Ο καρκίνος του ήπατος εμφανίζει ανησυχητική άνοδο, ακόμη και σε νεότερες ηλικίες, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τη σύγχρονη διατροφή και τις ολοένα αυξανόμενες ποσότητες αλκοόλ που καταναλώνουμε. Στη συνέντευξή του στο insider.gr, ο κ. Δημήτρης Καραγιαννάκης, Παθολόγος - Ηπατολόγος, Επικ. Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟ», Γενικός Γραμματέας Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) εξηγεί πώς η παχυσαρκία και ο διαβήτης έχουν μετατραπεί σε βασικούς παράγοντες κινδύνου, οδηγώντας σε εκρηκτική αύξηση των περιστατικών λιπώδους ήπατος και κίρρωσης. Με αφορμή και την εορταστική περίοδο, συζητάμε ποια είναι σήμερα τα πραγματικά «ασφαλή» όρια κατανάλωσης αλκοόλ. Παράλληλα, εξετάζουμε τι γνωρίζουμε για το ρόλο των μικροπλαστικών στην υγεία και αν άνδρες και γυναίκες κινδυνεύουν το ίδιο από τον καρκίνο του ήπατος. Πρόκειται για μια συζήτηση που φωτίζει κρίσιμα ζητήματα δημόσιας υγείας και καταρρίπτει διαδεδομένους μύθους.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Έχει αυξηθεί ο καρκίνος του ήπατος σε νέους ανθρώπους, εξαιτίας της κατανάλωσης αλκοόλ και της ανθυγιεινής διατροφής;
Ναι και αναμένουμε περαιτέρω αύξηση των καρκίνων του ήπατος, λόγω της αύξησης στην κατανάλωση αλκοόλ και της αυξημένης διάδοσης της παχυσαρκίας. Οδηγούμαστε εκεί επειδή η λιπώδης διήθηση του ήπατος, η οποία προκαλείται από την παχυσαρκία ή τον διαβήτη, έχει ήδη αρχίσει να αποτελεί την κύρια αιτία κίρρωσης στον δυτικό κόσμο, και σύντομα αναμένεται να γίνει η κυριότερη αιτία κίρρωσης παγκοσμίως. Καθώς η κίρρωση αυξάνεται εξαιτίας αυτών των παραγόντων, παρατηρείται ήδη αύξηση των καρκίνων του ήπατος που σχετίζονται με λιπώδες ήπαρ σε ασθενείς με παχυσαρκία ή διαβήτη και εκτιμάται ότι στο μέλλον οι καρκίνοι αυτοί θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο.
Υπάρχει ασφαλές όριο κατανάλωσης αλκοόλ για γυναίκες και άνδρες; Θα ήταν χρήσιμο να το γνωρίζουμε τώρα που πλησιάζουν οι γιορτές και αυξάνονται οι βραδινές έξοδοι και τα οικογενειακά τραπέζια, όπου εκτός από πολύ φαγητό, το μενού περιλαμβάνει και άφθονο ποτό…
Όσον αφορά τα όρια κατανάλωσης αλκοόλ, παλαιότερα θεωρούσαμε ως ασφαλή τα 20 γραμμάρια αλκοόλης ημερησίως για τις γυναίκες και τα 30 γραμμάρια για τους άντρες. Ωστόσο, σήμερα συζητείται έντονα το ενδεχόμενο μείωσης αυτών των ορίων, καθώς το αλκοόλ δεν προκαλεί μόνο ηπατικά προβλήματα, αλλά έχει συσχετιστεί και με καρκίνους στο μαστό, το πάγκρεας, το έντερο, ενώ μπορεί να συμβάλει και στην εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Η παλιά άποψη ότι «ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί την ημέρα προστατεύει την καρδιά» αμφισβητείται πλέον. Υπάρχει τάση για μείωση των ορίων κατανάλωσης ακόμα και προς τη μηδενική κατανάλωση. Ιδανικά, θα έπρεπε να στοχεύουμε σε μηδενική κατανάλωση αλκοόλ.
Ωστόσο, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστέςκαι καθώς πλησιάζει και η εορταστική περίοδος, μπορούμε να πούμε ότι όσο λιγότερο αλκοόλ καταναλώνουμε, τόσο καλύτερα. Δηλαδή, κάτω από 20 γραμμάρια ημερησίως για τις γυναίκες και κάτω από 30 γραμμάρια για τους άντρες. Φυσικά, οι ασθενείς με κίρρωση δεν πρέπει να καταναλώνουν καθόλου αλκοόλ. Επιπλέον, οι πιο πρόσφατες οδηγίες επισημαίνουν ότι οι ασθενείς με σημαντική ίνωση ήπατος (βαθμού F2 και άνω στην εξέταση της ελαστογραφίας), ανεξαρτήτως αιτίας — είτε πρόκειται για λιπώδες ήπαρ, είτε για ηπατίτιδες ή άλλες παθήσεις — θα πρέπει να απέχουν πλήρως από το αλκοόλ. Συνοπτικά, για όσους έχουν ηπατική βλάβη, η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να είναι μηδενική.
Έχουμε εικόνα για το κατά πόσο τα μικροπλαστικά μπορούν να ενοχοποιηθούν για καρκίνους που αυξάνονται ακόμα περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής και της μόλυνσης της τροφικής αλυσίδας,του εδάφους και του νερού με αυτές τις τοξικές ουσίες;
Όσον αφορά τα μικροπλαστικά και τα μολυσμένα νερά, σίγουρα επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία, όμως προς το παρόν δεν υπάρχουν αποδεδειγμένες συσχετίσεις με την ανάπτυξη καρκίνου.
Άνδρες και γυναίκες είναι εξίσου επιρρεπείς στον καρκίνο του ήπατος ή μήπως το ένα φύλο εκ των δύο κινδυνεύει περισσότερο εξαιτίας κάποιων συμπεριφορικώνπαραγόντων ή παραμέτρων που σχετίζονται με τη σωματική διάπλαση ή τις ορμόνες;
Ναι υπάρχει μια «προτίμηση» στο ανδρικό φύλο. Ο καρκίνος του ήπατος είναι συχνότερος στους άντρες σε σύγκριση με τις γυναίκες και αυτό φαίνεται να οφείλεται- τουλάχιστον εν μέρει-σε ορμονικούς παράγοντες.