Ροή
Συνεχίστηκε τον Μάιο και στη χώρα μας η «απομάκρυνση» από την κορύφωση της ενεργειακής κρίσης, με τη χονδρεμπορική αγορά να σημειώνει πτώση κατά 12% έναντι του Απριλίου. Ως συνέπεια, άνοιξε ακόμη περισσότερο η «ψαλίδα» με τις τιμές που επικρατούσαν το προηγούμενο έτος, με τη «βουτιά» σε σχέση με τον Μάιο του 2022 να αγγίζει το 53%.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό χάρτη των χονδρεμπορικών τιμών ενέργειας, που φιλοξενεί η ΡΑΑΕΥ στο σάιτ της, ο Μάιος έκλεισε με την εγχώρια χονδρική στα 105,59 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (MWh), από 120,44 ευρώ/MWh. Τον αντίστοιχο μήνα του 2022, η αγορά είχει διαμορφωθεί στα 225,07 ευρώ/MWh.
Αιτία για την αποκλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών, που επικρατεί πανευρωπαϊκά, είναι η τεράστια υποχώρηση των τιμών φυσικού αερίου, σε επίπεδα που προσεγγίσουν (χωρίς ωστόσο να «αγγίζουν») τις προ κρίσης τιμές. Είναι ενδεικτικό ότι την Παρασκευή (2/6), το συμβόλαιο παράδοσης Ιουλίου στον ολλανδικό κόμβο (TTF) έφτασε να διαπραγματεύεται ακόμη και κάτω από τα 24 ευρώ/MWh – τιμή που είχε να καταγραφεί από τον Σεπτέμβριο του 2021.
Ερωτηματικά για τη συνέχεια
Σύμφωνα με όλους τους αναλυτές, βασική αιτία είναι η πιο ατονική από το προβλεπόμενο ανάκαμψη της ζήτησης για φυσικό αέριο από τις ασιατικές αγορές, και κυρίως την Κίνα. Το γεγονός αυτό συνδυάζεται με τις ήπιες καιρικές συνθήκες που επικρατούν ακόμη στον ευρωπαϊκό νότο και οι οποίες συγκρατούν την κατανάλωση ηλεκτρισμού σε χαμηλά ακόμη επίπεδα.
Πάντως, αποτελεί ερώτημα κατά πόσο το διεθνές ενεργειακό «τοπίο» θα διατηρηθεί επί μακρόν στα ίδια δεδομένα. Είναι ενδεικτικό ότι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mytilineos, στην ετήσια Γενική Συνέλευση της εταιρείας, σημείωσε την Πέμπτη πως το τελευταίο διάστημα οι τιμές στην Άπω Ανατολή αρχίζουν και ξεπερνούν τις ευρωπαϊκές, κάτι που σημαίνει πως πολλά φορτία LNG θα αρχίσουν να κατευθύνονται προς τις εκεί αγορές.
Αν αυτή η τάση δεν αποδειχθεί βραχύβια, τότε η στενότητα προσφοράς αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές θα οδηγήσει προς τα πάνω τις τιμές. Ειδικά μάλιστα αν υπάρξει μέσα στον Ιούνιο κύμα καύσωνα στον ευρωπαϊκό νότο, ο οποίος θα αυξήσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και, κατά συνέπεια, αερίου.
Στις ακριβές χονδρεμπορικές η Ελλάδα
Την ίδια στιγμή, ο ευρωπαϊκός χάρτης των χονδρεμπορικών τιμών ενέργειας δείχνει πως, παρά το συνεχιζόμενο πτωτικό σερί, η Ελλάδα συνεχίσει να συγκαταλέγεται στις χώρες με το υψηλότερο κόστος. Έτσι, και τον Μάιο ήταν η 4η ακριβότερη αγορά, πίσω μόνο από τη Μάλτα (108,9 €/MWh), την Ιταλία (105,73 €/MWh) και την Πολωνία (105,72 €/MWh).
Ανάλογη εικόνα προκύπτει και με κριτήριο τη μέση χονδρεμπορική τιμή για το 1ο 5μηνο του 2023, με τη χώρα μας μάλιστα στη σχετική λίστα να «σκαρφαλώνει» μία θέση και κατά συνέπεια να κατατάσσεται τρίτη, με 139,15 €/MWh. Τις δύο πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η Ιταλία (142,18 €/MWh) και η Ιρλανδία (139,19 €/MWh), ενώ με διαφορά στήθους από την Ελλάδα, έπεται η Μάλτα (137,5 €/MWh).
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, για τη διαμόρφωση των εγχώριων τιμών σε υψηλά επίπεδα, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, ένας σημαντικός λόγος είναι πως το εγχώριο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής παραμένει ακόμη και τώρα εξαρτημένο σε σημαντικό βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, και κυρίως το αέριο. Επίσης, το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στη νοτιοανατολική άκρη της Ευρώπης δεν διευκολύνει τις ανταλλαγές ενέργειας με τα όμορα κράτη, γεγονός που θα οδηγούσε σε συγκράτηση των τιμών.
Μάλιστα, μία από τις χώρες με τις οποίες διασυνδέεται, η Ιταλία, έχει σταθερά την ακριβότερη χονδρεμπορική, γεγονός το οποίο παρασύρει προς τα πάνω και τις εγχώριες τιμές. Πάντως, είναι τελείως διαφορετική η ευρωπαϊκή κατάταξη της χώρας μας ως προς τις λιανικές τιμές, όπου πάντοτε τοποθετείται κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.
