Με θετικό πρόσημο σε αφίξεις και κυρίως σε έσοδα έκλεισε το πρώτο επτάμηνο του τουρισμού, με τις ακίδες προβληματισμού ωστόσο να μην έχουν εκλείψει. Παρά την αύξηση της μέσης δαπάνης που μαρτυρούν τα επίσημα στοιχεία από την ΤτΕ, οι φορείς του ξενοδοχειακού κλάδου και της εστίασης επισημαίνουν ότι το ταμείο των επιχειρήσεων παραμένει στάσιμο, αν όχι μείον. Αιτία είναι η τάση των τουριστών να επιλέγουν την «οικονομικότερη οδό» που ακούει στο σούπερ μάρκετ για την διατροφή τους και στο κατάλυμα τύπου Airbnb για την διαμονή τους.
Τα νέα ρεκόρ
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ταξιδιωτικού ισοζυγίου της ΤτΕ για τον Ιούλιο και το πρώτο επτάμηνο που δημοσιοποιήθηκαν χθες, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 12,5% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2025 ενώ η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την ίδια περίοδο ενισχύθηκε κατά 2,6%. Μόνο τον Ιούλιο δε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά 6,4% με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να καταγράφονται αυξημένες κατά 15%. Γεγονός που μαρτυρά την αύξηση της μέσης δαπάνης των τουριστών, κατά 7,2% τον Ιούλιο και κατά 9,15 κατά το πρώτο επτάμηνο του έτους.
Μικρό καλάθι κρατούν οι επιχειρηματίες του τουρισμού
Παρά τις θετικές ενδείξεις για προσέλκυση τουριστών με πιο «χοντρά πορτοφόλια» βέβαια, οι επιχειρηματίες του τουρισμού κρατούν «μικρό καλάθι» και παραμένουν επιφυλακτικοί, επισημαίνοντας ότι τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο οι πληρότητες κινήθηκαν στο 80% με τις τιμές να παραμένουν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, αν όχι μειωμένες. Σύμφωνα με τους ίδιους ο τζίρος των ξενοδοχείων δεν ενισχύθηκε, ενώ εκείνος της εστίασης παρατηρήθηκε μειωμένος ακόμα και τις περιόδους υψηλής σεζόν.
Την στασιμότητα ή και την πτώση επιβεβαιώνουν και τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τα οποία στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου των Καταλυμάτων, ο κύκλος εργασιών το δεύτερο τρίμηνο 2025 σημείωσε αύξηση μόλις 2,6%, ανερχόμενος σε 2.976.884 χιλ. ευρώ, ενώ αυτός των επιχειρήσεων εστίασης κινήθηκε πτωτικά κατά -2,6% σε σχέση με πέρυσι. Αντίστοιχα βάσει των στοιχείων η μέση τιμή στα ξενοδοχεία τον Ιούλιο σημείωσε πτώση κατά 3% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Ξοδεύουν με διαφορετικό τρόπο οι τουρίστες
Ο λόγος του φαινομένου σύμφωνα με τους ίδιους ακούει στην διαρκώς ενισχυόμενη τάση των τουριστών να αναζητούν οικονομικότερη διαμονή, ενδεχομένως σε κάποιο καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης κι αφετέρου να περιορίζουν τις δαπάνες εκτός σπιτιού ενισχύοντας αυτές εντός.
Το θέμα που μέχρι πρόσφατα υποδείκνυαν οι τουριστικοί φορείς επιβεβαίωσαν και οι παράγοντες του λιανεμπορίου στην επετειακή εκδήλωση που διοργάνωσε η ΕΣΕΕ με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την καθιέρωση της Ημέρας Ελληνικού Εμπορίου. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της My Market, ο κλάδος των σούπερ μάρκετ ευνοήθηκε και φέτος από τους τουρίστες και μάλιστα περισσότερο σε σχέση με πέρυσι. «Τα 35 εκατ τουρίστες που έρχονται πλέον βγαίνουν λιγότερο έξω και ξοδεύουν λιγότερα, γεγονός που ευνοεί τα σούπερ μάρκετ, μόνο αν το δει κανείς κοντόφθαλμα. Όπως εξήγησε ειδικά φέτος αγόραζαν σχεδόν τα πάντα από το σούπερ μάρκετ, σε αντίθεση με πέρυσι που επέλεγαν να τρώνε στο κατάλυμα μόνο το πρωινό τους. Το φαινόμενο μπορεί βραχυπρόθεσμα να μας ευνοεί αλλά συνολικά δεν αποτελεί καλή εξέλιξη γιατί τα οφέλη του τουρισμού δεν διαχέονται στις τοπικές κοινωνίες.
Πρόσθετοι προβληματισμοί
Συμπληρωματικά σε αυτό λειτουργεί και ο πληθωρισμός, καθώς εξανεμίζει την όποια αύξηση μέσης δαπάνης σε επίπεδο καθαρών εσόδων. Γεγονός που ανέδειξε άλλωστε και η πρόσφατη μελέτη της Eurobank σύμφωνα με την οποία ο πραγματικός μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής της μέσης δαπάνης ανά διανυκτέρευση την περίοδο 2011-2024 ήταν 0%, εξαιτίας αφενός του τουριστικού μοντέλου που έχει υιοθετηθεί αλλά και της ανόδου των ολιγοήμερων city breaks.
Την ίδια στιγμή προβληματισμό γεννά και η εικόνα των αφίξεων του Ιουλίου, του δεύτερου πιο ισχυρού μήνα της σεζόν καθώς η κίνηση από τις βασικές αγορές καταγράφηκε μειωμένη πλην αυτής από την γερμανική αγορά. Συγκεκριμένα, η ταξιδιωτική κίνηση από την Ιταλία εμφάνισε άνοδος μόλις 0,5% και διαμορφώθηκε σε 404,3 χιλ. ταξιδιώτες, η κίνηση από Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 13,1% και κατά 0,2% αντίστοιχα ενώ μειωμένη κατά 6,7% ήταν και η κίνηση από τη Γαλλία. Θετικό πρόσημο κατέγραψε αποκλειστικά η Γερμανική αγορά οι ταξιδιωτικές αφίξεις από την οποία ενισχύθηκαν κατά 14,9%. Παρότι η εικόνα δεν είναι ενδεικτική καθώς αφορά έναν μόνο μήνα της χρονιάς, αξίζει να σημειωθεί ότι και κατά τους προηγούμενους μήνες οι αφίξεις παρατηρήθηκαν μειωμένες.
Συγκεκριμένα, από τους 6 προηγούμενους μήνες του τρέχοντος έτους η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση κατέγραψε θετικό πρόσημο μόνο τους 3 - συγκεκριμένα τον Ιανουάριο, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο - με τους υπόλοιπους (Φεβρουάριο - Μάιο - Ιούνιο) να κινείται σε αρνητικό έδαφος κατά -0,8% κατά -2,7% και κατά -1,7% αντίστοιχα.
Φορείς επισημαίνουν ότι το φαινόμενο εδράζεται μερικώς στην απομάκρυνση των τουριστών από τους παραδοσιακούς μήνες, δεν αποκλείουν όμως το ενδεχόμενο οι τουρίστες επηρεασμένοι από τις ευρύτερες οικονομικές και γεωπολιτικές συνθήκες να αναζητούν και άλλους, οικονομικότερους, μεσογειακούς προορισμούς.
