Ροή
Η Κυβέρνηση βλέπει το τραπεζικό σύστημα σαν καταλύτη στον αναγκαίο μετασχηματισμό της παραγωγικής βάσης της χώρας και για το λόγο αυτό οι μεταρρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα αποτελούν προτεραιότητά της, δήλωσε ο Υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γιώργος Ζαββός, μιλώντας στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής όπου συζητείται η πορεία του τραπεζικού συστήματος, με αιχμή την επικείμενη ΑΜΚ της Τράπεζας Πειραιώς.
Η υλοποίηση της παρούσας στρατηγικής της Κυβέρνησης αφορά στο μέλλον και η Κυβέρνηση πράττει με ρυθμούς ταχύτατους ό,τι χρειάζεται για να θέσει σε κίνηση και να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις, τόνισε ο κ. Ζαββός.
«Τώρα είναι η ώρα και των τραπεζών να δράσουν και να λειτουργήσουν. Η Κυβέρνηση βλέπει το τραπεζικό σύστημα σαν τον αιμοδότη της πραγματικής οικονομίας στην μετά την κρίση ανάκαμψη και ανάπτυξη που χρειάζεται η χώρα μας. Δεύτερον, ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος ως ενδιάμεσος στη διοχέτευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης είναι κρίσιμος. Τρίτον, η Κυβέρνηση βλέπει το τραπεζικό σύστημα σαν καταλύτη στον αναγκαίο μετασχηματισμό της παραγωγικής βάσης της χώρας», είπε ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών για τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Ο κ. Ζαββός μίλησε για καταιγιστικές εξελίξεις πανευρωπαϊκά και είπε ότι το τραπεζικό σύστημα πρέπει να είναι έτοιμο να υπηρετήσει το νέο μοντέλο της Οικονομίας και να συμβάλλει στη χρηματοδότηση της πράσινης ανάπτυξης, της ψηφιακής μετάβασης και όλων των θεμάτων που αφορούν στην στήριξη των υγειονομικών πολιτικών της Ευρώπης.
Αναφερόμενος στην τεράστια μεταρρύθμιση που πέτυχε και συνεχίζει η κυβέρνηση με τον «Ηρακλή Ι και ΙΙ» για τη μείωση των κόκκινων δανείων, ο κ. Ζαββός επικεντρώθηκε στην μεταρρύθμιση του νόμου του ΤΧΣ. Όπως είπε, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει σκοπό να συμβάλει στη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα με την αναθεώρηση του νόμου του ΤΧΣ στην οποία προχώρησε η κυβέρνηση, παρέχεται η δυνατότητα να δρομολογηθούν αποτελεσματικά τα σχέδια αποεπένδυσης του Ταμείου από τον τραπεζικό τομέα. «Μιλάμε για μια συντεταγμένη έξοδο σύμφωνα με τους ενωσιακούς κανόνες και στόχος μας είναι να επιτευχθεί αυτή η έξοδος με την προσέλκυση επενδυτών σε ελληνικές τράπεζες και με νέα κεφάλαια. Έτσι μόνο θα μπορέσουν οι τράπεζες να υλοποιήσουν τα φιλόδοξα επιχειρηματικά τους σχέδια», τόνισε ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών.
Ο κ. Ζαββός προχώρησε σε διευκρινίσεις τόσο για τον ρόλο και τη λειτουργία του ΤΧΣ, όσο και για άλλα θέματα που σχετίζονται με την ΑΜΚ της Τράπεζας Πειραιώς, απαντώντας σε τοποθετήσεις και ερωτήματα βουλευτών στη διάρκεια της συζήτησης. Ειδικότερα:
Πρώτον, εάν είναι ή όχι ανεξάρτητο όργανο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή αν μπορεί να δέχεται ή όχι εντολές από κάποιον άλλον. Όπως είπε ο Υφυπουργός, η απάντηση βρίσκεται στο άρθρο 1 του Καταστατικού Νόμου, που ορίζει ότι το Ταμείο «δεν ανήκει στο δημόσιο τομέα ούτε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα». «Είναι αμιγώς ιδιωτικός ο χαρακτήρας του Ταμείου». Αυτό, όπως τόνισε, είναι κάτι σημαντικό γιατί αφορά ακριβώς την ανεξαρτησία του στη λήψη όποιων αποφάσεων αφορούν και την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Δεύτερον, ποιος κάνει τι στη διαδικασία σχετικά με την ΑΜΚ της Πειραιώς. Υπάρχουν τρεις βασικοί διακριτοί ρόλοι, όπως εξήγησε ο κ. Ζαββός. Πρώτον, είναι ο ρόλος του Δημοσίου και της Κυβέρνησης, ρόλος που αφορά στη νομοθέτηση, την ψήφιση των νόμων, δηλαδή της εμπέδωσης του θεσμικού πλαισίου μέσα στο οποίο κινείται και θα κινηθεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Το δεύτερο είναι το ίδιο το ΤΧΣ, το οποίο έχει σκοπό τη διατήρηση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και λειτουργεί ως ανεξάρτητο όργανο, με κύριο όργανο λήψης αποφάσεων το Γενικό του Συμβούλιο. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Ταμείο έχει οριστεί ακριβώς για αυτό. Ακριβώς για αυτό πληρώνονται τουλάχιστον 35 σημαντικοί εμπειρογνώμονες τους οποίους έχει, και επίσης μπορεί και να καλέσει οποιουσδήποτε κορυφαίους διεθνείς συμβούλους θέλει για να το συμβουλεύσουν στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων», ανέφερε ο Υφυπουργός Οικονομικών.
Η τρίτη διάκριση που πρέπει να γίνει είναι τι κάνει η κάθε τράπεζα, σήμερα η Τρ. Πειραιώς. «Είναι αυτή η ίδια η οποία αποφασίζει για τη μέθοδο που μας εξήγησε και θα μας εξηγήσει, βάσει της οποίας γίνεται μία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αλλά πάντα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία», ανέφερε.
Ο κ. Ζαββός αναφέρθηκε στην γενεσιουργό αιτία της διαδικασίας για αύξηση κεφαλαίου στην Τράπεζα Πειραιώς, δηλ. για την περίφημη διαδικασία των CοCοs.
Όπως ανέφερε, η σύναψη της σύμβασης των CοCοs έγινε το 2015 από την τότε Κυβέρνηση και είχε και επαχθείς όρους, γιατί υπήρχε ένα προαιρετικό ετήσιο τοκομερίδιο της τάξης του 8%, το οποίο διακρατούσε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Η Τράπεζα Πειραιώς είχε την υποχρέωση να πληρώσει τον τόκο, αλλά είχε και τη διακριτική ευχέρεια ώστε να πληρώσει είτε με μετρητά, είτε με μετοχές. Η Τράπεζα Πειραιώς τότε διάλεξε να πληρώσει με μετρητά.
Παράλληλα, είπε ο κ. Ζαββός, υπάρχει ένα κανονιστικό πλαίσιο, όπου ο Επόπτης θα πρέπει να δώσει την προηγούμενη έγκρισή του σε οποιοδήποτε φορέα θέλει να πληρώσει και σε αυτήν την περίπτωση έπρεπε να δώσει την έγκρισή του για την πληρωμή των CοCοs. Ο Ευρωπαίος Επόπτης δεν επέτρεψε την πληρωμή αυτή σε μετρητά, στο πλαίσιο απαγορευτικής σύστασης για τη διανομή μερισμάτων εξαιτίας της πανδημικής κρίσης.
«Γνωρίζουμε, βέβαια, ότι υπάρχει μια σειρά περιορισμών σχετικά με τη διανομή κερδών για το κεφάλαιο CET1, που απορρέουν από άρθρα ειδικά της CRD και αφορούν τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία η διανομή κερδών ή πληρωμών θα μείωνε σε τέτοιο επίπεδο τα κεφάλαια, που θα δημιουργούσε πρόβλημα στην ποιότητά τους. Θέλω να πω ότι όλα αυτά που συζητήσαμε είναι αποφάσεις είτε της ίδιας της τράπεζας, της εκδότριας των CοCοs, είτε της προηγούμενης Κυβέρνησης που συνήψε τότε τους όρους αυτού του δανείου, είτε του Ευρωπαίου Επόπτη.
Ο Επόπτης δεν επέτρεψε τότε την πληρωμή βάσει της σύστασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η σύσταση αυτή είναι τυπικά μη νομικά δεσμευτική, ωστόσο, όπως απάντησε ο επικεφαλής του SSM A. Ενρία σε σχετικό ερώτημα του ευρωβουλευτή Δ. Παπαδημούλη, «ενώ η σύσταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν αποτελεί δεσμευτικό νομικό μέσο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προβαίνει σε ενέργειες παρακολούθησης των συστάσεών της στο πλαίσιο του εποπτικού διαλόγου που διενεργεί». Επομένως καθίσταται σαφής η υποχρεωτικότητα αυτής της ενέργειας (δηλ. της μη πληρωμής των CoCos)», εξήγησε ο κ. Ζαββός.
