Πέντε ημέρες απομένουν μέχρι την ενεργοποίηση του νέου πλαισίου λειτουργίας των βραχυχρόνιων μισθώσεων, το οποίο πολλαπλασιάζει τις προδιαγραφές που πρέπει να πληροί ένα κατάλυμα για να διατίθεται μέσω των δημοφιλών πλατφορμών. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν μάλιστα ότι από την 1η Οκτωβρίου κι έπειτα, ένα 5% των υφιστάμενων ακινήτων που διατίθενται με τον τρόπο αυτό, θα βγουν εκτός αγοράς. Την ίδια στιγμή ωστόσο, η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία αποτιμούν την αποτελεσματικότητα του μέτρου απαγόρευσης έκδοσης νέων αδειών, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων παρεμβάσεων που θα βάλουν περαιτέρω τάξη στον κλάδο, απελευθερώνοντας και καταλύματα προς όφελος του στεγαστικού προβλήματος.
Υπό διερεύνηση νέα μέτρα - Τι εξετάζεται
Συγκεκριμένα όπως άφησε να εννοηθεί χθες η υπουργός Τουρισμού, κα Όλγα Κεφαλογιάννη, σε συνέντευξη Τύπου για το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων (Ν. 5170/2025) στόχος είναι να αποτιμηθεί η αποτελεσματικότητα των νέων μέτρων και μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να ληφθούν αποφάσεις για περαιτέρω παρεμβάσεις, όπου κρίνεται απαραίτητο. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα δεν απέκλεισε την παράταση της απαγόρευσης έκδοσης νέων αδειών στα κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας ή και την επέκταση των γεωγραφικών περιορισμών και σε άλλες περιοχές που έχουν κορεστεί καθώς και την υιοθέτηση άλλων καλών ευρωπαϊκών πρακτικών, κατά το γαλλικό, για παράδειγμα, μοντέλο.
Με βάση όσα είπε η κα Κεφαλογιάννη το υπουργείο Τουρισμού έχει ήδη εξετάσσει κι άλλες περιοχές που θεωρούνται κορεσμένες από άποψη προσφοράς με τουριστικά κριτήρια ώστε στην περίπτωση που κριθεί απαραίτητο να επεκταθούν οι φραγμοί στην ανάπτυξη νέων καταλυμάτων τύπου Airbnb. Χωρίς να προβεί σε λεπτομέρειες, εξήγησε ότι την αντίστοιχη άσκηση με διαφορετικά ωστόσο κριτήρια έχουν κάνει και το υπουργείο Οικονομικών αλλά και το υπουργείο Ανάπτυξης και οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν, αν ληφθούν, από κοινού από το νέο έτος.
Το γαλλικό μοντέλο
Παράλληλα, υπό διερεύνηση βρίσκεται και η αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας τέτοιου τύπου καταλυμάτων στα πρότυπα του εξωτερικού. Δεδομένου δε, ότι έκανε λόγο για «γαλλικό μοντέλο», το υπουργείο φαίνεται να εξετάζει την υιοθέτηση χρονικών περιορισμών μίσθωσης ετησίως.
Αξίζει αν σημειωθεί ότι πέρα από λοιπά κριτήρια που πρέπει να φέρει ένα ακίνητο για να νοικιαστεί βραχυπρόθεσμα στη Γαλλία, υπάρχουν όρια ημερών μίσθωσης. Για παράδειγμα η κύρια κατοικία μπορεί να νοικιαστεί ολόκληρη για έως 120 ημέρες / έτος, με τους δήμους μάλιστα να έχουν την δυνατότητα να μειώσουν αυτό το όριο σε 90 ημέρες. Στο Παρίσι ειδικά, έχει ήδη αποφασιστεί από τον Ιανουάριο του 2025 το όριο των 90 ημερών/έτος για την κύρια κατοικία. Ωστόσο οι δευτερεύουσες κατοικίες δεν υπόκεινται στον ίδιο αυστηρό περιορισμό των ημερών όπως οι κύριες. Ακόμα και γι’ αυτές όμως, σε πόλεις όπως το Παρίσι και ειδικά σε ζώνες με υψηλή ζήτηση, μπορεί να ισχύουν πρόσθετες απαγορεύσεις.
Τι ισχύει από 1η Οκτωβρίου για τα Airbnb
Σε κάθε περίπτωση και μέχρι τις νέες αποφάσεις, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που νοικιάζονται βραχυπρόθεσμα, θα πρέπει από 1η Οκτωβρίου να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια μεταξύ των οποίων και η ενοικίαση αποκλειστικά ακινήτων κύριας χρήσης.
Όσοι ιδιοκτήτες καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν έχουν προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να τα χαρακτηρίσουν ως κύριας χρήσης, όπως ορίζει η νομοθεσία, θα βγουν αυτόματα από τις λίστες της ΑΑΔΕ, κατόπιν έλεγχου και θα θεωρούνται παράνομοι. Παράλληλα η ΑΑΔΕ θα ενημερώσει και τις σχετικές πλατφόρμες ενοικίασης για να προβούν σε ενέργειες από πλευράς τους.
«Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί μέρος της τουριστικής επιχειρηματικότητας και γι' αυτό θα πρέπει να λειτουργεί με συγκεκριμένους κανόνες» ανέφερε χαρακτηριστικά η υπουργός.
Ξεκινούν άμεσα οι έλεγχοι - Τα πρόστιμα
Όσο για τα λοιπά κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα κατάλυμα τύπου Airbnb, όπως εξήγησε η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου, Βάσια Κουτσούκου, θα ξεκινήσουν άμεσα έλεγχοι. Μετά την διασταύρωση της ΑΑΔΕ θα προχωρήσουν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι από μεικτά κλιμάκια του υπουργείου Τουρισμού και της ΑΑΔΕ, ενώ θα πραγματοποιούνται και έλεγχοι κατόπιν καταγγελιών. Ο εκάστοτε ιδιοκτήτης θα ειδοποιείται 10 ημέρες νωρίτερα - μέτρο που δεν απολαμβάνουν όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις όπως επεσήμανε η υπουργός - και στην συνέχεια το κλιμάκιο θα μεταβαίνει στο κατάλυμα.
Για να διευκολυνθεί η ελεγκτική διαδικασία μάλιστα, το υπουργείο έχει σχεδιάσει προσλήψεις για τις περιφερειακές υπηρεσίες Τουρισμού μέσω ΑΣΕΠ.
«Μεριμνήσαμε να δoθεί ένα δεκάμηνο ως μεταβατική περίοδος προσαρμογής στους ιδιοκτήτες ακινήτων. Λαμβάνοντας υπόψη τη ραγδαία ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης αναγνωρίσαμε την ανάγκη να αμβλυνθεί η πίεση που ασκείται σε προορισμούς και κυρίως την ανάγκη να μπορούν οι Έλληνες να βρουν στέγη. Από το 2024 ρυθμίστηκε το φορολογικό πλαίσιο, στη συνέχεια έγινε ένα ακόμη βήμα για τον έλεγχο της δραστηριότητας, καθώς απαγορεύτηκε η βραχυχρόνια μίσθωση σε ακίνητα που αποκτήθηκαν μέσω Golden Visa.Ποιοτικός τουρισμός σημαίνει κανόνες, μέτρο, ισορροπία και τήρηση νομιμότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά η υπουργός Τουρισμού, επισημαίνοντας ότι το νέο πλαίσιο διασφαλίζει τη δικαιοσύνη στον ανταγωνισμό και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Τι προβλέπει ο νέος νόμος για τα Airbnb
Να θυμίσουμε ότι βάσει της νέας νομοθεσίας τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης υποχρεούνται να πληρούν τις παρακάτω ελάχιστες προδιαγραφές:
- Να είναι ακίνητα κύριας χρήσης, με επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό.
- Να έχουν κλιματισμό και θέρμανση σε όλους τους βασικούς χώρους.
- Να έχουν τοποθετήσει αντιηλεκτροπληξιακό ρελέ (RCD).
- Να διαθέτουν πυροσβεστήρες και ανιχνευτές καπνού.
- Να έχουν σήμανση εξόδου κινδύνου.
- Να διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη για την ασφάλεια της ηλεκτρικής εγκατάστασης.
- Επιπλέον να έχουν ασφάλιση αστικής ευθύνης που να καλύπτει ζημιές και ατυχήματα που μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια της διαμονής.
- Να έχουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης.
- Να υπάρχει φαρμακείο πρώτων βοηθειών στον χώρο καθώς και έντυπο ή ηλεκτρονικό οδηγό έκτακτης ανάγκης.
Ήδη η ΑΑΔΕ έχει αποστείλει ηλεκτρονική ενημέρωση σε όλους τους εγγεγραμμένους διαχειριστές ακινήτων με Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ), ενώ έχει εκδοθεί σχετική εγκύκλιος που επεξηγεί τις νέες προδιαγραφές.
