Ροή
Ισχυρή ανάκαμψη και επιστροφή των επισκεπτών στις προ πανδημίας συνήθειες ήταν μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά της περσινής, τουριστικής χρονιάς. Παρά τις καλές επιδόσεις του βέβαια, ο τουρισμός στη χώρα συνέχισε να αποτελεί προνόμιο για πέντε από τις 13 περιφέρειες της χώρας ενώ το άνοιγμα σε νέες αγορές δεν επετεύχθη με την χώρα να υποδέχεται τουρίστες από τις παραδοσιακές αγορές τροφοδότες της, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη του INSETE για τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά του εισερχόμενου τουρισμού ανά Περιφέρεια, το 2022.
Οι τουρίστες που επιλέγουν πολλαπλούς προορισμούς
Για την ακρίβεια το 2022 στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν συνολικά 31.367 χιλ. επισκέψεις στις 13 Περιφέρειες της χώρας, αριθμός υψηλότερος από τον αντίστοιχο του 2022 (27.836 χιλ.) αλλά μικρότερος κατά 14,4% σε σχέση με το 2019 όπου είχαν πραγματοποιηθεί 36.643 χιλ. επισκέψεις.
Η βελτίωση σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά εδράζεται κατά κύριο λόγο στον περιορισμό της τάσης που παρατηρήθηκε εν μέσω πανδημίας ένας επισκέπτης να μεταβαίνει σε έναν μόνο προορισμό και να παραμένει εκεί μέχρι να επιστρέψει στη χώρα του. Ακόμα κι έτσι όμως η τάση δεν εξαλήφθηκε πλήρως, δεδομένου ότι ο κάθε ταξιδιώτης της Ελλάδας επισκέφτηκε κατά μέσο όρο 1,13 Περιφέρειες το 2022 όταν το 2019 επισκεπτόταν 1,17 Περιφέρειες.
Η βελτίωση προέκυψε κι από το γεγονός ότι η Ελλάδα αύξησε το αποτύπωμά της στις «long haul» αγορές, οι τουρίστες από τις οποίες έχουν υψηλότερη μέση δαπάνη, παραμένουν για μεγαλύτερο συνολικά διάστημα στον προορισμό και επιλέγουν να επισκέπτονται σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό περιφερειών σε σχέση με άλλους. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι ταξιδιώτες από τον Καναδά πραγματοποιούν 1,81 επισκέψεις ανά επισκέπτη), από τις Η.Π.Α. 1,76 επισκέψεις ενώ από την Αυστραλία 1,55 επισκέψεις. Αντίστοιχα από τις παραδοσιακές αγορές περισσότερες περιφέρειες κατά μέσο όρο επισκέφτηκαν οι ταξιδιώτες από την Ισπανία (1,50 επισκέψεις) και την Γαλλία (1,22 επισκέψεις) και οριακά οι ταξιδιώτες από την Ελβετία (1,17 επισκέψεις), τη Σουηδία (1,16 επισκέψεις) και τη Λιθουανία(1,13 επισκέψεις).
Τουρισμός δύο ταχυτήτων
Ακόμα κι έτσι όμως ο τουρισμός συνέχισε να αποτελεί δραστηριότητα δύο ταχυτήτων, με το 83,5% των επισκέψεων να πραγματοποιούνται σε πέντε από τις 13 Περιφέρειες της χώρας. Στο σύνολο των υπόλοιπων Περιφερειών αντιστοιχεί μόλις το 16,5% των επισκέψεων το 2022.
Συγκεκριμένα οι πέντε περιφέρειες που κέρδισαν την μερίδα του λέοντος των επισκεπτών του 2022 ήταν η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (21,3%), η Περιφέρεια Αττικής (17,9%), η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (17,8%), η Περιφέρεια Κρήτης (16,3%) και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (10,1%).
Ωστόσο, η πλειοψηφία των Περιφερειών παρουσίασε μείωση στον αριθμό των επισκέψεων, με τις μεγαλύτερες μειώσεις -71,4% και 45,5% αντίστοιχα, να εντοπίζονται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κατά και στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Φωτεινή εξαίρεση αποτέλεσαν οι Περιφέρειες Ηπείρου και οι Ιονίων Νήσων, όπου παρατηρήθηκε αύξηση +4,8% και +4,2% αντίστοιχα.
Οι κερδισμένες περιφέρειες βάσει εισπράξεων
Ανάλογες με τον αριθμό των επισκεπτών και των διανυκτερεύσεων ήταν φυσικά και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, οι οποίες έφτασαν πέρυσι τα 17.257 εκατ. € στο σύνολο της χώρας παρουσιάζοντας υστέρηση της τάξης του -2,4% σε σχέση με το 2019.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Περιφερειών παρουσίασε μείωση των εισπράξεων εκτός από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, η Περιφέρεια Αττικής και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, όπου κατέγραψαν αύξηση ταξιδιωτικών εισπράξεων της τάξης του 8,7%, του +9,9% και του 36,4% αντίστοιχα. Σημειωτέον ότι πρόκειται για τις ίδιες Περιφέρειες που παρουσίασαν αύξηση διανυκτερεύσεων.
Αύξηση, μικρότερης κλίμακας, καταγράφηκε και στις Περιφέρειες Κρήτης (+1,7%) και Στερεάς Ελλάδας (+20,4%) ενώ στην Περιφέρεια Ηπείρου σημειώθηκε οριακή μείωση (-0,4%).
Όσο για τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας (-35,6%), Θεσσαλίας (-35,0%) και Κεντρικής Μακεδονίας (-32,8%).
Οι τουρίστες που υποδέχεται η κάθε περιφέρεια
Από άποψη αγορών, το μείγμα διαφοροποιείται ανάλογα με την Περιφέρεια. Για παράδειγμα στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου όπου πραγματοποιήθηκαν την προηγούμενη χρονιά 6.696 χιλ. επισκέψεις, το μεγαλύτερο μέρος προήλθε από την Γερμανία (1.333 χιλ.) και ακολούθησαν οι επισκέψεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (1.176 χιλ.) και τις ΗΠΑ (596 χιλ.).
Στην περίπτωση της Αττικής (5.624 χιλ. επισκέψεις) κύριες πηγές αποτέλεσαν η αγορά των ΗΠΑ (732 χιλ.), το Ην. Βασίλειο (678 χιλ.) και η Γερμανία (468 χιλ.).
Στον αντίποδα στην Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας με 5.568 χιλ. επισκέψεις, η πλειονότητα των επισκέψεων προήλθε από τη Βουλγαρία (1.230 χιλ.) με τους Γερμανούς (854 χιλ.) και τους κατοίκους της Βόρειας Μακεδονίας(758 χιλ.) να ακολουθούν.
Στην περίπτωση της Κρήτης όπου οι επισκέψεις έφτασαν το 2022 τις 5.114 χιλιάδες, την πρωτοκαθεδρία είχαν οι Βρετανοί (1.235 χιλ. επισκέψεις) με τους Γερμανούς και τους Γάλλους να ακολουθούν (1.049 χιλ. και 548 χιλιάδες επισκέψεις αντίστοιχα).
Τέλος στο Ιόνιο όπου πραγματοποιήθηκαν 3.176 χιλ. επισκέψεις, ο κύριος όγκος των τουριστών προήλθε από το Ην. Βασίλειο (993 χιλ.) και ακολούθησαν η Γερμανία (462 χιλ.) και η Ιταλία (344 χιλ.).
Διαφοροποιήσεις ως προς τις αγορές τροφοδότες παρουσιάζουν η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης όπου ο κύριος όγκος των επισκεπτών προήλθε από την Ρουμανία, την Τουρκία και την Βουλγαρία και η Περιφέρεια Ηπείρου και Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, όπου κύρια αγορά αναδείχτηκε η Αλβανία.
Οι τουρίστες που ψήφισαν Ελλάδα
Μικρές διαφοροποιήσεις εντοπίστηκαν και στις αγορές τροφοδότες στο σύνολο της χώρας, με τους Βρετανούς να περνούν στην πρώτη θέση της κατάταξης των χωρών, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 25,5% σε σχέση με το 2019 ( 4.781 χιλ. επισκέψεις)
Ακολούθησε η Γερμανική αγορά, οι επισκέψεις από την οποία υποχώρησαν κατά -5,9% σε σχέση με το 2019 φτάνοντας τις 4.697 χιλ. ενώ την τριάδα έκλεισε η Γαλλία, η οποία παρουσίασε αύξηση 12,2%, φτάνοντας τις 2.146 επισκέψεις.
Την χρυσή πεντάδα έκλεισαν η αγορά των ΗΠΑ (1.913 χιλ. επισκέψεις μειωμένες κατά -12,4% σε σχέση με το 2019) και η Βουλγαρία (1.866 χιλ. επισκέψεις μειωμένες κατά -52,8% σε σχέση με το 2019).
Στις επόμενες θέσεις ακολούθησαν η Ιταλία ( 1.566 χιλ. επισκέψεις, μείωση -15,6%), η Ρουμανία που παρέμεινε αμετάβλητη (1.427 χιλ. επισκέψεις, οριακή μείωση -1,7%), η Ολλανδία (1.159 χιλ., αύξηση κατά +26,5%), η Αλβανία (961 χιλ. επισκέψεις, μείωση -9,4%) και η Πολωνία, η οποία κέρδισε 3 θέσεις στον πίνακα κατάταξης καταγράφοντας 840 χιλ. επισκέψεις σημειώνοντας μείωση -6,7%.
