Ροή
Με άνοδο «έκλεισε» τη χρονικά η ελληνική αγορά ακινήτων και ειδικότερα με διψήφιο ποσοστό ετήσιας ανόδου όσον αφορά στην πορεία των τιμών πώλησης, σχεδόν στο +11%, και μονοψήφια άνοδο στα ενοίκια, λίγο άνω του 7%. Στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, δηλαδή την περίοδο του Οκτωβρίου – Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2023, η μέση τιμή για τα σπίτια προς πώληση ήταν υψηλότερη στα νότια προάστια της Αθήνας, με 3.636 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και χαμηλότερη στην Καστοριά με 588 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Η μεγαλύτερη αύξηση σε αυτό το τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καταγράφηκε στην Ευρυτανία με +34%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση στην Καστοριά με -15,4%. Όσον αφορά στις ενοικιάσεις κατοικιών, η χαμηλότερη τιμή καταγράφεται στο Κιλκίς με 3,33 ευρώ/τ.μ. και η υψηλότερη τιμή στη Χαλκιδική με 30 ευρώ/τ.μ..
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα πρωτεία για ακόμη μία φορά κατέχουν τα Νότια Προάστια, ενώ τις μεγαλύτερες αυξήσεις σε σχέση με το 2022 σημείωσε ο Πειραιάς, με +25,6% σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2022 στις τιμές πώλησης στα προάστια και +23,2% στο δήμο. Ποσοστά που ενδεχομένως σχετίζονται και με τις υψηλές προσδοκίες σε συνέχεια των μεγάλων έργων ανάπλασης, των συνεχιζόμενων επενδύσεων και υποδομών στο λιμάνι, της επέκτασης του Μετρό κ.α.
Αυτά προκύπτουν, για το δ’ τρίμηνο του 2023, από τα δεδομένα που επεξεργάζεται το δίκτυο του Spitogatos, της γνωστής ιστοσελίδας αγγελιών ακινήτων στην Ελλάδα. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τον δείκτη τιμών (SPI), αφορούν τις τιμές που ζητούν οι ιδιοκτήτες και όχι απαραιτήτως αυτές στις οποίες τελικά γίνονται οι συναλλαγές, ωστόσο, αποτυπώνουν μια τάση στην κτηματαγορά.
Μεγαλύτερες τιμές στα νότια προάστια
Στα Νότια Προάστια, στην περίφημη Αθηναϊκή Ριβιέρα, συνεχίζουν να είναι στα ύψη οι τιμές για τα σπίτια προς πώληση, καθώς αυτές διαμορφώθηκαν στο δ’ τρίμηνο 2023 στα 3.636 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, έναντι 3.261 ευρώ ανά τ.μ. το 2022, μια αύξηση της τάξεως του 11,5%. Επίσης, οι «υψηλές πτήσεις» συνεχίζονται και στα ενοίκια, καθώς η μέση ζητούμενη τιμή ανέρχεται στα 12 ευρώ ανά τ.μ..
«Πρωταθλητής» ο Πειραιάς
Ως προς τις τιμές πώλησης όπως αυτές αποτυπώνονται στις αγγελίες των ιδιοκτητών, στο κέντρο της Αθήνας η μέση τιμή έχει φτάσει στα 2.037 ευρώ ανά τ.μ. με μία αύξηση, σε ετήσια βάση, κατά 14,8%, ενώ φθηνότερα, αλλά με μεγάλη άνοδο στο τέλος του 2023 (+18,7%), είναι τα δυτικά προάστια με μία μέση τιμή στα 1.875 ευρώ ανά τ.μ.. Η δεύτερη πιο ακριβή περιοχή θεωρούνται ξανά τα Βόρεια Προάστια, όπου οι τιμές για τα σπίτια προς πώληση ανέρχονται σε 2.950 ευρώ ανά τ.μ. (+8,4%). Ενώ, στα ανατολικά προάστια η άνοδος έφθασε στο 11,1% συγκριτικά με το δ’ τρίμηνο του 2022, στα 2.000 ευρώ ανά τ.μ. Στον Πειραιά, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης διαμορφώνεται στα 2.174 ευρώ ανά τ.μ., τιμή αυξημένη κατά 23,20% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022, που ένα σπίτι κόστιζε κατά μέσο όρο 1.765 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στα προάστια του λιμανιού η άνοδος ήταν 25,6% (1.800 ευρώ/τ.μ.). Υψηλοί ρυθμοί, πάνω από 17%, καταγράφονται στη Θεσσαλονίκη τόσο στο δήμο όσο και περιφερειακά, με τη μέση τιμή τώρα είναι στα 2.206 ευρώ ανά τ.μ. και στα 1.600 ευρώ ανά τ.μ. αντίστοιχα.
Η εικόνα στα ενοίκια
Αναφορικά με τις ενοικιάσεις κατοικιών, όπως ειπώθηκε, η υψηλότερη μέση τιμή στην Αθήνα με 12 ευρώ ανά τ.μ. παρατηρείται στα νότια προάστια, έχοντας σημειώσει αύξηση κατά 10,5% στο τέλος Δεκεμβρίου του 2023 έναντι του δ’ τριμήνου του 2022. Ακολουθούν τα βόρεια προάστια με 10,77 ευρώ ανά τ.μ. (+7,7%), ενώ στα 10 ευρώ ανά τ.μ. είναι η μέση τιμή στο κέντρο της πόλης. Στα Δυτικά Προάστια, οι τιμές των ενοικίων ανέρχονται στα 8,05 ευρώ ανά τ.μ., όταν βέβαια στα τέλη 2022 έφταναν τα 7,37 ευρώ ανά τ.μ., σημειώνοντας αύξηση της τάξεως του 9,2%. Ο Πειραιάς, πάντως, αναδεικνύεται ο «πρωταθλητή» σε όλη την Αττική όσον αφορά και την αύξηση των τιμών στα ενοίκια, καθώς η μέση ζητούμενη τιμή για μίσθωση κατοικίας ανήλθε στα 9,6 ευρώ ανά τ.μ., όταν στο τέλος 2022 ήταν στα 8,18 ευρώ, σημειώνοντας μια αύξηση της τάξεως του 17,40%. Στη Θεσσαλονίκη, στον δήμο οι τιμές είναι κατά μέσο όρο στα 8,5 ευρώ ανά τ.μ. με +10,7%, ενώ ακόμη μεγαλύτερη είναι η άνοδος περιφερειακά με +13,4%.
Τι αναμένεται για τη συνέχεια
Στελέχη του χώρου κάνουν λόγο για περιθώρια ανόδου και μέσα στο 2024, αν και σε σχετικά ήπιους ρυθμούς. Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα μόλις η Τράπεζα της Ελλάδας, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης έκθεσης για τη νομισματική πολιτική, σημείωνε, μεταξύ άλλων, ότι «ορισμένοι πρόδρομοι δείκτες της εγχώριας αγοράς, αλλά και η εξέλιξη των τιμών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, υποδηλώνουν ενδεχομένως ηπιότερους ρυθμούς αύξησης των τιμών τα επόμενα τρίμηνα, ειδικά για τα ακίνητα χαμηλότερης ζήτησης». Όπως αναφέρονταν, οι προσδοκίες για το επόμενο διάστημα παραμένουν συγκρατημένα θετικές, υπό την επίδραση των διεθνών εξελίξεων και του περιβάλλοντος υψηλού πληθωρισμού, αυξημένων επιτοκίων και αβεβαιότητας, που επηρεάζουν άμεσα την Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία συνολικά. Παράλληλα, η μεταβολή των χαρακτηριστικών της ζήτησης, που ξεκίνησε με αφορμή την περίοδο της πανδημίας, συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων και θέσεις να προσελκύουν δυσανάλογα υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον, ενισχύοντας την εικόνα μιας αγοράς διαφορετικών ταχυτήτων. Στο βαθμό που η ζήτηση από το εξωτερικό θα διατηρηθεί και η προσφορά ποιοτικών ακινήτων θα παραμείνει περιορισμένη, οι τιμές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία τους στο υψηλών προδιαγραφών τμήμα της αγοράς συμπαρασύροντας ανοδικά και τις τιμές στις δευτερεύουσες αγορές. Οι ρυθμοί αύξησης των τιμών αναμένεται ωστόσο να γίνουν ηπιότεροι, καθώς η τρέχουσα συγκυρία δεν επιτρέπει στους επενδυτές εφησυχασμό αναφορικά με τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των συνθηκών της αγοράς. Πάντως, η θετική πορεία του τουρισμού και της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα επιχορηγούμενα στεγαστικά προγράμματα για νέους και το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό για αγορά ακινήτων, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος «Χρυσή Βίζα», συνεχίζουν να ενισχύουν τη δυναμική της αγοράς, όπως αυτή καταγράφεται και από άλλους σχετικούς δείκτες.
Επίσης, σχετικά πρόσφατα, η Alpha Finance σε δική της ανάλυση έκανε λόγο ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανόδου των τιμών κατά το διάστημα 2023-2025 θα διαμορφωθεί σε μόλις 3%. Με την Εθνική Τράπεζα από τη δική της πλευρά να έχει προβλέψει ότι η μέση αύξηση για το διάστημα 2023-2024 θα αγγίξει το 7%, ενώ συνολικά για την περίοδο 2025 με 2030 η μέση άνοδος των τιμών εκτιμάται κατά 5% σε ετήσια βάση.
