Με γρήγορους ρυθμούς προχωρά ο ΑΔΜΗΕ την ανάπτυξη τόσο των νησιωτικών διασυνδέσεων, όσο και των διασυνοριακών «ηλεκτρικών λεωφόρων». Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών για το εννεάμηνο του 2025, τον προηγούμενο μήνα επιτεύχθηκε ένα σημαντικό ορόσημο για τη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής, καθώς ολοκληρώθηκε με επιτυχία η περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων των αναδόχων, αναμένεται η προσωρινή παραλαβή του έργου, η ένταξή του στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση του Διαχειριστή και η απόδοση του αναλογούντος εσόδου στη θυγατρική του «Αριάδνη Ιnterconnection», με βάση τη σχετική σύμβαση παραχώρησης μεταξύ των δύο μερών.
Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης η τέταρτη και τελευταία φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων, που αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου. Το πρώτο σκέλος της διασύνδεσης (Σαντορίνη-Νάξος) είναι σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026.
Βόρειο Αιγαίο και Δωδεκάνησα
Το καλοκαίρι του 2022 ολοκληρώθηκε η πόντιση του καλωδίου υψηλής τάσης μεταξύ των δύο νησιών ενώ προχωρούν οι εργασίες για την ανέγερση του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στην υπό διασύνδεση Σαντορίνη. Ολοκληρωμένο είναι επίσης το υποβρύχιο καλώδιο υψηλής τάσης της διασύνδεσης Λαύριο-Σέριφος, όπως και η διασύνδεση Σέριφος – Μήλος, καθώς και τα υποβρύχια καλώδια των διασυνδέσεων Μήλος - Φολέγανδρος και Φολέγανδρος – Θήρα. Σε φάση κατασκευή βρίσκονται επίσης οι υποσταθμοί Υψηλής Τάσης στη Φολέγανδρο, τη Μήλο και τη Σέριφο.
Όσον αφορά τις διασυνδέσεις Δωδεκανήσων και Βορειοανατολικού Αιγαίου, τον Ιανουάριο 2025 ξεκίνησε η τελική φάση του διεθνούς διαγωνισμού του ΑΔΜΗΕ για τη σύναψη συμφωνίας - πλαίσιο για τα υποβρύχια καλωδιακά έργα. Οι εταιρείες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό κατέθεσαν τις δεσμευτικές οικονομικές και τεχνικές τους προσφορές στις 26/2/2025 και η ανάθεση θα γίνει με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα προσφορά, από οικονομική άποψη.
Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 1,7 δισ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και η προβλεπόμενη διάρκεια της συμφωνίας – πλαίσιο ορίζεται στα 6 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης. O διαγωνισμός για το τμήμα του έργου της Διασύνδεσης Δωδεκανήσων που αφορά στους Σταθμούς Μετατροπής Κορίνθου και Κω, καθώς και στην καλωδιακή διασύνδεση Συνεχούς Ρεύματος Κόρινθος - Κως δημοσιεύτηκε στο τέλος του 2024. Η διαγωνιστική διαδικασία που αφορά στους Σταθμούς Μετατροπής είναι σε εξέλιξη, ενώ ο διαγωνισμός για την καλωδιακή διασύνδεση Συνεχούς Ρεύματος Κόρινθος - Κως κηρύχθηκε άγονος, λόγω μη υποβολής προσφορών και θα επαναπροκηρυχθεί. Η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων έχει επιλεγεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών.
Το GSI
Όσον αφορά το Great Sea Interconnector, στα οικονομικά αποτελέσματα επισημαίνεται ότι ως σήμερα έχουν καταβληθεί 251,4 εκατ. Ευρώ στον ανάδοχο του καλωδιακού τμήματος, καθώς οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Συγκεκριμένα, στο καλωδιακό τμήμα έχει ολοκληρωθεί η παραγωγή των πρώτων 331 χλμ. του υποθαλάσσιου καλωδίου, ενώ επιπλέον 192 χλμ. βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια της παραγωγικής διαδικασίας. Παράλληλα, έχει ολοκληρωθεί σημαντικό τμήμα των θαλάσσιων ερευνών.
Στις 6 Νοεμβρίου, κοινοποιήθηκε στον ΑΔΜΗΕ επιστολή της Ρυθμιστικής Αρχής Κύπρου (ΡΑΕΚ), στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι το Αρχικό Επιτρεπόμενο Έσοδο του ΑΔΜΗΕ, από την πλευρά της Κύπρου για το έργο της Γραμμής Διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου του έτους 2025, υπολογίστηκε στο ποσό των 18,7 εκατ. ευρώ. Επιπροσθέτως, επισημαίνεται ότι, εντός του προσεχούς διαστήματος, οι δύο Ρυθμιστικές Αρχές θα προχωρήσουν στη λήψη κοινής απόφασης τόσο για την έγκριση της Σύμβασης Παραχώρησης (Concession Agreement) όσο και για την έγκριση των λειτουργικών δαπανών του έργου για την περίοδο 2025.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι πολιτικές ηγεσίες και των δύο χωρών έχουν αποφασίσει να επικαιροποιηθεί η μελέτη κόστους – οφέλους για το έργο, για την προσέλκυση επενδυτών και με την προοπτική ένταξής του στον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (India-Middle East-Europe Economic Corridor). Το γεγονός αυτό μεταθέτει σε μεταγενέστερο χρόνο την περαιτέρω ωρίμανση του πρότζεκτ, πολλά από τα χαρακτηριστικά του οποίου είναι βέβαιο πως θα έχουν αναπροσαρμοστεί όταν αυτό επανεκκινήσει.
Οι υπόλοιπες διεθνείς «ηλεκτρικές λεωφόροι»
Σχετικά με τη νέα διασύνδεση με την Ιταλία, αναφέρεται η πρόσφατη συνάντηση στη Ρώμη της ΑΔΜΗΕ με την TERNA, για την περαιτέρω τεχνική ωρίμανση του έργου, και η έναρξη της έρευνας βυθού. Η δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας έχει ήδη συμπεριληφθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δικτύων (TYNDP) 2024 των Ευρωπαϊκών Διαχειριστών Συστημάτων, όπως και στον δεύτερο κατάλογο Έργων Κοινού και Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI).
Τον Μάιο του 2025 ΑΔΜΗΕ και TERNA υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU), ορίζοντας τους κύριους όρους και προϋποθέσεις για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη της νέας ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών. Επίσης, ολοκληρώθηκε η ανάθεση εκπόνησης περιβαλλοντικών μελετών για τις αναγκαίες αδειοδοτήσεις, με στόχο την έκδοση Μ.Π.Ε τον Αύγουστο του 2026 και Α.Ε.Π.Ο τον Μάρτιο του 2027.
Την ίδια στιγμή, με τη στήριξη της Πολιτείας, ο ΑΔΜΗΕ προωθεί εντατικά, έναν νέο διάδρομο καθαρής ενέργειας Βορρά – Νότου, την ηλεκτρική διασύνδεση Green Aegean Interconnector, που προβλέπεται να διασυνδέσει τα ηλεκτρικά συστήματα της Ελλάδας και της Γερμανίας. Το έργο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη μεταφορά του ενεργειακού πλεονάσματος που προέρχεται από την Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο προς τα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης στην κεντρική Ευρώπη. Η αρχική δυναμικότητα της διασύνδεσης σχεδιάζεται να ανέλθει σε 3 GW ενώ σε δεύτερο χρόνο θα μπορούσε να φτάσει από 6 έως και 9 GW.
Παράλληλα, όσον αφορά το σχέδιο για τη διασύνδεση Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας, σε εξέλιξη βρίσκεται η μελέτη βιωσιμότητας από τον ανάδοχο ο οποίος προέκυψε από τον διαγωνισμό της κοινοπραξίας με τη National Grid (Διαχειρίστρια του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας). Η μελέτη είναι σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί εντός του 2026.
