Το κυβερνητικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης αναλύει η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σε συνέντευξή της στη Voria.gr, τονίζοντας πως πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες κοινωνικές προκλήσεις.
Η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου αναφέρεται στο νομοσχέδιο για την κοινωνική αντιπαροχή, που βρίσκεται ήδη στη Βουλή προς ψήφιση καθώς και στην αξιοποίηση ανενεργών στρατοπέδων σε συνεργασία με το ΥΠΕΘΑ για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών. «Δημιουργούμε ένα μόνιμο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής, που ανακουφίζει τα νοικοκυριά, ενισχύει την κοινωνική συνοχή και παράλληλα συμβάλλει στη σταθεροποίηση των τιμών στην αγορά ακινήτων», υπογραμμίζει η υπουργός.
Η κ. Μιχαηλίδου στη συνέντευξή της στη Voria.gr ανακοινώνει ότι η Θεσσαλονίκη θα είναι μέσα στις πρώτες πόλεις όπου θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα της κοινωνικής αντιπαροχής ενώ παράλληλα στον κεντρικό δήμο θα ξεκινήσει το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα κοινωνικής μίσθωσης στην Ελλάδα με 40 ανακαινισμένα δημόσια διαμερίσματα που θα διατεθούν με χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Επίσης αναφέρεται στα προγράμματα «Σπίτι μου Ι» και «Σπίτι μου ΙΙ» καθώς και στην καταβολή του ετήσιου επιδόματος επιστροφής ενοικίου σε 900.000 ενοικιαστές. Τέλος, η κ. Μιχαηλίδου υπογραμμίζει ότι στόχος είναι να ξεκινήσει πριν το 2026 η πιλοτική εφαρμογή του Ενιαίου Μητρώο Επιδομάτων και ξεκαθαρίζει ότι κανένα επίδομα δεν πρόκειται να κοπεί απ’ όσους το δικαιούνται.
Η κυβέρνηση προχωρά σε μια νέα στεγαστική πολιτική με την κοινωνική αντιπαροχή. Τι ακριβώς προβλέπει το πρόγραμμα για το οποίο φορέας υλοποίησης είναι το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας; Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι; Πόσα διαμερίσματα σχεδιάζεται να ανεγερθούν;
Η στεγαστική πολιτική είναι μια από τις μεγαλύτερες κοινωνικές μας προκλήσεις. Γι’ αυτό και με νομοσχέδιο, που βρίσκεται ήδη στη Βουλή προς ψήφιση, φέρνουμε μια καινοτόμα λύση, την Κοινωνική Αντιπαροχή. Τί σημαίνει πρακτικά; Το κράτος αξιοποιεί ακίνητη δημόσια περιουσία που παραμένει ανεκμετάλλευτη εδώ και δεκαετίες, παραχωρώντας την σε ιδιώτες για να ανεγερθούν σύγχρονα κτήρια. Ένα σημαντικό ποσοστό – τουλάχιστον 30% – των νέων κατοικιών θα χαρακτηρίζεται ως κοινωνική κατοικία και θα διατίθεται με κοινωνικό μίσθωμα σε οικογένειες και πολίτες που δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στο σημερινό κόστος στέγης.
Οι δικαιούχοι θα είναι κυρίως νέες οικογένειες, νέα ζευγάρια, αλλά και ευάλωτα νοικοκυριά με χαμηλά ή μεσαία εισοδήματα. Το μίσθωμα θα είναι ουσιαστικά χαμηλότερο από τις τιμές της αγοράς, ενώ προβλέπεται και το μοντέλο «rent and own», δηλαδή μετά από 10 χρόνια οι δικαιούχοι θα μπορούν, αν το επιλέξουν, να προχωρήσουν σε εξαγορά του ακινήτου και να αποκτήσουν τη δική τους πρώτη κατοικία.
Παράλληλα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αξιοποιούμε για πρώτη φορά ανενεργά στρατόπεδα. Σε συγκεκριμένα στρατόπεδα, ο στρατός θα κατασκευάσει κατοικίες, από τις οποίες το 25% θα καλύψει στεγαστικές ανάγκες στρατιωτικών και το 75% αυτών θα παραχωρηθεί στο Υπουργείο μας για να χρησιμοποιηθεί ως κοινωνικές κατοικίες. Μόνο από τη συνεργασία μας με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, σε πρώην στρατόπεδα, υπολογίζουμε περίπου 1.000 κατοικίες ανά επένδυση. Συνολικά, η εκτίμησή μας είναι ότι σε βάθος χρόνου θα δημιουργηθεί ένα αξιόλογο απόθεμα, που η χώρα σήμερα δεν διαθέτει, και που θα παραμείνει στην ιδιοκτησία του Δημοσίου και θα λειτουργεί υπέρ των πολιτών.
Με αυτό τον τρόπο, δεν απαντάμε απλώς στις άμεσες ανάγκες στέγασης. Δημιουργούμε ένα μόνιμο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής, που ανακουφίζει τα νοικοκυριά, ενισχύει την κοινωνική συνοχή και παράλληλα συμβάλλει στη σταθεροποίηση των τιμών στην αγορά ακινήτων.
Έχουν ήδη ενταχθεί στη λίστα του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής τουλάχιστον δέκα μεγάλα οικόπεδα/ακίνητα του δημοσίου. Είναι κάποια από αυτά στη Θεσσαλονίκη;
Φυσικά και η Θεσσαλονίκη θα είναι μέσα στις πρώτες πόλεις όπου θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα της κοινωνικής αντιπαροχής. Η στεγαστική ανάγκη είναι έντονη και στη συμπρωτεύουσα και θέλουμε η νέα γενιά να έχει τη δυνατότητα να μείνει, να δημιουργήσει και να προοδεύσει στον τόπο της. Σε αυτή τη φάση, όμως, δεν μπορώ να μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες για το ποια ακίνητα έχουν ενταχθεί και σε ποιες περιοχές.
Θέλω, ωστόσο, να τονίσω ότι το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα κοινωνικής μίσθωσης στην Ελλάδα ξεκινά ήδη από τη Θεσσαλονίκη, με 40 ανακαινισμένα δημόσια διαμερίσματα που θα διατεθούν με χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Η πρωτοβουλία αυτή, σχεδιασμένη από την Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ), υλοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και τον Δήμο Θεσσαλονίκης, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Παρά τα προγράμματα Σπίτι μου Ι και ΙΙ και το επίδομα ενοικίου που θα δοθεί τον Νοέμβριο, τα ενοίκια παραμένουν στα ύψη. Σχεδιάζετε κάποια άλλη παρέμβαση που θα βοηθήσει τα νοικοκυριά, όπως Σπίτι μου ΙΙΙ;
Ξέρω καλά ότι η στεγαστική κρίση πιέζει έντονα τα νοικοκυριά. Το «Σπίτι μου ΙΙ» έχει ήδη δώσει σημαντική ανάσα, με διεύρυνση εισοδηματικών ορίων και ειδικές πρόνοιες για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία. Παράλληλα, από τον Νοέμβριο ξεκινά η καταβολή του ετήσιου επιδόματος επιστροφής ενοικίου σε 900.000 ενοικιαστές, μια παρέμβαση που μειώνει ουσιαστικά το βάρος στην τσέπη των πολιτών.
Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση είναι να αυξήσουμε την προσφορά κατοικιών, που εν μέρει επιτυγχάνεται μέσω του «Σπίτι μου Ι» και του «Σπίτι μου ΙΙ», μιας και προηγουμένως μπήκαν κλειστά ακίνητα στην αγορά. Εξετάζουμε λοιπόν και νέα εργαλεία –αν χρειαστεί– αλλά η βασική μας έγνοια είναι να δημιουργήσουμε περισσότερα σπίτια, για περισσότερους ανθρώπους, σε καλύτερες τιμές.
Πότε σχεδιάζεται να ξεκινήσει η επιδότηση ενοικίου 200 ευρώ ανά μήνα σε δημόσιους λειτουργούς; Ποιες κατηγορίες συγκεκριμένα θα το λαμβάνουν;
Η επιδότηση ενοικίου έως 200 ευρώ τον μήνα θα αφορά δημόσιους λειτουργούς που τοποθετούνται σε απομακρυσμένες, νησιωτικές ή ορεινές περιοχές, εκεί δηλαδή όπου το κόστος στέγασης είναι δυσανάλογα υψηλό και οι ανάγκες μεγάλες. Το ποσό θα διαμορφώνεται ανάλογα με την γεωγραφική κατηγορία.
Στις ζώνες υψηλού κόστους, όπως τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, το επίδομα θα πλησιάζει το ανώτατο όριο, ενώ σε ορεινές μειονεκτικές περιοχές με χαμηλότερο κόστος γης θα είναι πιο περιορισμένο. Θα δίνεται τόσο σε μόνιμους όσο και σε αναπληρωτές και δεν περιορίζεται μόνο στους εκπαιδευτικούς, αλλά επεκτείνεται και σε άλλους κρίσιμους κλάδους του Δημοσίου, όπως νοσηλευτές, αστυνομικούς, στρατιωτικούς κ.ά.
Είναι μια έμπρακτη αναγνώριση στο έργο τους και ταυτόχρονα μια ουσιαστική στήριξη: τους προσφέρουμε αξιοπρέπεια, σταθερότητα και σιγουριά, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα στην αποστολή τους.
Για το Μητρώο Επιδομάτων σε τι φάση βρίσκεται ο σχεδιασμός, πότε θα ξεκινήσει η εφαρμογή του; Υπάρχει περίπτωση να κοπούν επιδόματα από άτομα που τα λαμβάνουν; Οι κοινωνικές παροχές πηγαίνουν σε όσους τις έχουν ανάγκη;
Το Ενιαίο Μητρώο Επιδομάτων είναι μια μεγάλη θεσμική μεταρρύθμιση. Για πρώτη φορά θα υπάρχει ένα ενιαίο και δίκαιο σύστημα παροχών. Ο σχεδιασμός είναι σε προχωρημένο στάδιο και στόχος μας είναι η πιλοτική εφαρμογή του να ξεκινήσει πριν το 2026.
Θέλω να είμαι ξεκάθαρη: κανένα επίδομα δεν πρόκειται να κοπεί απ’ όσους το δικαιούνται. Αντιθέτως, το Μητρώο θα διασφαλίσει ότι τα χρήματα των φορολογουμένων πηγαίνουν εκεί όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη. Θα μπει τέλος στις αδικίες, θα κλείσουν τα «παράθυρα» των διπλών καταβολών και θα ενισχυθεί η αξιοπιστία του κοινωνικού κράτους απέναντι στους πολίτες. Είναι μια τομή που ενισχύει και θωρακίζει το κοινωνικό κράτος.
Πόσα άτομα με αναπηρία έκαναν αίτηση για το πρόγραμμα προσβασιμότητας στο σπίτι; Παίρνουν άμεσα τα χρήματα οι δικαιούχοι; Πρόκειται να συνεχιστεί το πρόγραμμα;
Το πρόγραμμα «Προσβασιμότητα κατ’ οίκον», όπως όριζε η Πρόσκληση, είχε δυνατότητα να δεχθεί έως 5.500 αιτήσεις στην α’ φάση, αριθμός που δεν αποτυπώνει το πραγματικό ενδιαφέρον, καθώς οι ανάγκες είναι πολύ περισσότερες. Οι δικαιούχοι λαμβάνουν την ενίσχυση σε δύο στάδια: με την ολοκλήρωση της β’ φάσης και την υποβολή των απαραίτητων συμπληρωματικών στοιχείων καταβάλλεται άμεσα το 50% του ποσού.
Ήδη αναζητούμε το κατάλληλο χρηματοδοτικό εργαλείο ώστε το πρόγραμμα να επαναληφθεί, γιατί κανένας συμπολίτης μας δεν πρέπει να αισθάνεται αποκλεισμένος μέσα στο ίδιο του το σπίτι ή τον χώρο εργασίας του.
