως, φαίνονται να τάσσονται υπέρ της παραμονής της χώρας στην ΕΕ, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
