Αυξήσεις, οι οποίες εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς ότι θα κινούνται στο 15% κατά μέσο όρο, αναμένεται να καταγράψουν τα πράσινα τιμολόγια Νοεμβρίου. Αιτία είναι η σημαντική αύξηση των χονδρεμπορικών τιμών τον μήνα που διανύουμε, η οποία έχει αυξήσει σημαντικά το χονδρεμπορικό κόστος.
Πιο συγκεκριμένα, έως και χθες 28 Οκτωβρίου, ο μήνας «τρέχει» με άνοδο 21% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, καθώς διαμορφώνεται στα 111,88 ευρώ έναντι 92,77 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για τον τρίτο κατά συνέχεια μήνα με ανατιμήσεις στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, καθώς έπειτα από την εντυπωσιακή «βουτιά» του Αυγούστου, ακολουθεί σταθερά ανοδική τροχιά.
Οι ανακοινώσεις των προμηθευτών, για τις χρεώσεις των πράσινων τιμολογίων τους, θα γίνουν το βράδυ του Σαββάτου, 1ης Νοεμβρίου. Υπενθυμίζεται ότι οι τιμές Οκτωβρίου κυμάνθηκαν από 12,9 έως 22,8 λεπτά ανά kWh, με συνέπεια να καταγραφεί σημαντικό άλμα τόσο στο φθηνότερο όσο και στο ακριβότερο ειδικό προϊόν, σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα.
Μειωμένη η «πράσινη» παραγωγή
Παρά το γεγονός ότι οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν ιδιαίτερα αντίξοες τον Οκτώβριο, ώστε να αυξήσουν τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, εντούτοις χαρακτηρίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από μειωμένο αιολικό δυναμικό, με συνέπεια να περιοριστεί η παραγωγή των αιολικών. Ως συνέπεια, οι «υψηλές πτήσεις» της αγοράς οφείλονται στην εκτίναξη των τιμών από το απόγευμα – όταν σταματά η παραγωγή των φωτοβολταϊκών, χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη «πράσινη» πηγή για να την αντικαταστήσει.
Ως συνέπεια, μέσα στον μήνα καταγράφηκαν ωριαίες τιμές μέχρι 561,15 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (σε απογευματινή ζώνη), αλλά και αρνητικές τιμές έως -4,79 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (σε μεσημβρινή). Αυτές οι ακραίες αυξομειώσεις οφείλονται στην ανυπαρξία «πράσινων» πηγών ενέργειας οι οποίες να μπορούν να λειτουργήσουν σαν μονάδες βάσης, δηλαδή να μπορούν να καλύψουν ένα σημαντικό μερίδιο της ζήτησης, ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί αν π.χ. υπήρχε μεγάλη διείσδυση μονάδων βιομάζας – βιοαερίου ή γεωθερμικών σταθμών. Επίσης, την ίδια λειτουργία θα επιτελέσουν και οι μπαταρίες, «κουρεύοντας» σε κάποιο βαθμό τις υψηλές τιμές μετά τη δύση του ήλιου.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν «πράσινες» μονάδες βάσης και μπαταρίες, τότε το κενό που δημιουργείται από τη μειωμένη παραγωγή των φωτοβολταϊκών αναλαμβάνουν να καλύψουν τα ορυκτά καύσιμα – στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο οι μονάδες αερίου. Ωστόσο, οι μονάδες ορυκτών καυσίμων έχουν πολύ υψηλότερο κόστος λειτουργίας από τις ΑΠΕ, ανεβάζοντας επομένως τη χονδρική όποτε αυξάνεται το «αποτύπωμά» τους στο μίγμα. Την ίδια στιγμή, συνθήκες άπνοιας επικράτησαν και στην υπόλοιπη Ευρώπη τον Σεπτέμβριο, με συνέπεια ούτε οι εισαγωγές να βοηθήσουν στη συγκράτηση των τιμών.
Προέλαση των σταθερών, αλλάζουν χρώμα τα κόκκινα τιμολόγια
Για να θωρακιστούν από σκαμπανεβάσματα όπως τα παραπάνω, ολοένα περισσότερα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις στρέφονται στα μπλε τιμολόγια. Είναι ενδεικτικό ότι όπως έχει γράψει το Insider.gr, τα σταθερά συμβόλαια κερδίζουν έδαφος και στους επαγγελματίες, με συνέπεια το μερίδιο των μπλε προϊόντων στα μη οικιακά τιμολόγια να ξεπερνά το 20% τον Ιούνιο.
Ακόμη μεγαλύτερο «ρεύμα» προς τα σταθερά τιμολόγια καταγράφεται στους οικιακούς καταναλωτές, με συνέπεια τον Ιούλιο να φτάνουν το 1,3 εκατομμύρια τα νοικοκυριά με μπλε συμβόλαιο. Νοικοκυριά τα οποία προέρχονται από τα πράσινα τιμολόγια, με συνέπεια τον ίδιο μήνα να έχουν υποχωρήσει στα 3,75 εκατομμύρια.
Από τον Νοέμβριο, «ασπίδα» στις εκτινάξεις του κόστους ρεύματος θα αποτελέσουν και τα (πρώην) κόκκινα τιμολόγια, με τη ΡΑΑΕΥ να ανάβει το «πράσινο φως» για την κυκλοφορία τους, μέσω της ρυθμιστικής απόφασης που θα επικαιροποιεί το πλαίσιο για το σύνολο των συμβολαίων προμήθειας. Για την οριστικοποίηση του πλαισίου, μάλιστα, η ΡΑΑΕΥ πρόκειται να πραγματοποιήσει μία τελευταία τηλεδιάσκεψη με τους προμηθευτές την Παρασκευή, 31 Οκτωβρίου.
Στην τηλεδιάσκεψη μεταξύ άλλων θα καταληχθεί το χρώμα των (πρώην) κόκκινων τιμολογίων, καθώς όλοι οι πάροχοι έχουν απορρίψει την κόκκινη απόχρωση. Υπενθυμίζεται ότι αυτά τα τιμολόγια ανήκουν στην κατηγορία των προϊόντων σταθερού κόστους, λειτουργώντας σαν «ευέλικτα μπλε τιμολόγια», αφού θα μπορούν για παράδειγμα να προβλέπουν μία πάγια χρέωση για το σύνολο ή μέρος της κατανάλωσης. Στην πρώτη περίπτωση συγκαταλέγονται τα ΔΕΗ myHome Plan ή το Protergia Picasso. Επίσης, θα μπορούν να έχουν σταθερές χρεώσεις (ευρώ ανά κιλοβατώρα) για διαφορετικές κλίμακες κατανάλωσης.
Τα υπόλοιπα τιμολόγια
Τα συμβόλαια σταθερού κόστους θα πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 12 μηνών. Επίσης, όλα τα (πρώην) κόκκινα προϊόντα θα μπορούν να συνδυάζονται με ρήτρα πρόωρης αποχώρησης.
H απόφαση της ΡΑΑΕΥ θα αγγίζει τις 100 σελίδες, καθώς θα επικαιροποιεί το πλαίσιο για όλα τα χρώματα τιμολογίων που κυκλοφορούν στην αγορά (εκτός από το πράσινο προϊόν, το οποίο θεσπίστηκε με υπουργική απόφαση). Με την απόφαση, μεταξύ άλλων, θα τεθεί σε εφαρμογή η «Περίληψη της Σύμβασης», ένα έγγραφο με όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του τιμολογίου, το οποίο θα είναι διατυπωμένο σε απλή και κατανοητή γλώσσα ώστε να μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τον καταναλωτή.
Σε σχέση με τις προβλέψεις της απόφασης, όπως είχε αυτή τεθεί σε διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ, θα παραμείνει η απαγόρευση των προμηθευτών για μονομερή τροποποίηση των συμβάσεων. Οι όποιες αλλαγές θα μπορούν να γίνουν αποκλειστικά για σπουδαίο λόγο (π.χ. ενεργειακή κρίση, εμπόλεμη κατάσταση) και μόνον αφότου οι προμηθευτές ενημερώσει νωρίτερα τη Ρυθμιστική Αρχή, η οποία θα αξιολογήσει την κρισιμότητα του λόγου.
Την ίδια στιγμή, αλλαγή θα υπάρξει ως προς τα κλιμακωτά τιμολόγια, τα οποία θα μπορούν να προσφερθούν και σε καταναλωτές που δεν διαθέτουν ακόμη έξυπνο μετρητή.
