Αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της απομόνωσης από τις ξένες αγορές βρίσκονται τα ελληνικά προϊόντα και μαζί 50.000 επιχειρήσεις και το 18% του ελληνικού ΑΕΠ. Αιτία η ανεξαρτητοποίηση του Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης η οποία έχει καθυστερήσει και εάν το ζήτημα αυτό δεν επιλυθεί έως τις 27 Απριλίου τα ελληνικά προϊόντα δεν θα φέρουν πλέον πιστοποιητικό διεθνούς αναγνώρισης με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό τους από τις ξένες αγορές.
Παρά το γεγονός ότι από την πλευρά του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης υπάρχει η διαβεβαίωση ότι το θέμα θα λυθεί και πως έχει ήδη διαμορφωθεί ένα πλαίσιο, εντούτοις οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές και οι εκπρόσωποι της αγοράς δηλώνουν ανήσυχοι. Χθες η Ελληνική Ένωση Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης HellasCert, η Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων HellasLab και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών έκαναν από κοινού παρέμβαση για το θέμα, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο με το οποίο θα βρίσκονται αντιμέτωπες οι εξαγωγικές επιχειρήσεις αλλά και η ελληνική οικονομία εν γένει, αν έως το τέλος του μήνα δεν υπάρξει αναγνωρισμένος φορέας Διαπίστευσης για τα ελληνικά προϊόντα και τις υπηρεσίες.
Συγκεκριμένα στις 28 Φεβρουαρίου 2017 εξέπνευσε η διετής προθεσμία που είχε δώσει η European Cooperation for Accreditation-Ευρωπαϊκή Συνεργασία για τη Διαπίστευση (EA), προκειμένου το αρμόδιο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση, για τη συμμόρφωση του εθνικού μας Οργανισμού Διαπίστευσης-ΕΣΥΔ, με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Αρχής. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Αρχή συνέταξε εισήγηση προς την επικείμενη συνεδρίαση της, στις 27 Απριλίου 2017, οπότε και θα ζητήσει την αναστολή της αναγνώρισης όλων των διαπιστεύσεων που παρέχει για την Ελλάδα.
Η διαπίστευση είναι η επίσημη αναγνώριση από έναν αρμόδιο αναγνωρισμένο φορέα ο οποίος ονομάζεται οργανισμός διαπίστευσης (accreditationbody) και βεβαιώνει την τεχνική επάρκεια, αξιοπιστία και καταλληλόλητα των οργανισμών που διαπιστεύουν προκειμένου αυτοί να εξασκούν με αξιοπιστία για λογαριασμό τους τις δραστηριότητες πιστοποίησης, τεχνικών ελέγχων και δοκιμών.
Αντίστοιχα η πιστοποίηση είναι η επιβεβαίωση από έναν τρίτο ανεξάρτητο φορέα (διαπιστευμένη επιχείρηση πιστοποίησης) ότι προϊόντα, διεργασίες, συστήματα ή πρόσωπα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων τυποποιητικών εγγράφων τα οποία ονομάζονται πρότυπα ή προδιαγραφές, και εγγυώνται την ποιότητα. Μάλιστα αποτελεί προϋπόθεση για την ασφαλή και ποιοτική διακίνηση πληθώρας προϊόντων και υπηρεσιών βιομηχανικής ή καταναλωτικής χρήσης όπως είναι τα τρόφιμα, τα δομικά υλικά, τα καλλυντικά, τα μηχανήματα και ο βιομηχανικός εξοπλισμός, ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, οι κατασκευές, τα παιχνίδια, ο ιατρικός εξοπλισμός, τα ξενοδοχειακά καταλύματα κ.ά. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται σήμερα 100 επιχειρήσεις περίπου, τόσο ελληνικές όσο και θυγατρικές διεθνών φορέων πιστοποίησης, οι οποίες απασχολούν περισσότερους από 2.000 εργαζομένους.
Το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης αποτελεί τον εθνικό οργανισμό διαπίστευσης της Ελλάδας. Ο ρόλος του έγκειται στην παροχή υπηρεσιών διαπίστευσης στους φορείς-επιχειρήσεις πιστοποίησης (οι οποίοι στη συνέχεια θα πιστοποιήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, καθώς και στα Εργαστήρια. Ιδρύθηκε το 2002 και το 2013, στο πλαίσιο συγχωνεύσεων δημοσίων οργανισμών και φορέων, δημιουργήθηκε το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας στο οποίο εντάχθηκαν το ΕΣΥΔ, ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) και το Ελληνικό Ινστιτούτο Μετρολογίας (ΕΙΜ).
Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Συνεργασία για τη Διαπίστευση (European co-operation for Accreditation(EA) που αποτελεί το φορέα που εποπτεύει όλα τα εθνικά συστήματα διαπίστευσης στην Ευρώπη κατέγραψε και επισήμανε στον ελληνικό φορέα μη συμμορφώσεις, με βάση τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 765/2008, όσον αφορά στην πλήρη διάκριση και ανεξαρτησία των δραστηριοτήτων διαπίστευσης που παρέχει.
Μάλιστα είχε δώσει περιθώριο για συμμόρφωση έως τις 28 Φεβρουαρίου 2017, ενώ στη συνεδρίαση στις 25-27 Απριλίου 2017 αναμένεται να αποφασίσει για την αναστολή της αναγνώρισης όλων των διαπιστεύσεων που παρέχει το ΕΣΥΔ, εάν δεν υπάρξει συμμόρφωση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων π.χ. τυροκομικών, ελαιολάδου, φρούτων, οπωροκηπευτικών, δεν θα μπορεί πλέον να λαμβάνει αναγνωρισμένη από την Ελλάδα πιστοποίηση για την ποιότητα του προϊόντος του με αποτέλεσμα να μην μπορεί έτσι να τα εξάγει. Σε ανάλογη θέση θα βρεθούν και επιχειρήσεις από τον κλάδο της βιομηχανίας ακόμα και των υπηρεσιών.
Στην παρέμβαση τους η Ελληνική Ένωση Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης HellasCert, η Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων HellasLab και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών ζητούν από Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης να προχωρήσει άμεσα σε νομοθετική ρύθμιση που θα εξασφαλίζει τη διοικητική, οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια του ΕΣΥΔ όπως προβλέπει ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός διαφορετικά η απώλεια της αναγνώρισης του ελληνικού φορέα θα επηρεάσει δραματικά περισσότερες από 50.000 εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν το 26% της συνολικής απασχόλησης και αντιστοιχούν στο 18% του ΑΕΠ (αγροδιατροφή, δομικά υλικά, τουριστικά καταλύματα, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, βιομηχανικός εξοπλισμός, μηχανήματα κ.ά.)
Οι επιχειρήσεις αυτές θα βρεθούν αντιμέτωπες με τον κίνδυνο να μην μπορούν να εκπληρώσουν τις αναγκαίες υποχρεώσεις τους και έτσι θα τεθούν, έστω και προσωρινά, εκτός αγοράς με αποτέλεσμα να χάσουν πελάτες και αγορές, ενώ θα είναι αναγκασμένες να επαναπιστοποιηθούν από κάποιο φορέα εκτός Ελλάδος, θα επιβαρυνθούν με κόστος την ίδια στιγμή που ο Ελληνικός φορέας Διαπίστευσης θα χάσει έσοδα άνω του 1,5 εκατ. ευρώ, τα οποία σήμερα καταβάλλονται ως τέλη για τις υπηρεσίες διαπίστευσης, που παρέχει.
