Ροή
Σε επί τα βελτίω αναθεώρηση της εκτίμησής της για την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας για φέτος, προχώρησε η Fitch Solutions, παρά τις πιέσεις που υπήρξαν στο τέταρτο τρίμηνο του 2023.
Ο «βραχίονας» ανάλυσης της Fitch, επισημαίνει πως το εγχώριο ΑΕΠ ενισχύθηκε κατά 0,2% σε τριμηνιαία βάση στο τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, μετά από μια συρρίκνωση κατά 0,1% στο τρίτο τρίμηνο, οδηγώντας τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης του 2023 στο 2% (η εκτίμηση της BMI ήταν στο 1,9%).
Οι αναλυτές αναθεωρούν την εκτιμήσή τους για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας για φέτος, από το 1,6% στο 2,4%, καθώς, όπως αναφέρουν, οι βασικοί παράγοντες διαμόρφωσης του αναπτυξιακού κλίματος υπεραπέδωσαν έναντι των προσδοκιών τους. Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης επιταχύνθηκε ταχύτερα από το αναμενόμενο, στο 1,4% σε τριμηνιαία βάση στο τέταρτο τρίμηνο, ενισχύοντας έτσι την προϋπάρχουσα άποψη των αναλυτών, για ανάπτυξη υπό τη βάση της δύναμης των καταναλωτών.
Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να προσθέσει 1,4 ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2024 και 3,3 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα ενισχύεται από τη μισθολογική αύξηση και την πτώση του πληθωρισμού. Ως προς το τελευταίο, οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν μετριαστεί σημαντικά μέχρι στιγμής, υποχωρώντας από το υψηλό του 12,1%, σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο του 2022, στο 3,2% τον Φεβρουάριο του 2024.
Η Fitch Solutions αναμένει μια περαιτέρω επιτάχυνση της αποκλιμάκωσης των τιμών από τα μέσα του έτους, υποχωρώντας στα τέλη του 2024 στο 2%, καθώς ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και στις υπηρεσίες μειώνεται λόγω του χαμηλότερου κόστους των πρώτων υλών και της αποκλιμάκωσης των πιέσεων από την πλευρά της προσφοράς. Εν τω μεταξύ, το κόστος εργασίας για τις επιχειρήσεις αυξήθηκε με έντονο ρυθμό από το δεύτερο τρίμηνο του 2022, με την αύξηση των πραγματικών μισθών (προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό) να αυξάνεται στο ισχυρότερο επίπεδο από το πρώτο τρίμηνο του 2021, στο τρίτο τρίμηνο του 2023 (4,9% σε ετήσια βάση), ενισχύοντας έτσι τους πληθωριστικούς κινδύνους για ένα «σπιράλ» μισθών - τιμών.
Οι αναλυτές αναμένουν επίσης ότι τα οφέλη στην πραγματική αγοραστική δύναμη θα υποστηρίξουν την ισχυρότερη συμβολή στην ανάπτυξη από την ιδιωτική κατανάλωση το 2024, παρόλο που η ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης έχει υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες. Ωστόσο, η ανάπτυξη σε αυτό το σκέλος αναμένεται να περιοριστεί κάπως από τα αυξημένα επιτόκια και τους αυστηρούς όρους δανεισμού, καθώς οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν στους ρυθμούς περαιτέρω εξυγίανσης των ισολογισμών τους.
Επιπλέον, το πολύ «σφιχτό» πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής θα καταστείλει την ανάπτυξη των πάγιων επενδύσεων, αν και οι δημόσιες επενδύσεις θα υποστηρίξουν μια ήπια βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης αυτών, στο 4,6% το 2024. Αν και οι πάγιες επενδύσεις υποχώρησαν για τέσσερα συνεχόμενα τρίμηνα έως το τα τέλη του 2023, η συνιστώσα εξακολουθεί να καταγράφει ανάπτυξη 4% λόγω της υψηλής βάσης από το 2022. Το ασθενέστερο περιβάλλον ζήτησης και τα υψηλά επιτόκια οδήγησαν σε συρρίκνωση των επενδύσεων σε μηχανήματα - εξοπλισμούς και τηλεπικοινωνίες πέρυσι, μια τάση που θα αρχίζει να αντιστρέφεται το 2024, όπως αναμένει η Fitch Solutions, κάτι που θα οφείλεται σε μια ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής, τη στιγμή που η αποδέσμευση των πόρων του RRF οδηγεί σε υψηλότερες δημόσιες επενδύσεις.
Οι εξαγωγές διέψευσαν επίσης θετικά τους αναλυτές, σημειώνοντας άνοδο 0,4% (σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις της Fitch Solutions για συρρίκνωση). Οι συγκριτικά, πιο θετικές προοπτικές για τις εξαγωγές, αποτελούν ένας από τους «στειλοβάτες» της ανοδικής αναθεώρησης των εκτιμήσεων για την ελληνική οικονομίας, καθώς η χαμηλή ανάπτυξη της Ευρωζώνης αναμένονταν να λειτουργήσει ως μια σημαντική μορφή επιβράδυνση της παραγωγής.
Ο οίκος προβλέπει ότι θα ανακάμψουν σημαντικά το 2024 και σε όρου καθαρού ισοζυγίου θα προσθέσουν 0,6 ποσοστιαίες μονάδες στη συνολική ανάπτυξη, σε σύγκριση με 0,4 το 2023. Όπως εκτιμά ότι η ανάπτυξη σε βασικές εξαγωγικές αγορές της Ευρωζώνης όπως η Ιταλία (11,5% των συνολικών εξαγωγών εμπορευμάτων), η Γερμανία ( 6,7%) και η Κύπρος (6,5%) θα παραμείνουν κάπως υποτονικές το 2024, επιβαρύνοντας τις εξαγωγικές δυνατότητες. Ωστόσο, η Ελλάδα θα βρει ισχυρή ζήτηση από τις ΗΠΑ (3,9% του συνόλου) και τις γειτονικές χώρες συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας (7%). Επιπλέον, οι εξαγωγές θα ενισχυθούν από την ισχυρότερη ανάκαμψη του τουριστικού κλάδου της χώρας, ο οποίος έχει σημειώσει άνοδο τα τελευταία χρόνια. Οι συνολικές αφίξεις τουριστών ξεπέρασαν τα προ πανδημίας επίπεδα του 2019, το 2023 κατά 4,4%, ενώ οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 11,5% την ίδια περίοδο. Η Fitch Solutions αναμένει ότι η οικονομία θα αξιοποιήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα στον τουριστικό κλάδο βραχυπρόθεσμα, ως ο φθηνότερος τουριστικός προορισμός, σε σύγκριση με πιο ακριβές χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Από την άλλη, η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα στο διεθνές περιβάλλον εγείρει κάποιους κινδύνους για τις οικονομικές της ελληνικής οικονομίας που απορρέουν κυρίως από την πορεία της Ευρωζώνης, δεδομένου του παραπαίοντος βιομηχανικού περιβάλλοντος (ιδιαίτερα στη Γερμανία) που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επί τα χείρω αναθεώρηση των εκτιμήσεων του οίκου κατά 0,8%. Πέραν αυτού, προβληματισμοί και ρίσκα προκύπτουν και από την διατάραξη της ναυτιλίας - μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και των επιθέσεων των Χούθι - που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τη δραστηριότητα στην Ελλάδα στο δεύτερο εξάμηνο του 2024, δεδομένης της σημασίας του λιμανιού του Πειραιά στους «συνδέσμους» της εφοδιαστικής αλυσίδας μεταξύ των αγορών της Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης, με τη Σιγκαπούρη να αποτελεί την πιο σημαντική «ανοδική - κατάντη» σύνδεση για το λιμάνι.
