Προς όφελος ποιων αλλάζει τελικά η γεωργία από το 2023;

Η έντονη φιλοπεριβαλλοντική στροφή της Ευρωπαϊκής γεωργίας και κτηνοτροφίας έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τους γεωργούς και κτηνοτρόφους μας. Έρχονται νέες γεωργικές πρακτικές που σκοπό έχουν να προσφέρουν στους καταναλωτές πιο ασφαλή προϊόντα (θεωρητικά) με ταυτόχρονη μείωση όμως της παραγωγικής δυναμικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Από το 2023 (2024 για την ακρίβεια) οι παραγωγοί μας θα πρέπει να εναλλάσσουν τις καλλιέργειες στα αγροτεμάχια τους, έστω και αν αυτοί δεν το επιθυμούν. Επίσης θα πρέπει να μείνει σε αγρανάπαυση υποχρεωτικά ένα ποσοστό γης, σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρχουν οικονομικές κυρώσεις για τους ίδιους.

Εκτός των άλλων, από το 2023 θα αρχίσουν να μειώνονται τα επιτρεπόμενα μέχρι σήμερα φυτοφάρμακα και ο στόχος που έχει θέσει η ΕΕ είναι να μειωθούν οι διαθέσιμες δραστικές αυτών μέχρι το 2030 στο 50%. Το ερώτημα που γεννάται είναι αν και κατά πόσο μπορούν οι εταιρείες να αντικαταστήσουν αυτά τα φάρμακα με άλλα φιλικότερα προς το περιβάλλον και πόσο αποτελεσματικά θα είναι τελικά αυτά ως προς την αντιμετώπιση των εχθρών των καλλιεργειών. Και όλα αυτά συμβαίνουν όταν σε όλο τον κόσμο κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου σχετικά με μια επικείμενη διατροφική κρίση και έκρηξη αύξησης τιμών στα τρόφιμα (και τα δύο μάλλον είναι σε εξέλιξη).

Από την άλλη, και τις προηγούμενες δεκαετίες είδαμε τέτοιες πρακτικές. Φάρμακα ιδιαίτερα δραστικά να απαγορεύονται και να αντικαθίστανται από άλλα φιλικότερα προς το περιβάλλον (οι παλαιότεροι θα θυμούνται το DDT… με διαφημίσεις σε ξένα δίκτυα να δείχνουν ανθρώπους να κάνουν μπάνιο με αυτό…). Οι αλλαγές ωστόσο στο παρελθόν μάλλον ήρθαν με πιο αργό ρυθμό σε σχέση με ότι γίνεται σήμερα και σίγουρα όχι σε μια περίοδο που αναρωτιόμαστε πώς θα «ταΐσουμε» τον κόσμο, ιδιαίτερα αυτόν στις λεγόμενες υποανάπτυκτες χώρες.

Η στρατηγική της επόμενης ΚΑΠ στην Ευρώπη ζυμώθηκε σε εποχές ηρεμίας… στην προ του ρωσοουκρανικού πολέμου και COVID-19 εποχής. Τότε ίσως υπήρχε μια λογική περισσότερο κατανοητή για τα όλα όσα πρέπει να εφαρμόσουμε σήμερα. Παραμένει ερώτημα και συζητιέται έντονα στους κύκλους των αγροτών, μεταξύ αυτών και των Ελλήνων αγροτών, αν και κατά πόσο έπρεπε να εφαρμοστεί η συγκεκριμένη πολιτική στις μέρες μας.

Πάντως, η ιστορία μας έχει δείξει ότι η Ευρώπη είναι ιδιαίτερα δυσκίνητη ως προς τις αποφάσεις της, πόσω μάλλον ως προς τις αλλαγές στρατηγικών, έστω και αν αυτό είναι επιβεβλημένο να συμβεί.

Φαίνεται πάντως πως όσο άκαιρες και αν είναι αυτές οι στρατηγικές και δύσκολο να εφαρμοστούν έχουμε μείνει πίσω ΚΑΙ ως προς την ενημέρωση των γεωργών και κτηνοτρόφων μας. Οι σπορές είναι σε εξέλιξη ή σε ορισμένες περιοχές έχουν ολοκληρωθεί και κανείς δεν έχει ενημερώσει αυτούς για τις επικείμενες αλλαγές, πλην του ιδιωτικού τομέα όπου γίνονται σποραδικές προσπάθειες ενημέρωσης.

Με απλά λόγια, οι αγρότες μας βαδίζουν σε… «αχαρτογράφητα νερά με βάρκα την ελπίδα»...