Μέτρα και προτάσεις για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παραβατικότητας στα καύσιμα (πειραγμένες αντλίες, νοθείες) και την ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού παρουσίασε ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ) σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τετάρτη το μεσημέρι.
Η διοίκηση του Συνδέσμου παρουσίασε στοιχεία από σχετική έρευνα που εκπόνησε το ΕΜΠ το 2023 σε πρατήρια της Αττικής (σε σήματα όλων των εταιρειών αναφορικά με τις ελλειμματικές παραδόσεις βενζίνης 95 οκτανίων (πειραγμένες αντλίες). Η βασική τάση που καταγράφτηκε είναι 10% σε ελλειμματικές παραδόσεις και όπως αναφέρθηκε το φαινόμενο εντείνεται τα τελευταία χρόνια σημειώνεται αύξηση των ελλειμματικών παραδόσεων.
Αναφερόμενος στην κατάσταση του κλάδου σήμερα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου, κ. Γιάννης Αληγιζάκης επεσήμανε ότι η αγοράς είναι προβληματική, παραβατική και κατά κανόνα ζημιογόνα και ότι για τις νόμιμες επιχειρήσεις, η έξαρση της παραβατικότητα μεταφράζεται σε έναν αθέμιτο ανταγωνισμό που απειλεί την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Όπως εξήγησε, από τις πειραγμένες αντλίες, τη νοθεία και την έλλειψη αποτελεσματικού ελέγχου ζημιώνεται το κράτος και η οικονομία λόγω των φόρων που δεν πληρώνονται, οι υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου και οι καταναλωτές οι οποίοι θεωρούν ότι αγοράζουν φθηνότερο καύσιμο αλλά στην ουσία το πληρώνουν ακριβότερα. Για να λειτουργήσει ο υγιής ανταγωνισμός, απαιτούνται δύο βασικές παρεμβάσεις, όπως είπε. Η μία είναι ο περιορισμός της παραβατικότητα και η δεύτερη η άρση του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους.
Τα μέτρα που προτείνουν οι εταιρείες εμπορίας για τον περιορισμό της παραβατικότητας στα καύσιμα
Το θέμα της παραβατικότητα αποτελεί την μεγάλη πληγή στον κλάδο των καυσίμων και αναδεικνύεται συστηματικά κατά την τελευταία δεκαετία από τους εκπροσώπους της αγοράς. Για την καταπολέμηση του φαινομένου έχουν κατά καιρούς δοκιμαστεί διάφορες «συνταγές» από επιτόπιους δειγματοληπτικούς ελέγχους, την εμπλοκή της ΑΑΔΕ, την δημιουργία συστήματος εισροών-εκροών (που δεν λειτουργεί) και νομοθετικές παρεμβάσεις.
Όπως είναι γνωστό στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθιερώνεται η συνυπευθυνότητα για την παράνομη διακίνηση καυσίμων υποχρεώνοντας τις εταιρείες εμπορίας πώλησης πετρελαιοειδών να ελέγχουν τα πρατήρια που φέρουν το σήμα τους για νοθεία και λαθρεμπόριο. Στις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών που δεν τηρούν τα μέτρα δέουσας επιμέλειας, θα επιβάλλονται πρόστιμα τα οποία θα κυμαίνονται από 5.000 έως 30.000 ευρώ ανά πρατήριο καυσίμων ενώ λουκέτο για δύο χρόνια προβλέπεται και για τους παραβάτες/πρατηριούχους.
Σχολιάζοντας τις νέες διατάξεις ο ΣΕΕΠΕ υποστήριξε ότι ναι μεν κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση αλλά η καρδιά του προβλήματος είναι η ορθή και έγκαιρη ψηφιακή λειτουργία του συστήματος εισροών-εκροών, το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση και ηλεκτρονική μετάδοση δεδομένων εισροών –εκροών καυσίμων στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τις φορολογικές αποθήκες ως τα πρατήρια καυσίμων σε πραγματικό χρόνο. Ήδη για το συγκεκριμένο σύστημα ο κλάδος έχει επενδύσει 200 εκατομμύρια και για την επικαιροποίησή του απαιτείται ένα πολύ μικρότερο κεφάλαιο της τάξεως των 2-3 εκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να καταστεί λειτουργικό. Όπως σημείωσε η διοίκηση του ΣΕΕΠΕ, η ΑΑΔΕ έχει δεσμευθεί για την υλοποίηση του συστήματος μέχρι την 1η Ιανουαρίου του 2025 και αυτή την στιγμή το ζητούμενο είναι να ξεκινήσουν οι διαδικασίες καθώς ήδη έχει χαθεί πολύς χρόνος.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΕΕΠΕ πρότεινε συγκεκριμένα βήματα τα οποία περιλαμβάνουν την επικαιροποίηση των τεχνικών προδιαγραφών των υφιστάμενων συστημάτων με τεχνικές και νομοθετικές παρεμβάσεις, την πιστοποίηση λογισμικών συστημάτων εισροών-εκροών πρατηρίων με έλεγχο σε 26 σημεία, την ανάπτυξη συλλογικών συστημάτων διασταυρώσεων (data platrform, automation controller) και την επέκταση της εφαρμογής στο σύνολο των σημείων της εφοδιαστικής αλυσίδας (πρατήρια συνεταιρισμών ταξί, ΚΤΕΛ κλπ).
Πώς συνδέεται η παραβατικότητα με το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η διοίκηση του ΣΕΕΠΕ ανέφερε ότι το πλαφόν στα περιθώρια κέρδους ύψους 4,4% (και που τείνει να μειωθεί ακόμη περισσότερο το 2023 σύμφωνα με τον Σύνδεσμο) ενισχύει την παραβατικότητα. Όπως εκτίμησε ο κ. Αληγιζάκης, το πλαφόν που ισχύει εδώ και τρία χρόνια έχει μετατραπεί σε ένα μόνιμο μέτρο που ναρκοθετεί την λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού χωρίς να λαμβάνονται υπ’όψιν σημαντικές αλλαγές στην αγορά όπως είναι τα επιτόκια κλπ. «Τα πρατήρια είτε ακουμπούν στο πλαφόν είτε (τα παραβατικά) πωλούν σε τιμές που είναι χαμηλότερες και από εκείνες των διυλιστηρίων. Σήμερα ο καταναλωτής είτε αγοράζει σε στάνταρ τιμές είτε πληρώνει (στα παραβατικά πρατήρια) πιο φθηνά κάτι που τελικά του κοστίζει ακριβά.
