Τι θα κάνει η ΕΚΤ και η Κομισιόν με το «χρέος» της πανδημίας

Γιάννης Αγγέλης
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Τι θα κάνει η ΕΚΤ και η Κομισιόν με το «χρέος» της πανδημίας
Η εκκίνηση του 2021 αν και σήμανε την έναρξη της εμβολιαστικής καμπάνιας σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, παραμένει βυθισμένη στα μολυσμένα νερά της πανδημίας, με τα lockdown να κυριαρχούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Η «αυτονόμηση» του χρέους της πανδημίας, τα νέα εργαλεία «δημιουργικής διαχείρισής» του και ο νέος ρόλος ΕΚΤ και Κομισιόν. Τι αλλάζει χωρίς παρεκκλίσεις από το Σύμφωνο και που οι αλλαγές «ακουμπάνε» την Ελλάδα.

Η εκκίνηση του 2021 αν και σήμανε την έναρξη της εμβολιαστικής καμπάνιας σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, παραμένει βυθισμένη στα μολυσμένα νερά της πανδημίας, με τα lockdown να κυριαρχούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Παρ’ όλα αυτά στην ΕΚΤ και στις Βρυξέλλες, οι διεργασίες για την δύσκολη προσαρμογή στις συνθήκες της επόμενης ημέρας έχουν ξεκινήσει.

Κεντρικό πρόβλημα, ήταν και παραμένει η κατακόρυφη αύξηση του κρατικού και ιδιωτικού χρέους στην διάρκεια της πανδημίας.

Οι κυβερνήσεις εδώ και δέκα μήνες εκδίδουν ομόλογα για να χρηματοδοτήσουν τα προγράμματα στήριξης στις οικονομίες τους και η ΕΚΤ… τα αγοράζει, συμπιέζοντας τα επιτόκια δανεισμού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Ήδη το μεγαλύτερο μέρος του κρατικού χρέους που έχει εκδοθεί στην διάρκεια της πανδημίας διαπραγματεύεται στις διεθνείς αγορές με αρνητικά ή μηδενικά επιτόκια. Ακόμα και οι ελληνικοί non investment grade βραχυμεσοπρόθεσμοι τίτλοι, κινούνται σε επίπεδα γύρω από το μηδέν ή και κάτω από αυτό.

Πρόκειται για κάτι πρωτοφανές. Αλλά και αδύνατο να συνεχισθεί, μετά την πανδημία, όπως παραδέχονται όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές στην διαχείριση του δημόσιου χρέους.

Η ΕΚΤ το επιτυγχάνει αυτό με τις σταθερές κάθε βδομάδα αγορές κρατικών και εταιρικών τίτλων μέσα από το τακτικό (APP) και έκτακτο (PEPP) πρόγραμμα QE.
Μέχρι πότε; Το έκτακτο QE θα διατηρηθεί σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΔΣ της ΕΚΤ μέχρι «τουλάχιστον» τον Μάρτιο του 2022 και οι επαναχρησιμοποίηση των πόρων από τις τίτλους που έχει αγοράσει και στο μεταξύ λήγουν θα συνεχισθεί μέχρι «τουλάχιστον» και το 2023.
Τι θα συμβεί όταν η ΕΚΤ εξαγγείλει την οριστική διακοπή των QE; Κανείς προς το παρόν δεν είναι σε θέση να απαντήσει με βεβαιότητα για το πως θα αναχρηματοδοτηθεί και με τι κόστος το χρέος αυτό.

Αντίθετα είναι σχεδόν γενικευμένη η εκτίμηση ότι αυτό το χρέος είναι δυνατό να αποπληρωθεί, καθώς το σύστημα είναι αδύνατο να πετύχει τόσο υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που να μπορούν να το αποπληρώσουν.

Για όλα υπάρχει «λύση»…

Τι μπορεί να γίνει γι΄ αυτό; Σ΄ αυτό το ερώτημα τόσο στην ΕΚΤ όσο και στην Κομισιόν, συγκλίνουσες πληροφορίες οδηγούν στο ότι το χρέος αυτό θα πρέπει, αφ’ ενός να «αυτονομηθεί», δηλαδή να αποκτήσει διαφορετική εξαιρέσιμη δημοσιονομική ταυτότητα.
Και κατά συνέπεια να αντιμετωπισθεί σαν κάτι «ειδικό», όπως άλλωστε και είναι αφού έχει προκύψει οριζόντια στην Ευρωζώνη, σαν αποτέλεσμα της αντιμετώπισης της πανδημίας και πέρα από τις επιλογές των κυβερνήσεων.

Η αντιμετώπιση του χρέους αυτού, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής υπάρχουσες «ιδέες» οδηγεί σε μία ειδική αντιμετώπισή του τόσο όσο αφορά την δημοσιονομική καταγραφή του, όσο και τον χαρακτηρισμό των δαπανών εξυπηρέτησής του, από την Eurostat.

Την ευθύνη για την σχετική επεξεργασία από πλευράς νομικής και συμβατότητας με τις Συνθήκες φαίνεται να έχει αναλάβει η Κομισιόν.

Από την πλευρά της διασφάλισης της αναχρηματοδότησης και εξυπηρέτησής του η ευθύνη φαίνεται να παραμένει στο πεδίο της ΕΚΤ.

Εχει βέβαια σε κάθε περίπτωση αποκλεισθεί το ενδεχόμενο «διαγραφής» του χρέους αυτού από τον ισολογισμό της ΕΚΤ τόσο άμεσα όσο και στο μέλλον.

Οι διεργασίες βασίζονται στο ότι σε καμία περίπτωση δεν αποκλίνει από τις καταστατικές αρχές της ΕΚΤ η δυνατότητα διατήρησής του στους ισολογισμούς της και η σταδιακή μακρόχρονη απόσβεσή του από τις χώρες οφειλέτες. Σχετική μελέτη έχει ήδη δημοσιευθεί από την BIS (Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών).

Η «ρύθμιση» αυτή επιτρέπει μία «δημιουργική» και όχι καταστροφική διαχείριση του χρέους αυτού και μάλιστα με τρόπο που βγάζει και τους Οίκους αξιολόγησης από την δύσκολη θέση της διατήρησης των investment grade διαβαθμίσεων του χρέους στις χώρες της Ευρωζώνης.

Όπως επίσης διευκολύνει και την εξάλειψη εξαιρέσεων, όπως η Ελλάδα και εν δυνάμει η Ιταλία, στο εσωτερικό της Ευρωζώνης.

Για το ελληνικό χρέος το τμήμα που αφορά την πανδημία προβλέπεται να είναι από τα μικρότερα σ’ ολόκληρη την Ευρωζώνη καθώς η μέχρι στιγμής σύνθεσή του (το 80% άμεσα και έμμεσα αφορά διακρατικό δανεισμό και δανεισμό από τον ESM) και το ήδη προϋπάρχον «μαξιλάρι» περιορίζουν τις περαιτέρω μεγάλη αύξησή του.

Η «διαχείριση» αυτή από πλευράς ΕΚΤ, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, προϋποθέτει την ενοποίηση των δύο QE, του APP και του PEPP με όρους που θα διευκολύνουν την διαδικασία σταδιακής υπερ-μακροχρόνιας απόσβεσης.

Βέβαια από μία τέτοια διαχείριση του προβλήματος, προκύπτει με ιδιαίτερα σαφή τρόπο, ότι η ΕΚΤ και η Κομισιόν, αναδύονται ως οι Διόσκουροι διαχειριστές, του πλέον ευαίσθητου δημοσιονομικού στοιχείου των οικονομιών της Ευρωζώνης, το οποίο θα έχει τους δικούς του κανόνες… Η τήρηση των οποίων θα εποπτεύεται από την Φρανκφούρτη και τις Βρυξέλλες, υπερβαίνοντας το ήδη υπάρχον εποπτικό πλαίσιο, του οποίου η ισχύς έχει ανασταλεί από τον covid 19.

Αν ο βηματισμός αυτός κάποια στιγμή ολοκληρωθεί στην μετα covid περίοδο οι Διόσκουροι αυτοί θα αποτελούν τους πραγματικούς «κυβερνήτες» της Ευρωζώνης.

Μέχρι τότε βέβαια θα πρέπει η καμπάνια εμβολιασμού που μόλις άρχισε, να έχει δώσει τα προσδοκόμενα αποτελέσματα, χωρίς σοβαρές αρνητικές εκπλήξεις. Διαφορετικά…

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider